Slide 7 Publieke financiën - Topic 2.1
Uitgaven a.k.a. het “overheidsbeslag Rosen
and Gayer Chapter 1 en 11
- Topic 1 was de onderbouw: bv welvaartstheoretisch kader, hoe denk je na over een overheid
- Topic 2 zal dieper ingaan op de inkomstenzijde van de publieke/overheidsfinanciën: oa
belastingen (niet de enige overheidsinkomsten)
De les van vandaag is deel 1 van de uitgaven/topic 2: deze les is eerder algemeen, en de volgende zal
ingaan op de pensioenen
1
,- Deze grafiek toont de uitgaven van alle overheidsniveaus samen, in procent van het BBP (in
het publieke debat noemt men dit vaak het ‘overheidsbeslag’, een term die de prof hierna niet
meer zal gebruiken omdat het zeer weinig zegt volgens hem)
- de som van alle uitgaven van alle overheidsniveaus = alles wat via de overheid passeert in een
land
- meer dan de helft van het Belgisch bbp passeert dus langs de overheid: dit betekent niet dat
de overheid 52 percent van het bbp afneemt van de mensen: als er geen tekort is krijg je ook
dingen terug, bv dankzij herverdelingen of het produceren van publiek-aangeboden publieke
goederen (nogmaals, zoals in de eerste les gezegd, moet je het BBP grootte en uitgaven vd
overheid als % van BBP niet kennen, maar het ongeveer kennen kan nuttig zijn in het dagelijkse
leven ofzo)
2
,1.1 Welk cijfer ?
• uitgaven 2019: 247,3 miljard
• BBP 2019 : 473,6 miljard
• dus in % BBP : 52,2%
• check hiervoor de Nationale Rekeningen België:
1) opgesteld door INR
2) samenwerking NBB, ADSEI, FPB
3) staat op NBB.Stat op http://stat.nbb.be
3
,4) als je hierop klikt, kan je kiezen voor welk type overheid je kijkt !
5) (voor zij die het willen weten: nationale rekeningen = sector 13 = s13)
4
,Dit blad toont de uitgaven van de overheid (ken niet van buiten denk ik, deze slide):
De 2 eerste lijnen samen zijn de toegevoegde waarde van de overheidssector (want het is 1) de
vergoeding voor de productiefactor arbeid, plus 2) de waarde van de intermediaire goederen gebruikt
in het productieproces (van het goed ‘werkende overheid’))
1) Beloning van de werknemers = het betalen van de wedden en de lonen van het
overheidspersoneel
2) Intermediair verbruik = wat de overheid koopt voor z’n personeel (bv computers, potloden,
bureaustoelen, etc.)
Sociale uitkeringen: dit zijn transfers, aka het creëert geen toegevoegde waarde
- Geneeskundige verzorging
- Uitkeringen
- Ziekte en invaliditeit
- Werkloosheid
- Brugpensioenen (uitleg wikipedia: De werkloosheid met bedrijfstoeslag is nu een regeling die bepaalde oudere
werknemers, in geval van ontslag, de mogelijkheid biedt om, naast de werkloosheidsuitkering, een aanvulling te krijgen van de
werkgever. Het is dus geen traditioneel pensioen, zoals de term brugpensioen doet vermoeden. Het systeem van de conventioneel
werkloosheid met bedrijfstoeslag is gebaseerd op het bestaan van een collectieve arbeidsovereenkomst. Het gaat hier dus niet
om een pensioen (op grond van opgebouwde pensioenrechten), maar om een speciaal geval van werkloosheidsuitkering.
Uitleg andere site: brugpensioen) is een regeling waardoor oudere werknemers na ontslag een bedrijfstoeslag krijgen
naast een werkloosheidsuitkering.)
- Etc
En de rest hebben we niet besproken
5
, - De cijfers op de vorige slide moet je ook terugvinden op de site ‘begroting’
- Begroting is taak van de FOD Beleid en Ondersteuning (BOSA)
6
