Een samenvatting voor het vak 'Geschiedenis van Zuidoost-Europa', gebaseerd op de slides en aangevuld met lesnotities en belangrijke informatie uit het boek.
De Balkan als cultuurhistorische ruimte.......................................................................................................... 8
De Byzantijnse invloedsfeer in ZOE ............................................................................................................... 10
cultuurhistorisch kader ..................................................................................................................................... 10
Het Byzantijnse model ...................................................................................................................................... 10
De Vroeg-Byzantijnse periode ...................................................................................................................... 10
De vroegste Slavische staten op de Balkan (7de- 10de eeuw) .......................................................................... 14
1ste Bulgaarse Rijk (7de- 11de eeuw) ................................................................................................................... 14
Kroatisch koninkrijk (9De-11de eeuw) ................................................................................................................. 15
Nieuwe regionale grootmachten ...................................................................................................................... 16
Hongarije ...................................................................................................................................................... 16
Venetië ......................................................................................................................................................... 16
De Ottomaanse Balkan ................................................................................................................................. 19
cultuurhistorisch kader ..................................................................................................................................... 19
De Ottomaanse opmars.................................................................................................................................... 19
13DE – 16DE eeuw: heel snelle expansie ........................................................................................................ 20
16de- 17de eeuw: hoogtepunt ....................................................................................................................... 21
17de eeuw: verval ......................................................................................................................................... 21
Premoderne migraties ...................................................................................................................................... 22
Emigratie uit het Ottomaanse Rijk ............................................................................................................... 22
Migratie naar het Ottomaanse Rijk .............................................................................................................. 23
Continuïteit of discontinuïteit ........................................................................................................................... 23
discontinuïteit .............................................................................................................................................. 23
, Continuïteit .................................................................................................................................................. 23
HET OTTOMAANSE BESTUUR ....................................................................................................................... 24
Het Timar-systeem ....................................................................................................................................... 25
De Byzantijnse institutionele erfenis............................................................................................................ 26
Het Millet-systeem ....................................................................................................................................... 27
De moslimbevolking van ZOE............................................................................................................................ 28
ZOE in de ‘lange 19de eeuw’: imperiale hervormingen................................................................................... 29
cultuurhistorisch kader ..................................................................................................................................... 29
De ‘lange 19de eeuw’ in ZOE.............................................................................................................................. 29
Het Ottomaanse Rijk in verval .......................................................................................................................... 30
Territoriale en geopolitieke positie .............................................................................................................. 30
Interne anarchie ........................................................................................................................................... 32
Globalisering en periferiteit ......................................................................................................................... 32
Het verlichtingsdenken in ZOE .......................................................................................................................... 32
hervormingen in het Ottomaanse Rijk (19de eeuw) .......................................................................................... 34
Militaire hervormingen ................................................................................................................................ 35
Bestuurlijke hervormingen ........................................................................................................................... 35
Financieel economische hervormingen ....................................................................................................... 35
Het Laat-Ottomaanse Rijk (1876-1912 ) ........................................................................................................... 36
Territoriale ontwikkelingen .......................................................................................................................... 36
Interne politiek ............................................................................................................................................. 38
Oostenrijk-Hongarije ........................................................................................................................................ 39
ZOE in de ‘lange 19de eeuw’: nationale bewegingen...................................................................................... 40
Etnische nationalisme? à casestudy MacedoniË ............................................................................................. 41
De Oostenrijks-Hongaarse context ................................................................................................................... 43
De Ottomaanse context .................................................................................................................................... 44
Voorlopers .................................................................................................................................................... 44
Bulgarije ....................................................................................................................................................... 46
Laatkomers ................................................................................................................................................... 48
Mislukte naties ............................................................................................................................................. 49
De Balkanoorlogen ........................................................................................................................................... 50
De natiestaat in ZOE: WO I en Interbellum ................................................................................................... 51
WO I in ZOE ....................................................................................................................................................... 51
De natiestaten van ZOE: Falende liberale democratieën? ................................................................................ 55
Interne differentiatie.................................................................................................................................... 55
Natievorming................................................................................................................................................ 58
Geopolitiek situatie ...................................................................................................................................... 59
WO II + politieke en maatschappelijke transformaties in ZOE (tweede helft 20ste eeuw) .............................. 60
Politieke en militaire ontwikkelingen WOII ....................................................................................................... 60
Raciaal etnische homogenisering WO II ........................................................................................................... 62
Casestudie: Onafhankelijke Staat Kroatië .................................................................................................... 62
soorten Raciaal etnische homogenisering WO II ......................................................................................... 63
, Verzet, collaboratie en burgeroorlog WOII ....................................................................................................... 64
casestudy: Joegoslavië WOII ........................................................................................................................ 64
Koude Oorlog .................................................................................................................................................... 65
Militaire bondgenootschappen .................................................................................................................... 67
Economische blokvorming ........................................................................................................................... 67
Ideologische blokvorming ............................................................................................................................ 67
Politieke blokvorming................................................................................................................................... 68
Politieke systemen na WO II ............................................................................................................................. 69
Sociaal-economische transformatie na WO II................................................................................................... 69
Casestudy: Joegoslavië ................................................................................................................................. 71
De nationale kwestie na WO II ......................................................................................................................... 71
Bulgarije ....................................................................................................................................................... 71
Albanië ......................................................................................................................................................... 72
Cypriotische kwestie .................................................................................................................................... 72
Transitie, oorlog en Euro- Atlantische integratie ........................................................................................... 73
Transitie: het einde van de communistische regimes ....................................................................................... 73
Geopolitiek: het einde van de Koude Oorlog ............................................................................................... 74
Economische crisis ....................................................................................................................................... 74
Sociaal-economische crisis ........................................................................................................................... 74
Ideologische crisis ........................................................................................................................................ 75
Geen cesuur maar een geleidelijk proces .................................................................................................... 76
Nationalisme ................................................................................................................................................ 77
complexe Europeanisering ........................................................................................................................... 77
De Joegoslavische Oorlogen ............................................................................................................................. 79
De nationaliteitenpolitiek in het socialistische Joegoslavië ......................................................................... 80
De Joegoslavische crisis .................................................................................................................................... 82
De Joegoslavische Oorlogen ............................................................................................................................. 83
Bosnië-Herzegovina...................................................................................................................................... 85
Kosovo .......................................................................................................................................................... 86
Verklaringen waarom de oorlog onverwachts was ...................................................................................... 86
, LES 1
ZUIDOOST-EUROPA ALS GEOGRAFISCHE RUIMTE
, HOE BEPAALT HET LANDSCHAP
DE SAMENLEVINGEN EN GESCHIEDENIS VAN ZUIDOOST-EUROPA?
BERGEN
• Particularisme
• Isolatie:
o Beperkte invloed van het westen
o Beperkte invloed van de staat bv. Montenegro zeer autonoom
• Toevluchtsoord:
de bergen bieden bescherming bij aanvallen
Het reliëf bepaalt ook de transregionale en transculturele contacten:
• N à Z:
Vanuit de Pannonische vlakte volgt men de rivieren die naar het zuiden stromen
• O à W:
Vanuit Klein-Azië, door de valleien naar het hele schiereiland
Zo verspreidt zich bv. het Ottomaanse Rijk en de Islam
è de invloed van W à O (Italiaanse westen) is veel beperkter door de Dinarische Alpen
è ook de verkeerswegen (zie kaart 2) tonen dit aan
RIVIEREN EN ZEEËN // VERKEERSWEGEN // NATUURLIJKE RIJKDOMMEN
VOLKEN EN TALEN VAN ZUIDOOST-EUROPA
OORSPRONKELIJKE VOLKEN = PRESLAVISCHE VOLKEN
• Grieken
o Diglossie: Klassiek vs. demotisch Grieks (gesproken taal)
• Illyren
o Gegisch en Toskisch
o Shqip vs. Šiptar
o Huidige Albanezen
• Thraciërs
o Vlachen (zuidelijke Balkan)
§ Geromaniseerde Thraciërs
§ Aroemeens
§ Het is niet enkel een natie maar ook een sociale categorie: transhumance (ze
verbleven in de zomer in het hooggebergte en in de winter in de valleien),
• Daco-Greten
o Huidige Roemenen
o Verwant met de Thraciërs
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ameliepede. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.