Samenvatting
samenvatting Neurogene taalstoornissen
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
samenvatting Neurogene taalstoornissen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Neurogene taalstoornissenNAH = niet-aangeboren hersenletsel
= parapluterm: alle na de geboorte verworven hersenbeschadigingen van gelijk welke
oorzaak
= NAH is de afkorting voor een niet-aangeboren hersenletsel. In het Engels spreekt men van
'acquired brain injury'.
Incidentie en prevalentie
Incidentie = het aantal nieuwe 'gevallen' (per duizend of honderdduizend personen) die er
elk jaar bijkomen in een bepaald geografisch gebied
Prevalentie = het aantal aanwezige 'gevallen' (per duizend of honderdduizend personen) op
een bepaald tijdstip in een geografisch gebied
Specifiek voor NAH kunnen geen exacte incidentie- en prevalentiecijfers gegeven worden
omdat daarvoor een uniforme definitie en afbakening nodig is van het begrip. En zoals
eerder aangegeven is dat er niet aangezien het een parapluterm is. Wel kunnen we stellen
dat de incidentie en prevalentie van NAH in vergelijking met 50 jaar geleden, sterk is
toegenomen en dit onder invloed van de vergrijzing. De levensverwachting van mensen
neemt nl. toe en de kans op een neurogene stoornis neemt tevens toe naarmate men ouder
wordt.
Oorzaken
1. niet-traumatische hersenletsels
- een cerebrovaculair accident (CVA)
- tumoren
- infecties
- intoxicaties
- of kunnen een degeneratieve basis hebben
2. Traumatische hersenletsels
- ontstaan ten gevolge van letsels aan de schedel of aan de hersenen.
1
, Niet-traumatische hersenletsels
CVA
= cerebrovasculaire aandoening
Even opfrissen!
De hersenen worden omringd door
hersenvliezen.
Na de schedel bevindt zich het harde
hersenvlies (dura mater), daaronder
het spinnenwebvlies (arachnoides)
en vervolgens het zachte hersenvlies
(pia mater).
Normaliter liggen alle hersenvliezen
tegen elkaar aan en bevindt er zich
geen ruimte tussen.
In niet-normale omstandigheden,
zoals bij een bloeding, kan er echter
wel een ruimte ontstaan.
Tussen de schedel en het harde hersenvlies, wordt dit de epidurale ruimte genoemd.
Tussen het harde hersenvlies en het spinnenwebvlies, wordt dit de subdurale ruimte genoemd
(sub = onder / dura komt van dura mater = harde hersenvlies).
Tussen het spinnenwebvlies en het zachte hersenvlies, wordt dit de subarachnoidale ruimte
genoemd (cf. onder de arachnoides).
2 soorten
- Hemorragisch
o Ontstaan door bloeding
• Subarachnoïdaal = bloed in subarachnodale ruimte
• Intracerebraal/ intracerebellair = bloed in hersenweefsel zelf (grote
of kleine hersenen)
• Intraventriculair = bloed in de ventrikels
• Subduraal hematoom = onder het hersenvlies (dura mater)
• Extradurale hematoom = buiten het hersenvlies (dura mater)
o Oorzaken bloeding:
• Ruptuur aneurysme. = een verwijding van de slagader op een
zwakke plek in het bloedvat tot hij barst
• Angiomen = aangeboren misvormingen
§ Arterioveneuze malformaties = misvorming ontstaat
tudden de vaten die voor aan- (arteriën) en afvoer
(venen)van het bloed zorgen
• Arteriosclerose = verkalking en vetophoping in de wand van de
slagader
kan ook lijden tot aneurysme
2
, - Ischemisch
o Ontstaat door een infarct = bloedtoevoer naar hersenen verstoord of
onderbroken
§ Trombose = vernauwing bloedvat
§ Embolie = bloedprop uit ander deel van het lichaam zorgt voor
verstopping in bloedvaten hesenen
§ Transient ischemic attack (TIA) = tijdelijke verstoring van
bloedtoevoer naar hersenen zonder medische oorzaak (lost
vanzelf op)
FAST:
Bij een CVA moet snel en adequaat gereageerd worden om de schade aan de hersenen te
beperken en om andere complicaties te voorkomen. Het is daarom belangrijk dat alle
mensen op de hoogte zijn van de FAST-test, een eenvoudige test om snel een beroerte te
herkennen.
1) Face: gezicht zakt weg langs 1 kant, kunnen niet meer glimlachen
2) Arms: kan ze beide handen opheffen en zo houden?
3) Speech: praten ze anders/verstoord?
4) Time: bel 112 als je een van deze dingen ziet
Tumoren
= ruimte-innemende processen die omringd gezond weefsel aantasten
- Meningeoom = ontstaat in hersenvlies
- Glioom = ontstaat uit steuncellen (gliacellen)
- Intracraniale tumor = ontstaat binnen de schedel en verstoort normale
hersenwerking.
o Samendrukken omringende structuren
o Bloedcirculaties en cerebraal vocht belemmeren
o Hersencellen zelf aantasten
Infecties
à zorgen voor plaatselijke ontstekingen van het weefsel
Meningitis = ontsteking hersenvliezen
Encefalitis = ontsteking hersencellen
Myelitis = ontsteking RM
Degeneratieve stoornissen
à progressieve en irreversibele beschadiging zenuwcellen (bv dementie)
3
, Intoxicatie
= vergiftiging / toxines
- Intern
- Extern
Traumatische hersenletsels
Craniocerebrale traumata
= schedeltrauma
Hersentrauma
- Letsels
o Hersenschudding = commotio cerebri
o Hersenkneuzing = contusio cerebri
o Laceraties = weefselverscheuring
- Oorzaak
o Directe beschadiging
o Indirecte beschadiging
§ Acceleratie en deceleratieletsel
§ Coup-contrecoup letsel
• Terugslag hersenen tegen binnenkant schedel aan
tegenoverliggende kant
§ Diffuse axonale letsel
• Door val of stoot waarbij verschillende axonen kapot
scheuren à geen prikkels en zuurstof meer
Gevolgen
Focale schade = plaatselijke schade
Diffuse schade = verspreide schade
à ~ lokalisatie
Mogelijk voorkomende gevolgen
- Hemiplegie: verlamming (motorisch) langs 1 zijde
- Hemianesthesie: ongevoeligheid voor tast langs 1 zijde
- Hemianopsie: 1 gezichtsveld niet meer zien
- Anosmie/ ageusie: reuk niet meer detecteren / smaak niet meer gewaarworden
- Visueel neglect: verwaarlozen van visuele prikkels langs 1 zijde
- Agnosie/ prosopagnosie: niet meer herkennen van voorwerpen / niet meer
herkennen van gezichten
- Anosognosie: afwezigheid van ziekte-inzicht
- Desoriëntatie in tijd, ruimte en persoon
zorgbehoeften complex (vragen specifieke benadering) à langdurig/blijvend aangewezen op
hulpverlening
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurethys. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen