100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Basis in biologische processen €6,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Basis in biologische processen

 90 keer bekeken  2 keer verkocht

Dit is een samenvatting voor het vak Basis in biologische processen. De hoofdstukken gedragsbiologie, genetica, het zenuwstelsel, beschadigde hersenen, het puberbrein, stofwisselingsziekten en degeneratieve ziekten word hier in uitgelegd. Daarbij vind u soms een link naar een site of filmpje waar u...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 65  pagina's

  • 28 december 2020
  • 65
  • 2020/2021
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (4)
avatar-seller
laisaniemegeerts
Basis in biologische processen
Inhoudsopgave

1 GEDRAGSBIOLOGIE ................................................................................................................... 4

1.1 DARWIN EN DE EVOLUTIETHEORIE .............................................................................................. 4
1.2 MENSELIJK GEDRAG ..................................................................................................................... 4
1.3 SEKSUELE SELECTIE...................................................................................................................... 5
1.3.1 WAT WILLEN MANNEN? ............................................................................................................... 6
1.3.2 WAT WILLEN VROUWEN?............................................................................................................. 7
1.4 HOE VERSIEREN WE ONZE POTENTIËLE PARTNERS? .................................................................. 7
1.5 HOEVEEL KINDEREN WILLEN WE MET DE PARTNER DIE WE GEKOZEN HEBBEN? .................... 8
1.5.1 WAAROM ZETTEN WE ZO’N HULPELOOS WEZENTJE OP DE WERELD? .......................................... 8
1.5.2 KINDEREN ZIJN KLEINE AAPJES.................................................................................................... 8
1.6 BLIJVEN WE ONZE PARTNER TROUW? OVER LIST EN BEDROG IN DE LIEFDE ........................... 9
1.7 SOCIAAL GEDRAG .......................................................................................................................... 9
1.7.1 WAAROM IS EEN SOCIAAL LEVEN ONMISBAAR VOOR VEEL DIEREN? .......................................... 9
1.7.2 WE ZIJN GEEN DIEREN… ............................................................................................................ 10
1.7.3 WAT MET FREE RIDERS? ............................................................................................................ 10
1.7.4 VOOR WAT HOORT WAT ............................................................................................................. 10
1.7.4.1 Het prisoner’s dilemma ........................................................................................................... 10
1.8 TOEPASSINGEN ............................................................................................................................ 11

2 GENETICA .................................................................................................................................... 12

2.1 HET GENOOM, RECEPTENBOEK VAN HET LEVEN ..................................................................... 13
2.1.1 DE VOLLEDIGE GENETISCHE CODE IN 46 CHROMOSOMEN ......................................................... 13
2.1.2 CHROMOSOMEN ALS DRAGERS VAN DE GENEN ......................................................................... 13
2.1.3 HOOFDSTUK X EN Y: GESLACHTSCHROMOSOMEN .................................................................... 15
2.1.4 CELDELING: MITOSE EN MEIOSE................................................................................................ 16
2.1.4.1 Mitose of gewone celdeling .................................................................................................... 16
2.1.4.2 Meiose of geslachtsdeling of reductiedeling .......................................................................... 16
2.1.4.3 Mitose en meiose .................................................................................................................... 17
2.1.5 INSTRUCTIES VOOR HET B(R)OUWEN VAN ‘DE’ MENS OF ‘EEN’ MENS....................................... 17
2.1.5.1 Tweelingen.............................................................................................................................. 17
2.2 GENOMEN LEZEN ......................................................................................................................... 18
2.3 EEN GEN, GENOOM. EN DAN? ..................................................................................................... 19
2.3.1 ALLELEN .................................................................................................................................... 19
2.3.2 DOMINANT VERSUS RECESSIEF .................................................................................................. 20
2.3.3 EVEN EEN KORTE SAMENVATTING............................................................................................. 20
2.4 GENETISCHE ZIEKTEN ................................................................................................................ 21
2.4.1 OVERERVINGSPATRONEN .......................................................................................................... 21
2.4.1.1 Kruisingsschema’s .................................................................................................................. 21
2.4.1.1.1 Genetische termen................................................................................................................ 21
2.4.1.1.2 Voorbeelden kruisingsschema ............................................................................................. 22
2.4.1.1.3 Oefening PPT....................................................................................................................... 23
2.4.1.2 Stambomen ............................................................................................................................. 27
2.4.2 VAN ONSCHULDIGE KENMERKEN NAAR AANDOENINGEN ......................................................... 28
2.4.2.1 Mutaties .................................................................................................................................. 28


1

,2.5 ERFELIJKE AANDOENINGEN ....................................................................................................... 29
2.5.1 WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN ERFELIJK/AANGEBOREN EN NIEUWE MUTATIE? ....................... 29
2.5.2 CHROMOSOOMAFWIJKINGEN ..................................................................................................... 29
2.5.2.1 Afwijking in aantal ................................................................................................................. 30
2.5.2.2 Afwijking in de structuur ........................................................................................................ 31
2.5.3 MONOGENE AANDOENINGEN ..................................................................................................... 31
2.5.3.1 Autosomale dominante erfelijke aandoening......................................................................... 32
Autosomaal dominante aandoening ....................................................................................................... 32
2.5.3.2 Autosomale recessief erfelijke aandoening ............................................................................ 33
2.5.3.3 Geslachsgebonden aandoeningen of X-chromosomale overerving ........................................ 34
2.5.3.3.1 X-chromosomale dominante ................................................................................................ 34
2.5.3.3.2 X-chromosomale recessieve overerving .............................................................................. 36
2.5.3.4 Polygenische of multifactoriële overerving ............................................................................ 38
2.5.3.5 Mitochondriële overerving ..................................................................................................... 38
2.6 EEN OEFENING OP OVERERVING ................................................................................................ 40

3 HET ZENUWSTELSEL ............................................................................................................... 43

3.1 NEURONEN ................................................................................................................................... 43
3.1.1 BELANGRIJKE NEUROTRANSMITTERS ........................................................................................ 45
3.1.1.1 Serotonine ............................................................................................................................... 45
3.1.1.2 (Nor)adrenaline ....................................................................................................................... 45
3.1.1.3 Dopamine ................................................................................................................................ 45
3.1.1.4 Acetylcholine .......................................................................................................................... 45
3.2 HET ZENUWSTELSEL ................................................................................................................... 46
3.2.1 HET CENTRALE ZENUWSTELSEL ................................................................................................ 46
3.2.2 HET PERIFERE ZENUWSTELSEL .................................................................................................. 47
3.3 DE ONDERDELEN VAN DE HERSENEN ......................................................................................... 48
3.3.1 LIMBISCHE SYSTEEM.................................................................................................................. 48
3.3.2 DE GROTE HERSENEN ................................................................................................................. 49

4 BESCHADIGDE HERSENEN ..................................................................................................... 51

4.1 EPILEPSIE ..................................................................................................................................... 51
4.1.1 WAT IS EPILEPSIE ....................................................................................................................... 51
4.1.2 PARTIËLE AANVALLEN............................................................................................................... 51
4.1.3 GEGENERALISEERDE / VERALGEMEENDE AANVALLEN ............................................................. 52
4.1.4 STATUS EPILEPTICUS.................................................................................................................. 52
4.2 NAH.............................................................................................................................................. 53
4.2.1 WAT IS NAH? ............................................................................................................................ 53
4.2.2 OORZAKEN ................................................................................................................................. 53
4.2.2.1 Beroerte (herseninfarct)/CVA................................................................................................. 54
4.2.2.2 Infectie .................................................................................................................................... 55
4.2.2.3 Vergiftiging/intoxicatie ........................................................................................................... 55
4.2.2.4 Zuurstoftekort ......................................................................................................................... 55
4.2.2.5 Waterhoofd/hydrocephalus ..................................................................................................... 55
4.3 WAT NA HERSENBESCHADIGING? OVER PLASTICITEIT VAN DE HERSENEN ............................ 56
4.3.1 HERSENPLASTICITEIT ................................................................................................................. 56
4.3.2 GRENZEN VAN DE PLASTICITEIT ................................................................................................ 56

5 HET PUBERBREIN ...................................................................................................................... 57




2

,5.1 GROTERE NETWERKEN BRENGEN MATURITEIT ........................................................................ 57
5.2 ONS SOCIAAL BREIN .................................................................................................................... 58
5.2.1 HET AFLEZEN VAN SOCIALE SIGNALEN ..................................................................................... 58
5.2.2 HET VOELEN VAN SOCIALE SIGNALEN ....................................................................................... 58
5.2.3 HET OMGAAN MET SOCIALE SIGNALEN ..................................................................................... 58
5.3 STOORNISSEN IN DE ADOLESCENTIE .......................................................................................... 59
5.4 EIGEN IDENTITEIT ....................................................................................................................... 59

6 STOFWISSELINGSZIEKTEN.................................................................................................... 59

6.1 ACHTERGROND ............................................................................................................................ 59
6.1.1 VERTERING EN STOFWISSELING ................................................................................................. 59
6.1.2 ENZYMEN ................................................................................................................................... 59
6.2 SYMPTOMEN ................................................................................................................................ 59

7 DEGENERATIEVE ZIEKTEN ................................................................................................... 60

7.1 MS ................................................................................................................................................ 60
7.1.1 OORZAKEN VAN MS .................................................................................................................. 60
7.2 PARKINSON .................................................................................................................................. 60
7.3 DEMENTIE .................................................................................................................................... 61
7.3.1 WAT IS DEMENTIE? .................................................................................................................... 61
7.3.2 SYMPTOMEN VAN DEMENTIE ..................................................................................................... 61
7.3.3 DEMENTIE - FASEN IN HET PROCES ............................................................................................ 62
7.3.4 OORZAKEN VAN DEMENTIE ....................................................................................................... 63
7.3.5 DEMENTIE TEN GEVOLGE VAN DE ZIEKTE VAN ALZHEIMER ..................................................... 63
7.3.5.1 Risicofactoren ......................................................................................................................... 63
7.3.6 VASCULAIRE DEMENTIE............................................................................................................. 64
7.3.7 FRONTO-TEMPORALE DEMENTIE ............................................................................................... 64
7.3.8 DEMENTIE MET LEWY BODIES ................................................................................................... 64
7.3.9 DEMENTIE TEN GEVOLGE VAN DE ZIEKTE VAN PARKINSON ..................................................... 64
7.3.10 DEMENTIE TEN GEVOLGE VAN HUNTINGTON .......................................................................... 64
7.3.11 DEMENTIE TEN GEVOLGE VAN MULTIPLE SCLEROSE (MS) ..................................................... 64
7.3.12 DEMENTIE TEN GEVOLGE VAN AIDS ....................................................................................... 65
7.3.13 ALCOHOL GERELATEERDE DEMENTIE ..................................................................................... 65




3

, 1 Gedragsbiologie
1.1 Darwin en de evolutietheorie
Evolutie
§ = Het proces van wording uit voorgaande structuren
§ Evolutie komt tot stand door het proces van natuurlijke selectie


Natuurlijke selectie:
§ = Overleven gebeurt niet voor iedereen op dezelfde manier, maar is ongelijk
§ Gaat om individu dat zich het beste aanpast aan de omgeving


Doel van planten en dieren: voortplanten. Hiervoor afhankelijk van:
§ Natuurlijke hulpbronnen: duid alle dingen aan die overleving en voortplanting
mogelijk maken: voedsel, nestplaatsen, voortplantingspartners.
§ Competitie: gestreden om schaarse natuurlijke hulpbronnen + slecht beperkt
deel nakomelingen blijft in leven


Variatie in populatie kan gevolg zijn van:
§ omgevingsinvloeden
§ erfelijke basis


Variatie en competitie
§ Gaat om individu dat zich het beste aanpast aan de omgeving


1.2 Menselijk gedrag
Menselijk gedrag kan vaak vanuit biologie verklaard worden:
§ Doel: voortplanten en aangepaste nakomelingen op de wereld zetten
§ Seksuele voortplanting zorgt voor grotere variatiemogelijkheden van het erfelijk
materiaal
§ Op zoek gaan naar genetisch materiaal dat de beste nakomelingen oplevert




4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laisaniemegeerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,49  2x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd