Deze samenvatting bevat beide vakken verloskunde van Kristel Plettinx en Dirk Franckaert. De volledige ppt's en leerteksten zijn verwerkt in de samenvatting. Ik werk met voetnoot zodat er bijna nooit opzoekwerk hoeft te gebeuren. Ik heb de moeilijke delen in eigen woorden samengevat om het zo veel ...
VERLENEN VAN ZORG OP MAAT: DEEL MOEDER EN KIND: TOEGEPASTE VERLOSKUNDE VOOR
VERPLEEGKUNDIGEN
Auteur: Dirk Franckaert
1. DE PRENATALE PERIODE
De periode die voorafgaat aan de geboorte. Tijdspanne tussen bevruchting en geboorte. Deze kan worden
opgedeeld in de embryonale en de foetale periode.
- Embryonale periode (eerste 8 weken) = ontwikkeling van de meeste inwendige organen en uitwendige
lichaamsstructuren. Op het einde zijn alle belangrijke organen aangelegd.
- Foetale periode (week 9 tot geboorte) = verdere groei, ontwikkeling en uitrijping van primitief aangelegde
weefsels en organen.
Wanneer een eicel bevrucht wordt door een zaadcel ontstaat er een zwangerschap. Op 9 maanden tijd groeit deze
bevruchte eicel tot: een blastula1 → embryo → foetus. De zwangerschap eindigt bij de geboorte van de baby.
De zwangerschap wordt meestal gerekend vanaf de eerste dag na de menstruatie = 40 weken/ 280 dagen. Een
normale bevalling vind plaats max. 3 weken voor de uitgerekende datum tot max. 2 weken erna. De duur van de
zwangerschap kan ook gemeten worden door echografie.
Bevruchting
1. De ovulatie /eisprong vind normaal ± 14 dagen na het begin van de menstruatie plaats (bij de vruchtbare
vrouw). Tijdens deze ovulatie komt de oöcyt2 vrij uit 1 van de eierstokken en komt terecht in het einde van
de eileider. Slijmvlies wordt hierbij dunner voor betere passage van zaadcellen.
2. Na de geslachtsgemeenschap zwemmen de zaadcellen door de baarmoederhals naar de trechtervormige
eileider.
3. Wanneer de zaadcel in de omgeving komt van de eicel, laat hij enzymen vrij die de doorgang naar de eicel
makkelijker maakt. (Afbraak van de eiwit laag) Vanaf er contact is tussen de zaadcel en de binnenste laag van
de oöcyt, sluit de eicel zich voor alle anderen.
4. De zaadcel zal zich losmaken van zijn staart en gaat met de kern (23 chromosomen) in het cytoplasma van de
eicel.
5. Wanneer de 23 mannelijke en de 23 vrouwelijke chromosomen samenvoegen spreekt men van bevruchting.
= Het ontstaan van een nieuwe cel met 46 chromosomen in de kern.
→ Ontstaan van een zygote3 (2n) met alle genetische info over nieuw individu.
Gevolg: Herstel van aantal diploïde chromosomen en vastleggen van chromosomale geslacht.
Embryonale periode
Week 1: Van zygote tot blastula door klievingsdelingen4 (onderweg naar baarmoeder): tweecellig stadium → viercellig
stadium → achtcellig stadium → morula-of moerbeistadium5
Dag 4: morula bereikt baarmoeder holte → omvorming tot holle bol cellen = blastula:
- Trofoblast: buitenste vruchtvlies en deel van placenta
- Embryoblast: weefsels van embryo
1 Blastula: Vroege embryonale ontwikkeling/ holle bol cellen
2 Oöcyt: Onbevruchte eicel
3 Zygote: Bevruchte eicel
4 Klievingsdeling: Mitotische deling die zorgt voor toename van aantal cellen.
5 Morula/moerbei: Massief klompje cellen na ± 3 dagen.
, Manon Leunen 2020-2021
Dag 6: Blastula hecht zich aan slijmvlies van baarmoederwand en graaft zich in → innesteling/implantatie. Endometrium
zal veranderingen ondergaan voor innesteling mogelijk te
maken → dikte endometrium en bloedvaten toename =
Deciduareactie6.
Week 2: Vorming van tweebladige kiemschijf.
Dag 8: delingsactiviteit van embryoblast neemt toe → 2
cellagen: de epiblast (bovenste kiemlaag) & hypoblast
(onderste kiemlaag) = platte schijf
➔ tweebladige kiemschijf
Ontstaan van:
- Amnionholte: wordt begrensd door amnionvlies of binnenste vruchtvlies.
- Chorionholte: omgeeft amnionholte en wordt begrensd door buitenste vruchtvlies/chorion.
- Dooierzak
Week 3: Vorming van driebladige kiemschijf.
Dag 15: vorming primitieve streep7 aan opp. Epiblast met kleine verhoging aan
weerskante. Ter hoogte van deze streep zullen zich epiblastcellen
binnenwaarts begeven om tussen de epiblast en de hypoblast een nieuwe
kiemlaag te vormen = de mesoderm. → drie kiemlagen aan embryo:
ectoderm, mesoderm en entoderm = driebladige
kiemschijf
Vorming van de neurale plaat gebeurd door het
verdikken van het ectoderm, dit wordt later het centraal
zenuwstelsel. De randen van de plaat worden hoger en
zal zich verder naar binnen plooien (voor-achterwaartse
inzakking) = de neurale groeve. Deze zal zich dorsaal
gaan sluiten zo vergroeien de neurale wallen samen en
ontstaat de neurale buis:
Voor achterwaartse kromming ontstaat door snelle groei van centraal zenuwstelsel → opname deel dooierzak in
lichaamsholte → vorming van primitieve darm. Uit uitstulpingen hiervan ontstaan later de urineblaas, luchtwegen, de
lever en pancreas.
6 Deciduareactie: toename van bloedvaten en dikte van endometrium
7 Voor achterwaartse groeve
8 Segmenten van mesodermaal weefsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ManonLeunen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
