Uitwerking van de examenvragen Arbeidsrecht.
Overzichtsvragen, detailvragen en inzichtsvragen uitgewerkt aan de hand van de cursus.
Universiteit Antwerpen - 3e Bachelor Rechten.
Welke rechtscolleges zijn bevoegd voor arbeidsrechtelijke geschillen?
Het Belgische arbeidsrecht wordt gekenmerkt door een sterk uitgebouwde rechtshandhaving. Zowel op
inhoudelijk vlak, als op het vlak van tussenkomst van de staat.
De inhoudelijke handhaving wordt versterkt via het collectief arbeidsrecht. De individuele WN staat niet sterk
genoeg om tegengewicht te bieden aan zijn WG. Slechts door vereniging zijn de meeste werknemers in staat
een echte onderhandelingspositie met de WG te bereiken.
Bijzondere rol van CAO’S
In de onderneming zorgen de ondernemingsraad en vakbondsafvaardiging voor controle op de naleving van
sociale regels. Zij hebben echter geen beslissingsbevoegdheid bij geschillen.
De bevoegdheid om rechtsgeschillen betreffende arbeidsovereenkomsten te beslechten rust bij de
arbeidsgerechten. Deze aparte rechtscolleges zijn gespecialiseerd in sociaalrechtelijke materies.
Ook het sociaal strafrecht speelt een belangrijke rol. Talrijke rechtsregels worden immers ook strafrechtelijk
beteugeld. Relevant zijn de sociale inspectie, het arbeidsauditoraat, de correctionele rechtbank en de
administratieve geldboete.
De arbeidsrechtbank (9 + afdelingen) is bevoegd voor sociale geschillen (individuele AO en sociale zekerheid).
Deze gevallen zijn limitatief en enkel voor individuele geschillen.
Arbeidszaken: 1 beroepsrechter & 2 lekenrechters
Sociale zekerheid van zelfstandigen: 1 lekenrechter
Beroep tegen vonnis: arbeidshof
Cassatieprocedure tegen arrest arbeidshof: 3e kamer HvC (beroepsmagistraten)
Vrij beperkt, WANT vaak geschillen regelen via dading
Prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof of Hof van Justitie hebben een belangrijke impact op het recht.
Een procedure voor het EVRM is ook mogelijk, maar dit gebeurt zelden.
WANT weinig bepalingen van EVRM die rechtstreeks de arbeidsverhouding betreffen
WANT partijen niet snel geneigd om na een lange interne procedure nog naar Staatsburg te trekken
Arbeidsauditoraat = autonoom Openbaar Ministerie voor sociale zaken. Hoofd van het “sociaal parket”, wordt
bijgestaan door substituten.
Vervolging van sociale misdrijven
Adviezen omtrent openbare orde
Samenstellen dossier in geschillen van sociale zekerheid
,Vat kort het belang van het Sociaal Strafwetboek samen
Kenmerkend voor het Belgische arbeidsrecht is dat diverse bepalingen worden gesanctioneerd met
strafsancties. Wegens de versnippering van wettelijke bepalingen werd besloten om zoveel mogelijk van deze
bepalingen samen te brengen in het Sociaal Strafwetboek van 2010, dat in werking is getreden op 1 juli 2011.
Echter zijn niet alle sociale strafwetten hierin opgenomen, WANT technische/principiële bezwaren.
Categorieën:
Lichte misdrijven: AG €10- €100
Matige misdrijven: correctionele boete €50 - €500, OF AG €25 - €250
Zware misdrijven: correctionele boete €100 - €1000, OF AG €50 - €500
Zeer zware misdrijven: gevangenis 6m – 3j, correctionele boete €600 - €6000 OF AG €300 - €3000
Deze boetes worden vermeerderd met opdeciemen + met aantal werknemers dat slachtoffer waren.
Voor het sociaal strafrecht is vaak geen bijzonder opzet vereist voor een misdrijf. Een nalatigheid volstaat in
vele gevallen. Het moreel bestanddeel van het misdrijf kan worden afgeleid uit het materieel gepleegde feit.
De arbeidsauditeur beslist welke weg gevolgd zal worden (binnen 6m) meedelen aan FOD WASO.
Vervolgen, minnelijke schikking, strafrechtelijke bemiddeling of burgerlijke vordering.
Een gevangenisstraf is zelden aangewezen voor sociale misdrijven. Met PV’s frequent werden geseponeerd door
het OM werd het systeem van de administratieve geldboete ingevoerd.
Wanneer de arbeidsauditeur beslist geen vervolging in te stellen, wordt het dossier verzonden naar de
Studiedienst van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. De
bevoegde ambtenaar legt dan eventueel een AG op.
Vaststelling van de feiten gebeurt meestal via een PV van de sociale inspectie. Om een betere coördinatie te
verzekeren in strijd tegen sociale fraude werd de SIOD opgericht. Deze ondersteunt de sociale inspecties.
Welk belang heeft de Antidiscriminatiewetgeving?
Op grond van de kaderrichtlijn 2000/78 werd op 10 mei 2007 ook de Belgische wet inzake het verbod van
discriminatie op verschillende gronden uitgevaardigd.
Deze wet bevat meer discriminatiegronden van de Europese richtlijn. Verboden is iedere vorm van discriminatie
op grond van geslacht, zogenaamd ras, huiskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming, seksuele
geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, fortuin, leeftijd, geloof of levensbeschouwing, huidige of toekomstige
gezondheidstoestand, handicap op fysieke eigenschap.
Verder is het materiële toepassingsgebied ruimer. Het discriminatieverbod slaat ook op goederen en diensten
die publiek beschikbaar zijn.
De discriminatiegrond “syndicale overtuiging” werd later eraan toegevoegd omdat het Grondwettelijk Hof
oordeelde dat het ontbreken van deze grond een schending uitmaakte van het grondwettelijk
gelijkheidsbeginsel.
, Zowel directe als indirecte discriminatie is verboden.
Direct: men ongunstiger behandeld wordt dan een ander in een vergelijkbare situatie, of zou worden
behandeld op basis van één van de beschermde criteria.
Indirect: wanneer een ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze een wezenlijk groter
gedeelte van de leden van een geslacht beïnvloedt TENZIJ deze passend en noodzakelijk is en kan
worden gerechtvaardigd door objectieve factoren die geen verband houden met het geslacht van de
betrokkene.
Enige uitzondering kan gemaakt worden inzake wezenlijke en bepalende beroepsvereisten. Dit enkel voor
beroepen waarbij de lichamelijke hoedanigheid essentieel is voor het uitoefenen van de functie.
In deze wet werd de bewijslast verdeeld. Wanneer het slachtoffer feiten aanvoert die discriminatie kunnen doen
vermoeden, komt de bewijslast bij de verweerder terecht.
Welke taalregeling is van toepassing in België?
De gemeenschappen zijn bevoegd inzake het gebruik van talen in sociale betrekkingen tussen de werkgever en
het personeel (Art. 129, §1 GW).
Vlaanderen: Taaldecreet 1973 van toepassing op werkgevers die in het Nederlandse taalgebied hun
exploitatiezetel hebben
Franstalig taalgebied: Decreet 1982
Brussel & faciliteitengemeenten: KB 18 juli 1966. Taal naar keuze. Men kan te allen tijden een
vertaling maken.
LET OP: sociale faciliteiten verschillen van gerechtelijke en bestuurlijke
Oorspronkelijk was het toepassingsgebied ruimer. De plaats van tewerkstelling was voldoende. Dit werd
gedeeltelijk vernietigd door een arrest van 1986. Alleen het criterium van de exploitatiezetel blijft.
= plaats waar de werknemer rapporteert aan zijn werkgever.
Het regelt alle sociale betrekkingen tussen werkgevers en werknemers. Ook de mondelinge. Alle bescheiden en
documenten moeten in het Nederlands worden opgemaakt.
Sanctie: absolute nietigheid van stukken die opgesteld werden in strijd met het decreet. Het nietige stuk mag
niet retroactief worden vervangen.
Zaak Las & aanpassing Taaldecreet in 2014:
Meneer Las had contracten in het Engels gesloten, maar werkte in Antwerpen. Het contract was dus nietig. Stelt
vraag aan HvJ. MAAR bescherming van de eigen taal is een fundamenteel recht van het Unierecht…
Absolute nietigheid zou een belemmering uitmaken voor het vrije verkeer van werknemers… Taaldecreet werd
aangepast!
DUS er kan nu bijkomend een anderstalige versie van een individuele AO met grensoverschrijdend
karakter rechtsgeldig worden opgemaakt.
MAAR de sanctie van absolute nietigheid en voorrang van de Nederlandstalige versie werden
behouden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aukjebuyle. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
