Dit is een samenvatting van het onderdeel stem binnen het olod TAF van de eerste schijf op Arteveldehogeschool. Het bevat zowel de informatie uit de cursus, slides als ook uit de les. Deze betreft het deel "anatomie van de larynx" tot en met "fysiologie van de fonatie".
Hoe komt spraakgeluid tot stand?
a. Trillingssysteem: stemplooien die zich bevinden in larynx ( strottenhoofd) + BRON SPRAAKGELUID
b. Ademhaling: om stemplooien te laten trillen heb je lucht nodig vh AH systeem = MOTOR STEMGEVING
c. Resonantieholtes: motor zorgt dat bron trilt, waardoor er een geluid ontstaat. Dit geluid wordt versterkt of verzwakt
door de resonantieholtes.
Hoe stembanden in beeld brengen?
a. Rigide scoop: via mondholte tot orofarynx. Op het einde is er een lichtbron / lichtgenerator waardoor stemplooien
worden belicht.
b. Flexibele scoop: via neusholte worden de stemplooien in beeld gebracht.
Stembanden: rol in spraakgeluid:
= harmonische samenwerking tussen AH, stemgeving, resonantie en articulatie.
Het menselijk vocaal systeem
Het zenuwstelsel drijft het spraak en gehoormechanisme. Dit is het apparaat dat het
vocale mechanisme overheerst en heeft invloed op de 3 systemen vd spraakproductie:
Ademhaling, fonatie en articulatie- & resonantiesysteem.
,1. Anatomie van de larynx
Wat?
Stottenhoofd is de geluidsbron, generator van het stemgeluid.
Strottenhoofd vormt het bovenste gedeelte vd onderste luchtwegen.
Ligging:
Tussen tongbeen en luchtpijp (trachea) .
3de, 4de , 5de en 6de halswervel.
Begrenzing:
3. Craniaal: keelholte
4. Caudaal: luchtpijp
5. Ventraal: spieren en huid
6. Dorsaal: slokdarm en wervelkolom
Wat kan je voelen:
7. Tongbeen
8. Schildkraakbeen
9. Ringkraakbeen
1.1 HET KRAAKBEENSKELET
Het kraakbeenskelet van de larynx is opgebouwd het:
❖ os hyoideum
❖ 9 kraakbeenderen:
• 3 gepaarde = kleinere kraakbeenderen
• 3 niet-gepaarde = grotere kraakbeenderen
De verschillende kraakbenen zijn verbonden via ligamenten en membranen.
Vooraanzicht – zijaanzicht – achteraanzicht.
1.1.1 Tongbeen (os hyoideum)
= belangrijke U-vormige structuur van de larynx MAAR maakt geen integraal deel uit van de larynx zelf.
= oorsprong of aanhechtingplaats van vele (larynx)spieren.
Onderdelen
- Cornu majus = grote hoorn
- Cornu minus = kleine hoorn
- Corpus = lichaam
Ligging
Structuur in de nek die horizontaal ligt thv cervicale wervel 3.
Beentjes van de U-vorm:
- Achteren gericht
- Licht opwaarts.
Larynx wordt opgehangen aan het tongbeen.
,1.1.2 Schildkraakbeen (cartilago thyroidea)
= grootste kraakbeen van de larynx en bevat verschillende onderdelen:
Onderdelen:
1. cornu superius: bovenste uitsteeksel
2. cornu inferius: onderste uitsteeksel
3. incisura superior: diepe mediane insnijding ad bovenzijde ts lamina dextra en lamina sinistra.
4. incisura inferior: ondiepe mediane insnijnding ad onderzijde ts lamina dextra en lamina sinistra.
5. prominentia laryngea: mediane uitspringend deel van cartilago thyroidea ( adamsappel)
6. linea obliqua: schuine richel op buitenzijde van het schildkraakbeen: belangrijke
aanhechtingsstructuur voor spieren
7. tuberculum thyroidea superior: kleine laterale verdikking aan bovenste uiteinde van de linea obliqua
(buitenzijde lamina)
8. tuberculum thyroidea inferior: : kleine laterale verdikking aan onderste uiteinde van de linea obliqua
Hoek tussen 2 lamina thyroideae:
- 90° : man
- 120°: vrouw
Verklaring voor meer uitstekende adamsappel bij mannen.
Linea obliqua loopt:
- oppervlakkig over elke lamina,
- beneden- en voorwaarts van de tuberculum thyroidea superior en de tuberculum thyroidea inferior.
1.1.3 Ringkraakbeen (cartilago cricoidea)
Wat:
Onderste deel vh kraakbeenskelet (dat je zelf ook kan voelen)
Ligging:
Verlengde van bovenste tracheale ring.
Onderdelen
- Voorste arcus
- Achterste lamina posterior: zes-hoekige vorm
Vooruitstekende boord op middellijn van lamina posterior (crista) ➔ aanhechting intrinsieke larynxspier.
, Vooraanzicht
Achteraanzicht
Sagittaal lateraal
Onderdelen:
1. Facies articulares arytaenoideae: zijde van het ringkraakbeen die contact maakt met bekervormig
kraakbeentje.
2. Facies articulares thyroideae: plaats waar ringkraakbeen en schildkraakbeen contact maken
3. Arcus cartilaginis cricoideae
4. Lamina posterior
5. Crista
= hebben we er 2 van
= piramidevormige kraakbeentjes
Bestaat uit:
• Basis
• Apex
• 3 oppervlakten
Vooraanzicht – achteraanzicht
Onderdelen:
Er zijn 4 zijden:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisrooms. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,69. Je zit daarna nergens aan vast.
