STEM-Didactiek 2.2
Inhoudsopgave
1. Inleiding................................................................................................................................................................4
1.1 STEM: een modegril of uitdaging?................................................................................................................4
1.2 Waarom is STEM belangrijk?........................................................................................................................4
1.3 Good practice.................................................................................................................................................5
2. Een kader voor STEM in het basisonderwijs...................................................................................................5
2.1 STEM in het buitenland..................................................................................................................................5
2.2 STEM in het Vlaamse onderwijs.....................................................................................................................5
2.2.1 Wat is STEM?.........................................................................................................................................5
2.2.2 STEM-kader...........................................................................................................................................6
2.2.3 STEM-actieplan......................................................................................................................................6
2.3 STEM in lerarenopleiding..............................................................................................................................6
2.3.1 Model: STEM voor de basis...................................................................................................................6
2.3.2 Onderzoek...............................................................................................................................................8
3. Inhoud van het STEM-onderwijs......................................................................................................................9
3.1 STEM-geletterdheid........................................................................................................................................9
3.2 Grote ideeën.................................................................................................................................................10
3.3 Stem in dagelijks leven.................................................................................................................................10
3.4 Rekening houden met de beleving van kinderen...........................................................................................10
3.5 Ordenen in systemen en perspectieven.........................................................................................................11
3.6 Toepassing: examenopdracht.......................................................................................................................11
4. Onderzoeken en ontwerpend leren..................................................................................................................11
4.1 Mysterieuze dozen........................................................................................................................................11
4.2 Didactische benaderingen rond STEM........................................................................................................13
4.3 Onderzoekend leren en ontwerpend leren....................................................................................................13
4.3.1 Onderzoekend leren..............................................................................................................................13
4.3.2 Ontwerpend leren..................................................................................................................................15
4.4 Eerlijk onderzoeken......................................................................................................................................17
4.5 Vraagstelling................................................................................................................................................17
4.6 Ontwikkelingslijn voor de basisschool.........................................................................................................18
4.7 The Exploratory Behavior Scale (Van Schijndel)........................................................................................19
5. Vindplaatsen voor STEM.................................................................................................................................20
5.1 Leren in en van de praktijk...........................................................................................................................20
5.2 STEM in huis................................................................................................................................................21
5.3 STEM in de natuurlijke wereld.....................................................................................................................22
5.4 STEM in de bewoonde wereld......................................................................................................................22
5.5 Musea en science centra...............................................................................................................................23
1
, 5.6 Vindplaatsen in opleidingen en bedrijven....................................................................................................23
7. Onderwijs in STEM ontwikkelen....................................................................................................................30
7.1 Kenmerken van goed STEM-onderwijs........................................................................................................30
7.2 Didactische tools en inzichten......................................................................................................................31
7.2.1 STEM voor de basis..............................................................................................................................31
7.2.2 PK-model..............................................................................................................................................32
7.3 STEM-activiteiten ontwerpen.......................................................................................................................34
7.3.1 STEM-kompas......................................................................................................................................34
7.4 Kwaliteitsaspect STEM-kompas...................................................................................................................37
8. Omgaan met diversiteit.....................................................................................................................................38
8.1 Onderwijs voor jongens en meisjes..............................................................................................................38
8.1.1 Kennis over sekseverschillen................................................................................................................38
8.1.2 Aanpakken van sekseverschillen..........................................................................................................38
8.2 Laag- en hoogpresteerders...........................................................................................................................39
8.2.1 Verschillen tussen laag- en hoogpresteerders.......................................................................................39
8.2.2 Passend onderwijs voor laag- en hoogpresteerders..............................................................................39
8.3 Kinderen met leer- en gedragsmoeilijkheden...............................................................................................40
8.4 Talig-heterogene groepen............................................................................................................................40
8.4.1 Taalontwikkeling..................................................................................................................................40
8.4.2 Taalverschillen bewust hanteren...........................................................................................................40
8.4.3 Integreer taaldoelen..............................................................................................................................41
8.4.4 Wijd kinderen bewust en expliciet in...................................................................................................41
8.4.5 Stimuleer het gebruik van nieuwe woorden.........................................................................................41
9. STEM integreren met andere domeinen.........................................................................................................42
9.1 Noodzaak om te integreren...........................................................................................................................42
9.1.1 STEM als doel en als middel................................................................................................................42
9.2 Nadenken over integratie.............................................................................................................................42
2
, 9.2.1 Meerwaarde van integratie...................................................................................................................42
9.2.2 Implicaties voor coach en school..........................................................................................................42
9.3 Integreren van taal.......................................................................................................................................43
9.3.1 Uitdagen tot taalproductie.....................................................................................................................43
9.3.2 Conceptuele ontwikkeling....................................................................................................................43
9.3.3 Interactie...............................................................................................................................................43
9.4 Integreren van zaakvakken...........................................................................................................................43
9.4.1 Mens en samenleving...........................................................................................................................43
9.4.2 Aardrijkskunde.....................................................................................................................................43
9.4.3 Geschiedenis (= STEM-H)...................................................................................................................44
9.4.4 Muzische vorming (STEAM / STEM-ART)........................................................................................44
9.4.5 Muziek..................................................................................................................................................44
9.4.6 Bewegingsonderwijs.............................................................................................................................44
9.5 Projectonderwijs...........................................................................................................................................44
9.5.1 Integratie in projectonderwijs...............................................................................................................44
10. Beoordelen........................................................................................................................................................45
10.1 Goed beoordelen is belangrijk en lastig.....................................................................................................45
10.1.1 Redeneren om te beoordelen..............................................................................................................45
10.2 Kwaliteitseisen aan beoordelingen.............................................................................................................46
10.3 Standaardtoetsen........................................................................................................................................46
10.4 Een kader voor de beoordeling van leerprestaties.....................................................................................46
10.4.1 Betekenisvolle toetsopdrachten..........................................................................................................47
10.4.2 Vaardigheden......................................................................................................................................47
10.4.3 Kennis over STEM.............................................................................................................................47
10.4.4 Houdingen over STEM.......................................................................................................................47
10.5 Beoordelen met behulp van een rubric.......................................................................................................48
10.6 Verantwoorden van leerresultaten.............................................................................................................49
10.7 STEM-geletterdheid bereiken.....................................................................................................................49
11. Rol van de coach..............................................................................................................................................50
11.1 Voldoe je als STEM-coach?.......................................................................................................................50
12. Vragen uit de cursus........................................................................................................................................51
3
, 1. Inleiding
1.1STEM: een modegril of uitdaging?
· Er is in de huidige maatschappij nood aan jongeren die beschikken over technische
basiscompetenties
· STEM is niet langer een modegril maar een noodzaak
· Noodzaak wordt vertaald in STEM-actieplan en STEM-kader
· Uitdagingen voor STEM in basisonderwijs:
· Nood aan meer inhoudelijke en didactische opbouw van STEM-lessen
· Nood aan meer doelgerichte, evenwichtige en geïntegreerde werking
· Meer afstemming en samenwerking binnen onderwijsteam
noodzakelijk om het onderzoeken, probleemoplossend en creatief
denken in het basisonderwijs te bevorderen
1.2Waarom is STEM belangrijk?
· Snel veranderende kennismaatschappij
· Technologische-, wetenschappelijke- en ICT-ontwikkelingen hebben steeds grote
invloed op ons dagelijks leven
· STEM-onderwijs zorgt ervoor dat jongeren zich betrokken voelen bij debatten rond
wetenschap en techniek die ons dagelijks leven beïnvloeden
· Binnen 21ste-eeuws denken en handelen wordt aandacht besteed aan
probleemoplossend en onderzoeken werken, zowel op vlak van theorie als praktijk
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jelledevuyst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.