• Oogenese
o Oergonocyten – oogonium – rijpe eicel
• Spermatogenese
o Primordiale germ cel (tijdelijk in wand dooierzak) – spermatogonie – spermatozoïde
• Wet van Baer: alg kenmerken die een soort deelt met andere vertebraten verschijnen vroeger in
het embryo dan specifieke
• Gem patroon betekend gem afkomst
• Totipotent: ontw tot alle celtypes van organisme
• 22 autosomen en 1 geslachtschromosoom (heterosomen) per gameet = haploïd
o Cel ondergaat dus meiose
o 1e rijpingsdeling: 2n, 4 chromosomen => n, 2 chromosomen (2 cellen)
o 2e rijpingsdeling: n, 2 chromosomen => n, 1 chromosoom (4 cellen)
o # chromosomen blijft constant
Crossing over in profase
Metafase: paarvorming tssn homologe
chromosomen
Disjunctie in anafase I
Meiose II: verdelen zusterchromatiden – tvgl
met mitose haploide cel
Eerste meiotische deling vanaf maand
7 id buik
,• Tetraploïd enzo ook mogelijk, niet bij mens
• Non disjunctie
o Tijdens meiose I of II
o Chromosomenpaar gaat niet uiteen => rijpe gameet heeft n+1 of n-1
o Monosomie van autosoom is meestal niet levensvatbaar
o Down: trisomie 21
o Klinefelter: 47, XXY (man)
- Gynecomastie: ontwikkeling van borstweefsel bij mannen
- Onderontwikkelde gonaden
o Turner: 45, X (vrouw)
o Vaker bij hogere leeftijd
Oögenese
• Def voorraad oocyten = centraal dogma van reproductiebiologie
• Vanuit primordiale kiemcellen
• In fasen, met rust perioden
• Primaire oocyt in rust tot aan ovulatie= gestopt in metafase I => meiose I wordt afgewerkt tot
metafase meiose II => afwerken meiose II bij bevruchting
• Per ovulatiecyclus: 10-15 follikels geactiveerd, slechts 1 wordt 100% rijp (follikelatresie)
• Primaire oocyt omgeven door laag follikelcellen met
theca cellen = primordiale follikel
• Dag 1 ovulatie: FSH stijgt => rijping follikels met
oocyten
• 1 follikel wordt onafh en gaat inhibine uitscheiden
=> FSH geremd => regressie van andere follikels
• Rijpe follikel = Graafse follikel (500x groter dan
voorloper)
,• Na ovulatie: luteale fase
o Corpus luteum oiv LH => progestron => endometrium voorbereiden op innesteling
=> remt FSH
o Geen bevruchting => regressie corpus luteum => corpus albicans => daling
progestron => optreden menstruatie
• Oogonium (2n) => primaire oocyt (2n) => secundaire
oocyt (n) => ootide (n)
o Poollichaampjes
o Vaak sterft eerste snel af zodat er nooit een 3e
en 4e dochtercel ontstaat
• Primordiale follikel
o Van puberteit tot menopauze rijpen deze
o Oiv FSH en LH
o Follikelcellen = granulosa
• Primaire follikel
o Kubusvormige granulosacellen: 1 cellaag
• Secundaire follikel
o Zona pellucida tss oocyt en granulosacellen
o Vorming 2e cellaag
• Antrale follikel = tertiair
o Tussen granulosacellen ruimte met folliculair
vocht
o In de holte ligt oocyt omgeven door granulosacellen
= corona radiata
- A + b = cumulus oophorus
o = rijpe follikel
o Glycoprot laag rond oocyt = zona pellucida
• Ootide = rijpe eicel
o 1-2cm diameter = grootste cel van menselijk lichaam
o Rond meiose I af en is klaar om te ovuleren
, • Thecacellen aan periferie granulosacellen
o Interna: secretorisch: steroidhormonen => oestrogenen dmv granulosa
o Externa: bindweefsel
• Follikel gaat openbarsten en eicel komt vrij => geeft stoffen af zodat trechter dichter bij eileider
komt => opgevangen in infundibulum (distale deel trechter)
• Follikelcellen (granulosa en theca) gaan corpus luteum vormen (progestron en oestrogeen)
• Moet binnen 12u bevrucht worden
• In de periode voor rijping => genomische wijzigingen => kritische leeftijd is 35j
Spermatogenese
• Geen tussenperioden
• Spermatogonia blijven delen door mitose, niet als groep in hun geheel in meiose
Van Leeuwenhoek
9x2 perifere en 2 centrale microtubuli
Ejaculaat bevat vesicula seminalis, prostaatvocht en vocht van bulbo-urethale klier
Minstens 50 miljoen spermatozoiden nodig voor mog bevruchting
Spermatozoide met Y bevat SRY met TDF => aanleg gonaden naar testes
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Bix01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.