Inhoudsopgave
ONDERWIJS IN RELATIE TOT SAMENLEVING EN CULTUUR.....................................................................3
DURKHEIM – SOCIALISATIE (les 1)......................................................................................................3
ÉMILE DURKHEIM...........................................................................................................................3
SITUERING VAN DE TEKST: ‘De educatie, haar aard en haar rol’....................................................3
TEKSTBESPREKING..........................................................................................................................6
REFLECTIE.......................................................................................................................................8
BOURDIEU - REPRODUCTIE (les 2)......................................................................................................9
SITUERING TEKST: TEKST................................................................................................................9
SITUERING TEKST: BOURDIEU.........................................................................................................9
SITUERING TEKST: HISTORISCHE CONTEXT...................................................................................10
SLEUTELTERMEN...........................................................................................................................10
TEKSTBESPREKING........................................................................................................................13
REFLECTIE.....................................................................................................................................15
ILLICH – INSTITUTIONALISERING (les 3)............................................................................................16
SITUERING TEKST: TEKST..............................................................................................................16
SITUERING TEKST: IVAN ILLICH.....................................................................................................16
SITUERING TEKST: HISTORISCHE CONTEXT...................................................................................17
ILLICH: ALGEMEEN........................................................................................................................17
ILLICH AAN HET WOORD...............................................................................................................19
TEKSTBESPREKING........................................................................................................................19
ENKELE KRITIEKEN........................................................................................................................21
REFLECTIE.....................................................................................................................................22
APPLE – CULTURELE REPRODUCTIE..................................................................................................23
SITUERING TEKST: TEKST..............................................................................................................23
SITUERING TEKST: MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT........................................................................23
SITUERING TEKST: MICHAEL APPLE (1942)...................................................................................23
TEKSTBESPREKING........................................................................................................................24
TEKSTBESPREKING: IDEOLOGY AND CULTURAL AND ECONOMIC REPRODUCTION......................24
2. TEKSTBESPREKING: ECONOMICS AND CONTROL IN EVERYDAY LIFE........................................26
REFLECTIE.....................................................................................................................................28
MOLNAR - COMMERCIALISERING.....................................................................................................29
SITUERING TEKST..........................................................................................................................29
SITUERING TEKST: MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT........................................................................29
SITUERING TEKST: ALEX MOLNAR.................................................................................................29
1
, TEKSTBESPREKING: INLEIDING......................................................................................................30
TEKSTBESPREKING: COMMERCIALISERING...................................................................................30
TEKSTBESPREKING: 8 CATEGORIEËN............................................................................................30
(CERU–MONITOR) - COMMERCIALISM IN EDUCATION RESEARCH UNIT).....................................30
TEKSTBESPREKING: MARKETING: CONSUMENTISME ALS IDEOLOGIE..........................................31
TEKSTBESPREKING: COMMERCIALISERING EN EDUCATIE.............................................................31
REFLECTIE.....................................................................................................................................32
WILLIS – VERZET EN TEGENCULTUUR...............................................................................................34
SITUERING TEKST..........................................................................................................................34
SITUERING TEKST: MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT........................................................................34
SITUERING TEKST: PAUL WILLIS (° 1945).......................................................................................34
SITUERING TEKST: BENADERING...................................................................................................35
TEKSTBESPREKING........................................................................................................................36
REFLECTIE.....................................................................................................................................39
SIMONS & MASSCHELEIN – VERNIEUWING......................................................................................40
VASTSTELLING..............................................................................................................................41
OP ZOEK NAAR EEN INTERN PERSPECTIEF....................................................................................42
OPMERKING..................................................................................................................................42
BASISSCHEMA...............................................................................................................................43
SCHOOL: GELIJKHEID, VRIJHEID & VORMING...............................................................................43
GEZIN VANUIT PERSPECTIEF VAN DE SCHOOL..............................................................................44
SAMENLEVING VANUIT HET PERSPECTIEF VAN DE SCHOOL.........................................................44
UITDAGINGEN VOOR SCHOOL VANDAAG.....................................................................................44
REFLECTIE.....................................................................................................................................45
2
,ONDERWIJS IN RELATIE TOT
SAMENLEVING EN CULTUUR
DURKHEIM – SOCIALISATIE (les 1)
ÉMILE DURKHEIM
= Franse socioloog, een van de grondleggers van de sociologie
- Hij benadert de relatie tussen onderwijs en samenleving vanuit een functioneel-sociologisch of
functionalistisch perspectief
- Benoemt deze relatie als een relatie van socialisatie of methodische socialisatie
- Volgens Durkheim is onderwijs een doelgerichte, georganiseerde en
geprofessionaliseerde manier van invloed uitoefenen van de volwassen
generatie op de jongere generaties om deelname aan het maatschappelijk
leven mogelijk te maken
d.m.v. educatie aan jongere generatie bepaalde eigenschappen,
waarden, kennis,… overgebracht die zij later zullen nodig hebben
- BELANGRIJK: deze methodische socialisatie moet tegelijkertijd uniform en
veelzijdig moet zijn
enerzijds bereidt educatie het kind voor en leidt het in binnen de
politieke maatschappij (educatie = uniform, want socialisatie is voor
iedereen hetzelfde)
anderzijds moet educatie het kind voorbereiden op het milieu waar
het kind in het bijzonder voorbestemd is; voorbereid op het leven in
een bepaalde groep in een samenleving (educatie =
veelzijdig/meervoudig, socialisatie die verschillend is tussen de verschillende groepen uit de
samenleving)
- Educatie = uniform en veelzijdig
- Tweeledige functie educatie: bijbrengen wat samenleving verwacht van al haar leden (1: uniform) en
kinderen voorbereiden op het leven in een bepaalde sociale groep in die samenleving (2:
meervoudig/veelzijdig)
- Wat betekent dit en hoe spreekt Durkheim hierover?
SITUERING VAN DE TEKST: ‘De educatie, haar aard en haar rol’
= gepubliceerd na de dood van Durkheim
- samengesteld door Paul Faucconnet (gebruikte de teksten van Durkheim)
- tekst bestond al in een ander tijdschrift
AUTEUR: ÉMILE DURKHEIM
- Een van de grondleggers van de sociologie
- Focuste zich vooral op onderwijssociologie en godsdienstsociologie
HISTORISCHE CONTEXT
= Tweede Keizerrijk & Derde Republiek
- Deze periode wordt gekenmerkt door zoektocht naar een nieuwe vorm van samenleven; nieuwe
wetten en instellingen die op een andere manier kunnen vormgeven aan de Franse samenleving
3
, - Lange periode van chaos na Franse Revolutie (opstand tegen standenmaatschappij en concentratie
van macht in handen van koning, adel en geestelijken): volksopstanden, staatsgrepen,…
Periode van Tweede Keizerrijk en Derde Republiek = begin van periode van stabilisatie
Wordt gekenmerkt door aantal uitdagingen: kritiek op de macht van de kerk; integrerende
functie van religie neemt af → op zoek naar seculiere, niet-religieuze moraal (een van de
uitdagingen die Durkheim bespreekt)
- Andere uitdaging (niet alleen in Frankrijk):
overgang van agrarische naar geïndustrialiseerde samenleving
samenleving rond landbouw (moraalsamenleving) naar stedelijke samenleving georganiseerd
rond industrie
GEVOLGEN:
(1) Specialisatie in taken in geïndustrialiseerde samenleving (boeren vaak dezelfde taken, nu
arbeiders veel verschillende taken, specialisme);
(2) Sterke vorm van urbanisatie (mensen trekken naar daar waar er werk is, mensen trekken
enorm naar de steden, toename bevolking rond de steden)
(3) Toegenomen fragmentatie in de samenleving (mensen nemen verschillende taken op,
concentreren in de steden → toegenomen interdependentie (mensen afhankelijk van elkaar),
maar ook specialisatie in concurrentie (leidt tot problemen op vlak van sociale cohesie)
- Instellingen en wetten die antwoord bieden op verzuchtingen Franse Revolutie
scheiding kerk en staat
wetgeving en onderwijs seculier ° Laicité - lekenstaat
godsdienst privé-aangelegenheid
- Deze periode is een periode waarop Frankrijk een antwoord probeert te bieden op de verzuchtingen
van de Franse revolutie
- Samenleving opnieuw organiseren en structureren: niet teruggaan naar standensamenleving, maar
naar een Franse republiek
- Periode waarin de eerste instellingen en wetten gemaakt worden als antwoord op de verzuchtingen
(scheiding kerk en staat mogelijk maken; onderwijs en wetgeving seculier mogelijk; godsdienst privé)
- Ontstaan van Frankrijk als “lekenstaat” (laicité)
- Zijn onderzoek gaat niet alleen over begrijpen (solidariteit, religie,…), maar ook over vormgeven (bv.
maatschappij)
Wilt met zijn onderzoek de samenleving begrijpen en hierdoor een invloed uitoefenen op de
maatschappij en deze beter vormgeven
Handvaten om maatschappij op een betere manier vorm te geven
CENTRALE IDEEËN DURKHEIM
- Functioneel-sociologisch perspectief/functionalisme
- Ideeën geven vorm aan gedachtengoed van Durkheim over educatie
Arbeidsdeling heeft bv. ook te maken met educatie
- Aanhanger van perspectief van functionalisme: wordt gezien als een van de grondleggers van het
functionalisme
Hij probeert maatschappelijke fenomenen te begrijpen vanuit de functie die ze hebben voor
de samenleving: focust op de bijdrage die een maatschappelijk verschijnsel levert aan een
sociaal systeem
In dit geval: educatie proberen begrijpen vanuit de functie die educatie heeft voor de
samenleving
SOCIAAL FEIT
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper orthostudentje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,09. Je zit daarna nergens aan vast.