Samenvatting
Samenvatting Familiale vermogensplanning - Erfrecht
Samenvatting van het vak erfrecht
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
1Deel 1. Erfrecht
Hoofdstuk 1. Erven
Afdeling I. Basisbegrippen
Erven = het verkrijgen van het vermogen door overlijden van de titularis.
Iedere persoon is titularis van een vermogen
Als deze persoon overlijdt rijst de vraag tot het lot van dit vermogen dat door het overlijden wordt
‘nagelaten’.
Naar wie en hoe het over op een of meer volgende titularissen?
Nalatenschap of erfenis = het vermogen dat nagelaten is en door nieuwe titularissen wordt geërfd.
Erfrecht = geheel van rechtsregels dat de nieuwe titularissen van het geërfde vermogen aanwijst en
de regels bevat betreffende de wijze waarop de vermogensoverdracht plaatsvindt en de gevolgen
daarvan.
Erfbelasting = op het civiele erfrecht zijn de regel geënt van de belastingen die wegens de overgang
van het vermogen door overlijden worden geïnd.
Erfgenaam – erfopvolgers = degene die de nalatenschap krachtens het erfrecht krijgt
- Wettelijke erfgenamen – zijn door de wet aangeduid
- Testamentaire erfgenamen – zijn door het testament aangeduid
- Contractuele erfgenamen – bij contract aangesteld maar zeer uitzonderlijk
Erfopvolgers want zij ‘volgen’ de overleden persoon door erfenis op en nemen zijn rechten (en
plichten) over.
Erfgerechtigd en erfbekwaam = personen die erfgenamen kunnen worden omdat ze door de wet,
het testament of de contractuele erfstelling tot de nalatenschap geroepen zijn.
Ze zijn nog geen erfgenaam omdat ze nog niet beslist hebben of ze de nalatenschap wel willen
verkrijgen.
Er is immers geen verplichting om erfgenaam te worden.
Er is een keuze om de nalatenschap te aanvaarden of niet.
Erfbekwaam is in staat zijn om de erfenis te mogen aanvaarden, juridisch gezien.
Decuius (DC) = de overledene
Afdeling II. Openvallen van de nalatenschap
Wanneer rijst de vraag naar een verkrijging krachtens het erfrecht concreet?
In juridische termen: wanneer de nalatenschap openvalt
o Wanneer dus de titularis van het vermogen overlijdt (art. 718 BW)
, 2
Overlijden wordt bewezen door:
- De overlijdensakte
- Een vonnis dat het overlijden gerechtelijk vaststelt, het vonnis vermeldt de datum van
overlijden (vermits – stoffelijk overschot wordt niet gevonden)
- Verklaring van afwezigheid (onzekerheid omtrent leven of dood – gerechtelijke procedure)
Devolutie = de personen die als erfgerechtigden tot een opengevallen nalatenschap geroepen
worden, worden aangewezen door de regels van de devolutie (of toewijzing) van de nalatenschap.
- Wettelijke devolutie
- Testamentaire devolutie
- Contractuele devolutie
De nalatenschap valt dus open op de datum van het overlijden van de titularis en dit is een
belangrijke datum.
Waar valt de nalatenschap open?
Deze plek is belangrijk om te bepalen welke rechter territoriaal bevoegd is
Dit is niet de plaats waar de decuius overlijdt maar de plaats waar hij/zij gedomicilieerd is
(Overlijdt hij in Duitsland maar woont hij in Brugge zal in Brugge de nalatenschap openvallen)
Hoofdstuk 2. Erfbekwaamheid
Afdeling I. Begrip & voorwaarden
Er zijn 4 voorwaarden om te kunnen ervan of om de erfenis te aanvaarden:
1) Bestaan op het moment van openvallen van de nalatenschap
2) In leven zijn op het ogenblik van openvallen van de nalatenschap
3) Niet uitgesloten of vervallen verklaard zijn om te kunnen erven
4) Niet onwaardig zijn
Afdeling II. Bestaan als voorwaarde van erfbekwaamheid
Het juridisch bestaan begint bij de geboorte, fysieke persoon.
Rechtspersonen kunnen nooit door de wet erfgenaam worden, wel door testamentaire
devolutie
Aanvulling inzake een ‘reeds verwekt kind’ en dus geboren wordt na het openvallen van de
erfenis (art. 725 BW)
o Vereist is dat het kind levend geboren moet worden
o Vereist is dat het kind levensvatbaar geboren wordt ( dat het dus alle vitale organen
heeft om zelfstandig te kunnen leven)
Afdeling III. In leven zijn als voorwaarde van erfbekwaamheid
Erfgenaam is nog in leven op het ogenblik van het overlijden van de decuius. (art. 720 BW)
Zelfs indien zeer kort in leven – één minuut langer leven dan de DC is voldoende, dan gaat
het erfrecht van deze nalatenschap over op zijn erfgenamen
Problematiek van de afwezige (art. 112 BW) – onzekerheid m.b.t. zijn bestaan
Problematiek van de vermiste – verdwenen in levensbedreigende omstandigheden –
vertegenwoordigd door notaris
, 3
Gelijktijdig overlijden (commorientes) = twee personen overlijden in hetzelfde ongeval. Ze zijn
merkaars erfgerechtigden, bijvoorbeeld vader en zoon.
Men zal proberen achterhalen wie van hen eerst overleden is.
Is dat de vader dan erft de zoon
Als gevolg van het overlijden van de zoon gaat de nalatenschap van de zoon – met daarin
inbegrepen de nalatenschap van de vader – voor de helft aan vaderskant naar de grootvader,
voor de andere helft aan moederkants naar moeder.
Moet niet noodzakelijk samen overlijden – kan dus op dezelfde dag maar door een andere
gebeurtenis.
Afdeling IV. Uitsluiting en verval van erfrecht
Zowel uitsluiting als verval leiden tot de niet-uitoefening van het wettelijk erfrecht.
= ontzetting uit het ouderlijk gezag
- De ouder erf niet in de nalatenschap van zijn kind
- De ouder kan op vraag van de afstammeling, eveneens ontzet worden uit de erfrechten t.o.v.
de andere ouder of de wettelijk samenwonende partner
Afdeling V. Onwaardigheid om te erven
De erfgerechtigde is onwaardig wanneer hij zich op onbetamelijke wijze tegenover de persoon van
de erflater gedragen heeft.
De onwaardigheid =
- Een civiele straf
Er zijn drie gronden die leiden tot de onwaardigheid om te erven (art. 727 BW):
- Feiten plegen die geleid hebben tot de dood van de erflater – een poging tot dergelijk feit
- Feiten plegen die geleid hebben tot de dood van de erflater of een poging tot dood maar
ondertussen overleden zijn
- Feiten plegen die een ernstige inbreuk beteken op de fysieke integriteit van de decuius
zonder de dood tot gevolg (verkrachting, opzettelijke slagen en verwondingen, opzettelijke
vergiftiging,…)
Gevolgen van onwaardigheid:
- Uitsluiting van de nalatenschap van decuius
- Schenking – legaat blijven behouden maar kunnen wegens ondankbaarheid herroepen
worden
- Kinderen van de onwaardige erfgenaam komen in zijn plaats (plaatsvervulling)
- De onwaardige verliest het VG op de erfgoederen t.v.v. zijn kinderen indien deze
minderjarige zijn
- Bij vooroverlijden van zijn kinderen, waar hij tot diens nalatenschap zou komen, kan hij nooit
die goederen ervan, afkomstig uit de erfenis waar hij uitgesloten was
Hoofdstuk 3. Wettelijke erfgerechtigden: verwanten
Afdeling I. Wie is wettelijk erfgerechtigd?
Wettelijke erfgerechtigden = personen die door de wet zijn aangeduid om de nalatenschap van de
erflater te verkrijgen
, 4
Men spreekt ook van intestaat erfgerechtigden: ze zijn geroepen omdat de erflater geen testament
heeft gemaakt.
1) Bloedverwanten
a. Afstammelingen (RL)
b. Ascendenten (RL)
c. Zijverwanten (ZL)
Vroeger rekende men uitsluitend bloedverwanten tot de erfgenamen maar in de actuele
samenleving gaat het om de langstlevende echtgenoot of de langstlevende wettelijk samenwonende
partner.
Ordes of klassen van erfgerechtigden zijn categorieën van verwanten die achtereenvolgens, de ene
bij ontstentenis van de andere, tot de nalatenschap geroepen zullen worden. (art. 731 BW)
De langstlevende echtgenoot of langstlevende wettelijk samenwonende partner behoren niet tot
deze ordes.
1) De afstammelingen, of descendenten, verwanten in rechte lijn, neerdalend volgens generatie
2) De ascendenten, of verwanten in rechte lijn, opgaand (de eerdere generaties)
3) De zijverwanten of collateralen, verwanten in de zijlijn
Het is van belang te bepalen tot welke orde elk van de verwanten, kandidaten erfgerechtigden,
behoren.
De eerste orde sluit dus alle andere ordes uit.
De echtgenote en de wettelijke samenwonende levensechtgenote zijn niet in één van de orders
ondergebracht. Zij worden dus door niemand uitgesloten en tot voor kort sloten zij ook niemand uit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vandoorslaerdelilia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen