SAMENVATTING INLEIDING BESTUURSRECHT 2019-2020
INLEIDING BESTUURSRECHT
1) Algemeen
Wat is recht (voor juristen)?
o Recht = systeem of geheel van (1) regels, normen, voorschriften die op een (2)
bepaalde plaats en tijd (3) gelden en dat is vrij zakelijk of objectief
<> persoonlijk of subjectief (bv. rechtvaardigheid, eerlijk, recht voor iedereen
(1) regels, normen, voorschriften? = hoe iets zou moeten zijn
o “zou” = wenselijkheid
<> “is” = werkelijkheid
o Wat zijn de sancties als bepaalde r,n,v niet worden toegepast?
(2) bepaalde tijd + plaats
o Plaats = hier en tijd = nu
o Recht in ons systeem, hier en nu, is veranderlijk! Bestuursrecht in Vlaanderen anno
2019 ≠ zoals in Frankrijk anno 2019 of in Vlaanderen in 1980!
(3) gelden
o Morele regels, religieuze regels, gezinsregels, etc. ≠ juridische regels
o WANT wij hebben een overheid in ons systeem gecreëerd
OH maakt die regels via procedures en die regels, als die correct gemaakt
zijn, zijn van toepassing (hebben kracht van wet)
DUS je kan niet je eigen regels maken
Sancties op niet-naleven van r,n,v worden niet door mensen zelf geregeld,
maar door OH die dat op een zakelijke/objectieve manier regelt
Mens (subjectief) <> OH (objectief)
Ons juridisch systeem:
Publiek recht Privaat recht
(1) = r,n,v die te maken hebben met (1) = r,n,v die te maken hebben met
relaties tussen OH-mens of tussen relaties tussen private personen (mens,
OH’n (organisatie van OH) bedrijf) onderling
(2) Uitzonderingsrecht (strikt) = OH (2) (al)gemeenrecht
heeft beperkte bevoegdheid die ze
letterlijk mag toepassen
(3) Kenmerken= (3) Kenmerken=
- Juridische ongelijkheid - Juridische verhouding tussen
- Onvrijheid/dwang mensen o.b.v. juridische
- Resulteert in eenzijdigheid gelijkheid
(beslissingen) - Vrijheid (contract)
- Wederkerigheid
- Resulteert in veelzijdigheid
Hieruit kunnen rechten en plichten Mens is gelijk en vrij aan elkaar
ontstaan omdat hij handelt vanuit
OH handelt vanuit ALGEMEEN INDIVIDUEEL BELANG
BELANG (geen dictatuur, want ze DUS: in gemeenrecht mag men alles
handelt vanuit het doen, wat niet verboden is, met
uitzonderingsrecht) analoge toepassingen van
DUS: OH heeft beperkte bvh die ze analoge/gelijkaardige gevallen in
beperkt/letterlijk mag toepassen het privaat recht! (≠ letterlijk (noch
voor mens, noch voor rechter))
, SAMENVATTING INLEIDING BESTUURSRECHT 2019-2020
Publiek recht bestaat uit 2 delen:
o Grondwettelijk of staatsrecht = fundamentele regels
o Administratief of bestuursrecht = concrete regels die organisatie van OH en
verhouding OH-mens bepalen + is van toepassing op de uitvoerende macht
= al wat de uitvoerende macht doet (ook taken van andere 2 machten die de
uitvoerende macht uitvoert!)
1e vraag: heeft het te maken met recht? Is het juridisch?
2e vraag: heeft het te maken met publiek recht?
3e vraag: heeft het te maken met de uitvoerende macht?
2) Scheiding der machten
Montesquieu, Franse Revolutie (absolute macht voor 1 persoon(koning))
o 3 machten bestaan, maar gescheiden koning krijgt minder macht, volk + rechters
krijgen meer macht
Grondwet BE: 2 correcties op idee Montesquieu:
o Hiërarchie: wetgevende macht = hoogste macht
Uitvoerende macht (koning) niet hebben we al gehad
Rechters niet “gouvernement des juges »
Art. 33 GW : Alle macht gaat uit van de Natie
Art. 42 GW: parlement vertegenwoordigt Natie
Protocollaire betekenis: Kamervoorzitter Dewael is belangrijker dan EM of
koning; voorzitter Vlaams Parlement Homans gaat voor op MP Jambon (maar
geen beslissingsbvh!)
Politiek - juridische betekenis: parlementsleden kunnen ministers ter
verantwoording roepen
! Puur juridische betekenis: wetten staan boven beslissingen van de
uitvoerende macht. Koning voert wetten uit zonder er iets aan toe te
voegen/veranderen koning staat onder uitvoerende macht en moet zich
aan de regels houden
Art. 151 GW: rechters mogen besluiten van uitvoerende macht niet
toepassen indien niet in overeenstemming met de wet rechters hebben
heel belangrijke taak vanuit publiekrechtelijke standpunt
Hoogste macht (suprematie) Wetgevende macht
(taak=wetten maken)
Valt er letterlijk tussen (zeker Rechterlijke macht (taak=
ONDER wetgevende) conflicten beslechten)