Samenvatting
Samenvatting lessen Nederlands B
- Vak
- Nederlands B
- Instelling
- Arteveldehogeschool (Artevelde)
Dit is een samenvatting van alle lessen Nederlands B.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 28 pagina's
Voorbeeld 3 van de 28 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Samenvatting Nederlands B (les)Nederlands B
Sessie 1: Schrijven (differentiatie bij de didactiek schrijfvaardigheid)
1. Even opfrissen: kenmerken van effectief schrijfonderwijs
1) Betekenisvolle taken
2) Strategische instructie: de 7 schrijfstrategieën in de diverse fasen van het schrijfproces:
- Nadenken, zich afvragen
- Plannen: verzamelen(1), selecteren(2) en ordenen(3)
- Formuleren: uitschrijven(4), verzorgen(5)
- Reviseren: nalezen(6) en herschrijven(7)
3) Samenwerkend leren
4) Feedback: op het schrijfproduct en/of het schrijfproces, eerst ‘focus on meaning’ en dan
‘focus on forms’
2. Differentiatie: aanpak en organisatievormen
- Moeilijkheden die leerlingen kunnen ervaren tijdens het schrijfproces
Te beperkte kennis van de tekstsoort (vb. activerende tekst) of van teksttype (vb. oproep)
Het verzamelen van gebeurtenissen bij een verhalende tekst
Het verzinnen van gebeurtenissen bij een verhalende tekst
Het hanteren van een opbouw, bijvoorbeeld: inleiding, kern, slot
Het construeren van zinnen
Het bedenken van woorden die weergeven wat ze willen schrijven
Het kritisch nalezen en verbeteren van een eerste versie
Het schrijven van een eindversie die er netjes en overzichtelijk uitziet
Ondersteuning nodig in de verschillende fases van het schrijfproces
- Ondersteuning van leerlingen die moeite hebben met schrijven
1
, Samenvatting Nederlands B (les)
Sessie 2: Taal in de 21ste eeuw
Functies van taal
1) De conceptualiserende functie van taal
We gaan ervan uit dat mensen taal gebruiken om met elkaar te communiceren. Maar om het
mogelijk te maken om met elkaar over iets te praten, is er ook al taal nodig: om dingen te
benoemen, om naar iets te verwijzen, om verbanden uit te drukken, om gedachten vorm te geven.
We gebruiken taal om voor onszelf vat te krijgen op de werkelijkheid. De conceptualiserende
functie van taal zorgt ervoor dat taal en denken zo nauw met elkaar verweven zijn.
2) De communicatieve functie van taal
Mensen gebruiken taal om boodschappen aan elkaar over te brengen, om met elkaar in interactie
te gaan. De verschillende aspecten van een communicatieve situatie kun je verkennen met deze 9
W-vragen:
1. Wie?
2. Wat?
3. Waarover?
4. Aan wie?
5. Met welke bedoeling?
6. Hoe? Op welke manier?
7. In welke omstandigheden?
8. Via welke weg/met welke middelen?
9. Met welk effect?
3) De expressieve functie van taal
Mensen gebruiken taal ook om zichzelf op een creatieve manier te uiten.
4) De sociale functie van taal
Taal kan heel kenmerkend zijn voor een persoon en de sociale groepen waartoe die behoort.
Iedereen taalcompetent
Belangrijke publicatie van de Nederlandse Taalunie over de visie op de rol, de positie en de inhoud
van het onderwijs Nederlands in de 21ste eeuw: Publicatie van de Nederlandse taalunie.
Taalonderwijs in de 21ste eeuw
De zeven principes van taalkrachtig onderwijs:
1) Stimuleert een positieve talige grondhouding
Bijvoorbeeld:
- Vanuit nieuwsgierigheid benadert meester Dany zijn leerlingen. Hij bevraagt hen over hun
leeservaringen met een boek.
- De kinderen durven zich te uiten (bv. een leerling zegt: ‘Het kan ook een waargebeurd verhaal zijn.’),
waardoor het leerproces verdiept wordt. Meester Dany benoemt dit als een gezamenlijke uitdaging:
‘Daar zitten we met een probleem.’ Op die manier koestert meester Dany hoge verwachtingen van
zijn leerlingen: wij gaan samen op onderzoek, en jij doet ook mee!
- Er wordt in groepjes overlegd en er wordt één groepsantwoord gegeven: ook dat zorgt voor
veiligheid.
- Meester Dany bevestigt bij een goed antwoord: ‘Schitterend!’ en ‘Ik vind dat een goed antwoord’.
- Fouten maken mag en daar wordt met een grapje op gereageerd: het grapje heeft betrekking op de
inhoud, niet op de leerling.
- Meester Dany blikt alvast vooruit naar LJ6, waar ze bij juf Katelijne het Dagboek van Anne Frank
zullen lezen. Het uitkijken naar een volgende stap in de schoolcarrière geeft een verwachtingsvol
gevoel.
2) Is functioneel
Bijvoorbeeld:
2
, Samenvatting Nederlands B (les)
- De leerlingen van meester Dany krijgen niet zomaar de opdracht om fragmenten uit boeken te lezen.
Ze ervaren door dit gesprek erover wat het nut ervan is, nl. dat je door een stukje te lezen een beeld
kunt krijgen van het boek, wat je kan helpen om te bepalen of je het boek helemaal wilt lezen.
Meester Dany benoemt dit nut ook expliciet.
- Hij zou meer kunnen verwijzen naar de werkelijkheid ("Waar vinden we doorgaans fictie/non-
fictie?").
- Hij zou meer kunnen duiden waarom het verschil kennen tussen fictie en non-fictie belangrijk is (vb.
fake news van feiten kunnen onderscheiden ...).
3) Is contextrijk
Bijvoorbeeld:
- Meester Dany biedt een rijk taalaanbod. Niet alleen vaktermen als ‘fictie’ en ‘non-fictie’ maar ook
schooltaalwoorden als ‘onenigheid’, ‘een eenduidig besluit’, ‘aan het woord komen’ ... komen aan
bod.
- Hij maakt de vaktermen ‘fictie’ en ‘non-fictie’ begrijpelijk door voorbeelden te zoeken en voorkennis
in te zetten (‘weetboeken zoals Slakken in de salade’), synoniemen te gebruiken (eenvoudigere
woorden als ‘waargebeurd’ en ‘niet waargebeurd’). Hij laat leerlingen ook zelf voorbeelden geven.
- Meester Dany herhaalt een aantal keer zijn vraag en de daarbij horende vaktermen. Door telkens
te parafraseren biedt hij talige ondersteuning. Hij laat de leerlingen in hun eigen woorden zeggen
wat ze verstaan onder fictie en non-fictie.
- Hij zou de kenmerken van fictie en non-fictie kunnen laten opsommen en synoniemen daarvan laten
zoeken (vb. ‘verzonnen’/’bedacht’/niet waar/niet echt gebeurd) en deze aanvullen op het
bordschema.
- Hij zou nog meer kunnen verwijzen naar gekende teksten.
- Hij zou nog meer voorbeelden kunnen meebrengen
4) Is (inter)actief
Bijvoorbeeld:
- De kinderen krijgen kansen om taal actief en interactief te gebruiken. Ze doen aan
betekenisonderhandeling in hun groepje. Het gesprek wordt geleid door een kapitein, die ieders
spreekruimte bewaakt. Meester Dany zorgt ervoor dat elk groepje klassikaal aan de beurt komt. Zo
blijft iedereen betrokken. Hij herhaalt dit proces 2 keer.
- Meester Dany geeft feedback op een manier die het denken teruglegt bij de kinderen. Hij laat de
eerste antwoorden open, vult ze zelf niet in met een eigen definitie, stimuleert het groepsdenken
(zowel in de klasgroep als in de kleine groepjes).
- Hij zou kunnen doorvragen: “Wat maakte dat dit stukje jou zin deed krijgen om het hele boek te
lezen?” Of: “Waarom maakte dit stukje jou niet nieuwsgierig naar de rest van het boek? (…) Wat
voor boeken lees jij graag?”
- Hiu zou kunnen doorvragen: “Wat maakte dat dit stukje jou zin deed krijgen om het hele boek te
lezen?” Of: “Waarom maakte dit stukje jou niet nieuwsgierig naar de rest van het boek?" (…) "Wat
voor boeken lees jij graag?”
- Hij zou kunnen variëren in overlegvormen of hij zou ondersteunende materialen kunnen inzetten.
5) Geeft ondersteuning
Bijvoorbeeld:
- Meester Dany reageert met humor op antwoorden van kinderen (bv. “Heb jij al eens een draak zien
passeren?”). Zo kunnen de leerlingen hun hypothese over ‘wat is fictie’ bijsturen.
- Nadat de leerlingen weten wat ‘fictie’ is, krijgen ze meteen een nieuwe uitdaging: "Is een
waargebeurd verhaal fictie of non-fictie?" We noemen dit scaffolding: de leerlingen kunnen zelf tot
een goed resultaat komen met het beetje ondersteuning dat ze gekregen hebben van meester Dany.
- Hij zou beide begrippen op het bord kunnen noteren (en zelfs eens klassikaal luidop laten lezen,
meteen wijzen op de spelling).
- Hij zou minstens één voorbeeld uit de klasbib kunnen (laten) halen en deze boeken bij het juiste
begrip laten plaatsen. Zo bouwt hij een soort bordschema/thematafel op en dat biedt houvast én is
niet louter talig. Bovendien kost dit niet veel tijd én dat werkt pas echt ondersteunend bij het
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liezekerkaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen