In dit bestand vind je een 'uitgebreide' samenvatting van zowel jeugdrecht als jeugdcriminologie. Ik had voor mijn examen dan ook goede punten behaald.
U ziet op de documenten staan dat de samenvatting van het vak dateert van 2019, dus als u dit gekocht heeft in het jaar 2023 kan ik daar niet veel aan doen...
- JEUGDRECHT - Wendy De Bondt –
Deel 1 – Inleiding op het hedendaagse jeugdrecht
Hoofdstuk 1 - Kindbeeld en de huidige rechtspositie v/d minderjarige.
1. Onverschilligheid t.o.v. de nog te ontdekken verschillen tussen
kinderen en volwassenen
Aanvankelijk geen afzonderlijke kindfase.
Onverschilligheid waargenomen ten aanzien van kinderen.
o Gevolg hiervan
=> Hoge kindermoord als legitieme manier om aan gezinsplanning te doen.
Hoge kindersterfte
o Gevolg hiervan
=> Slechte levensomstandigheden
“Ik heb geen kinderen, ik heb meisjes”
o Verwijdering van minder sterke kinderen, discriminatie omtrent meisjes.
“Vader, moeder zult gij eten”
o Er werd nooit iets verteld over de kinderen.
=> Hiërarchisch verband tussen vader en moeder.
Tot aan het einde van de middeleeuwen was er geen bewustzijn voor een afzonderlijke
kindfase, maar was er ook geen onderscheid tussen kind en volwassene.
Er was geen onderscheid in het recht, want de berechting van kinderen werd op dezelfde
manier gedaan als volwassenen.
Wel sprake van onverschilligheid ten aanzien van kinderen: ofwel was dit een gevolg van hoge
kindersterfte, ofwel was hoge kindersterfte een gevolg van onverschilligheid
2. Kinderbescherming
2.1 Het ontstaan van de afzonderlijke kind-fase
Het anders-zijn van kinderen wordt ontdekt vanaf de 16 e eeuw, maar dit kon een impact hebben op de
manier waarop met jongeren wordt omgegaan.
Bewustwording ontwikkelingsstadia.
o Vanaf de 16de eeuw was er steeds meer aandacht voor de bijzondere positie van het kind. Men wordt
er zich steeds meer van bewust over de manier waarop met jongeren wordt omgegaan en dus ook
de manier waarop we naar criminaliteit kijken.
Nog-niet-mensen = sociale constructie.
o Men typeert kinderen als nog niet mensen, want ze zijn nog niet volledig in staat om deel te nemen
aan de maatschappij => sociale constructie.
o Kinderen zijn fysiek, mentaal en intellectueel minder sterk dan volwassenen.
Kwalitatief verschil tss kinderen en volwassenen, w kinderen moeten nog de ontwikkelingsstadia doorlopen.
1
,2.2 Versch. visies over de manier waarop met het kind omgegaan moet worden.
Kinderen moeten in een soort quarantaine geplaatst worden tot ze de volwassenheid bereikt hebben
Moralisten:
o Uw kind opvoeden en beschermen dat ze na de ontwikkelingsstadia op een volwaardige manier
kunnen participeren aan de maatschappij.
o Inherent slecht
=> Het kind moet door een intensieve opvoeding opgroeien tot goede volwassenen.
Romanticisten:
o Enkel positieve gedachten bij de geboorte van kinderen, want ze moeten voldoende gewapend,
opgevoed… zijn om mogelijke antwoorden te geven in de maatschappij.
o Inherent goed
=> Het kind moet zolang mogelijk geïsoleeerd worden van de negatieve invloeden.
Verlichtingsdenken: afscherming
o Een integratie van de twee denkbeelden.
o De nadruk op het opvoeden van kinderen in afgeschermde context zonder belang te hechten aan
inherentie, goedheid of slechtheid.
o De dualiteit tussen kind en volwassene moet erkend worden.
Kinderen Volwassenen
Zijn onverantwoordelijk Zijn verantwoordelijk
Spelen Werken
Zijn irrationeel Zijn rationeel
Denken concreet Denken abstract
Zijn aseksueel Zijn seksueel
2.3 Beschermen ‘in het belang van het kind’?
De volwassenen staan centraal in de maatschappij (adultocentrisme), maar onder andere jongeren staan hierbuiten
en worden geplaatst in een jeugdmoratorium. Kinderen zijn hun formele rechten ontnomen en dit leidt tot het
jeugdmoratorium en voor sommigen is dit het toppunt van adultocentrisme.
Ontdekken van het kind gaat gepaard met het afzonderen van het kind uit de maatschappij.
Wanneer een nog niet kind op een veilige manier kan participeren aan de maatschappij zijn er twee
mogelijke manieren om daarop te reageren:
o Onttrekken van het kind
o Aanpassen van de maatschappij
Er wordt voor het eerste gekozen
Incompetentie argument (kinderen)
o Ze worden hun formele rechten ontnomen
o Ze hebben niet de competentie, de ervaring om in te schatten wat hun belang is
Hierdoor worden de overgebleven rechten door derden uitgeoefend
o Met als gevolg ontstaat het jeugdmortuarium
Adultocentrimse
o De volwassene staat centraal
o Houdt de maatschappij draaiende
o Alle anderen worden erbuiten gehouden tot ze ‘oud’ genoeg zijn bevinden ze zich in het
jeugdmortuarium
2
,Bovendien is Machteloosheid is een essentieel kenmerk van het kind.
Overheidsinterventionisme
o Het werd ontwikkeld omdat er een grotere aandacht was voor de idee dat er een bepaalde
maatschappelijke verantwoordelijkheid was om zich het lot van de kinderen aan te trekken.
o Uitgebreid tot kinderen en jongeren die nog geen strafbare feiten gepleegd hadden
o Dit was ook ten aanzien van mogelijk predelinquent gedrag
In deze periode was er een duidelijke schaalvergroting merkbaar van overheidsinterventie als gevolg van delinquent
gedrag naar overheidsinterventie in nog ‘intacte’ gezinnen waarin jongeren predelinquent gedrag vertonen.
Onderscheid tussen vrijwillige en gedwongen hulpverlening valt niet samen met het onderscheid tussen
minderjarigen die zich in een precaire positie bevinden en minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben
gepleegd.
Toename overheidsinterventie gaat gepaard met een afbrokkeling van de absolute macht van de ouders
o Kinderen worden niet langer gezien als het bezit van de ouders
o Ouders zijn niet langer enige verantwoordelijken
o Kind beschermen tegen slechte ouders
Er was een mogelijkheid om ouders uit ouderlijk gezag te ontzetten
3. Kinderrechtenbeweging
“Kinderen moeten extra rechten en bescherming krijgen wanneer er wordt vastgesteld dat ze specifieke behoeften
hebben om hun rechten daadwerkelijk verwezenlijkt te zien.”
Welke voor-en nadelen zijn er van het jeugdmoratorium?
VOORDELEN
o Mogelijkheid om zich te ontwikkelen zonder al te veel verantwoordelijkheden
NADELEN
o Financieel afhankelijk van anderen, onder andere van ouders.
o Als jongere kun je niet participeren, want het jeugdbeleid wordt bepaald door hetgeen wat de
jongeren zelf ondervinden.
=> MAAR door in het ‘moratorium’ te zitten, kunnen ze hun eigen mening niet geven.
3.1 Verandering van het perspectief: het terugwinnen van de materiële rechten.
Terugwinnen van de materiële rechten.
o De kinderrechtenbeweging gaat er vanuit dat kinderen niet minder rechten moeten hebben dan
volwassene maar extra rechten en bescherming moeten krijgen wnnr vastgesteld wordt dat ze
specifieke behoeften hebben om hun rechten daadwerkelijk verwezenlijkt te zien.
Er is vraag naar een systeem dat kinderen weert uit gevaarlijke situaties.
3.2 Competentiediscussie wat met de formele rechten?
Discussie verschuift v/h kunnen hebben van materiële rechten naar het kunnen uitoefenen van de rechten.
Vraagtekens bij de intellectuele capaciteiten van kinderen om hun belangen goed in te schatten en te
verdedigen, want ze worden geacht niet alleen fysiek, maar ook intellectueel en emotioneel onvoldoende
rijp te zijn en voldoende ervaring te missen om in staat te zijn rationeel te beoordelen
Geldigheid ‘Bekwaamheid’ bij volwassenen wordt niet als geldig argument beschouwd.
Relevantie Officiële erkenning van de mens als volwaardig persoon valt niet helemaal niet samen met het
bereiken van de volle rijpheid.
Juistheid Jongeren kunnen competenter zijn dan we denken.
3
, 3.3 Verschillende stromingen
Allen hetzelfde kindbeeld en dezelfde problemen, maar verschillende meningen over de oplossing.
Er zijn heel waat vereschillende stromingen, zoals:
a) Reformisme
Bekwaamheid van kinderen wordt onderschat, want bekwaamheid wordt
vroeger verworven dan wij aannemen
=> verlaging van de meerderjarigheidsgrens.
Pleit voor een verlaging van de meerderjarigheidsgrens en een geleidelijke rechtsverkrijging
b) Radicalisme
Gelijkheid voor alle mensen.
Pleit voor het volledig afschaffeen van het onderscheid tusseen het toekennen van alle
mensenrechten en burgerrechten aan de kinderen.
c) Pragmatisme
Alle kinderen hebben alle burgerrechten en recht op zelfstandige uitoefening, tenzij hun
incompetentie wordt bewezen.
Huidige rechtspositie
o Erkent kinderen als volwaardige wezens die kunnen deelnemen aan het maatschappelijke leven,
maar aals jonger kan je niet al uw rechten zelf uitoefenen en heb je dus iemanad nodig hiervoor.
(Handelingsonbekwaam)
o Rechtsbekwaam, maar handelingsonbekwaam
Een zich wijzigend kindbeeld en de implicaties in het recht en de regelgeving.
Door de geschiedenis heen zijn er verschillende kindbeelden
Competentie-debat:
o Het ontbreken van burgerrechten door hun machteloosheid
o Eis om burgerrechten toe te kennen ter verbetering van de gelijkwaardigheid van alle
mensen, maar kinderen moeten garanties krijgen
o Momenteel is er de gewoonte om kinderen te isoleren voor situaties in plaats van situaties te
veranderen
o Bepleit participatierechten:
=> Recht om volwaardig in vormgeving v eigen levensomstandigheden te participeren
Bekwaamheid van het kind om zijn rechten te effectueren
o Ouderlijk gezag- minderjarigheid: benadelingsonbekwaamheid als uitgangspunt
Handelingsonbekwaamheid: minderjarige is drager van rechten, maar w niet in staat geacht
deze zelfstandig uit te oefenen, ouderlijk gezag moet dat doen
Belet de werkelijke waardering van de plaats van de jongere in de samenleving
o Voorwaardelijke handelingsbekwaamheid van minderjarigen
Ontvankelijkheidverklaring van klachten uitgaande van een minderjarige betreffende uitsluiting
uit atheneum
o Nog enkele voorbeelden
Ontvankelijkheidverklaring van klacht uitgaande minderjarig meisje dat verplicht werd terug te
keren naar huis nadat ze enkele dagen met haar vrienden was verdwenen
Geen enkele wettekst verplicht rechter om kind te horen, geen enkele garantie dat er rekening
zal gehouden worden met de opvatting van het kind, wordt in de praktijk wel vaak gedaan
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper J200000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
