100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Psychologie 1 €6,09   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Psychologie 1

 27 keer bekeken  2 keer verkocht

Samenvatting over de ontwikkelingspsychologie van semester 1

Voorbeeld 4 van de 53  pagina's

  • 11 januari 2021
  • 53
  • 2020/2021
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (19)
avatar-seller
amberscheepmans
Psychologie 1: HS1: geest, gedrag & psychologische
eigenschap:
Psychologie = breed veld met vele specialismen
Psychologie = wetenschap van gedrag & geestelijke processen:
1. Interne geestelijke processen
2. Externe (zichtbare) gedragingen
3. Wetenschappelijke dicipline
3 soorten psychologen:
1. Experimentele psychologen = universiteit, onderzoek!
2. Docenten psychologie = lesgevers
3. Toegepaste psychologen = verschillende werkplekken:
Arbeids- en organisatiepsychologen, Sportpsychologen, Schoolpsychologen, Klinisch psychologen,
Forensisch psychologen, Omgevingspsychologen, Gerontopsychologen
4. Psychologisch consulenten
(12&3 = unief, 4= hoge school bachelor toegepaste psychologie)

Psychologie = geen psychiatrie
Psychiatrie = medisch specialisme dat zich richt op diagnose en behandeling van mentale stoornissen.
Pseudopsychologie = Niet-onderbouwde psychologische aannamen die als wetenschappelijke waarheden
worden gepresenteerd zoals tarotkaarten, geesten oproepen, zesde zintuig, …
Zesde zintuig = proprioceptie

Kritisch nadenken over psychologie & pseudopsychologie: Wat is kritisch denken?
Stellen van zes vragen
1. Wat is de bron?
2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal?
4. Kan de conclusie beïnvloed zijn door bias?
Emotionele bias & Confirmation bias
5. Worden veel voorkomende denkfouten vermeden?
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
6 belangrijkste perspectieven van psychologie:
1. Scheiding van lichaam en geest en het moderne biologische perspectief
1.1. Descartes
 Scheiding tussen spirituele geest en lichaam
 Biologische processen liggen aan de basis van sensaties en reflexen
 Behoorde tot de rationalisme: denken is het enige middel om wetenschap te verrichten
Kritiek vanuit het empirisme: waarnemingen en ervaringen zijn de enige bronnen van kennis (Bacon, Locke,
…)
1.2. Het moderne biologisch perspectief
 Zoekt de oorzaak van gedrag in het functioneren in de genen, de hersenen, het zenuwstelsel
en het hormonaal stelsel
 Onze persoonlijkheid, voorkeuren, gedragspatronen en vaardigheden vloeien uit onze
lichamelijke eigenschappen
 Lichaam en geest worden terug samengevoegd

,  De geest is het product van de hersenen

1.3. Twee variaties op het biologisch thema
 Neurowetenschappen: vakgebied dat zich richt op begrip van hoe de hersenen gedachten,
gevoelens, motieven, bewustzijn, herinneringen en andere mentale processen creëren
 Evolutionaire psychologie: een vakgebied dat gedrag en mentale processen beschouwt op
basis van genetische aanpassingen aan overleving en voortplanting
→ natuurlijke selectie
2. Het begin van de wetenschappelijke psychologie en het moderne cognitieve perspectief
2.1. Introspectie naar de elementen van de bewuste ervaring
 Scheikunde: periodiek systeem
 Eerste experimenten in een psychologisch laboratorium werden uitgevoerd door Wilhelm
Wundt
 Gebruik van introspectie: beschrijving van eigen innerlijke, bewuste ervaringen
2.2. De erfenis van Wundt: structuralisme
 Structuralisme: stroming die de basisstructuren van de geest en de gedachten trachtte te
ontrafelen en zochten naar de elementen van de bewuste ervaring
 Veel kritiek: introspectie is te subjectief
 Toch grote invloed
2.3. Gestalt reactie: ‘Het geheel, niet de delen’
 Bewustzijn is meer dan de zintuiglijke ervaringen
 Het geheel is meer dan de som van de delen
2.4. William James en de functie van geest en gedrag
 Functionalisme: stroming die meende dat psychische processen het beste begrepen kunnen
worden in het licht van hun adaptieve nut en functie
 Psychologie zou moeten verklaren hoe mensen zich aanpassen aan hun omgeving
(gebaseerd op Darwin)
 Ontwikkelde toegepaste psychologie: hoe kan psychologie worden toegepast om het
menselijk leven te verbeteren?
 Kritiek: te subjectief  samenwerking met andere disciplines
2.5. Het moderne cognitieve perspectief
 De nadruk ligt op mentale processen zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vormen
van informatieverwerking
 Gedachten en handelingen zijn het resultaat van het unieke cognitieve patroon van
waarnemingen en interpretaties van ervaringen

3. Het behavioristisch perspectief: nadruk op waarneembaar gedrag
3.1. Watson, Skinner en het behaviorisme
 Wetenschap van het gedrag en van de meetbare omstandigheden in de omgeving die dit
gedrag beïnvloeden
 Focus op het waarneembare: stimuli van de omgeving en de reactie daarop
 Psychologische invalshoek die de bron van onze handelingen zoekt in stimuli vanuit de
omgeving, in plaats van innerlijke mentale processen
 Bij de geboorte: tabula rasa → gedrag gevormd wordt door de consequenties

, 4. De perspectieven vanuit de gehele persoon: psychodynamisch, humanistisch en karaktertrekken
en temperament
4.1. Psychodynamische psychologie
 Legt de nadruk op het begrijpen van het menselijke functioneren in termen van onbewuste
behoeften, verlangens, herinneringen en conflicten
 Persoonlijkheid en psychische stoornissen ontstaan voornamelijk uit processen in de
onbewuste geest en niet in het bewustzijn
 Verklaring voor de gehele persoon, niet enkel bepaalde delen
 Grondlegger: Sigmund Freud
 Ontwikkelt psychoanalyse: eerste methode voor psychotherapie
 Kritiek: niet falsifieerbaar

4.2. Kernbegrippen binnen de psychoanalyse
 Overdracht: het verschijnsel dat mensen gevoelens, wensen en ervaringen (uit het verleden)
projecteren op een andere persoon, vaak de therapeut
 Tegenoverdracht: overdracht van de therapeut op de patiënt, door de eigen associaties die
de patiënt oproept = Onbewuste overdrachtsreactie van de therapeut op de overdracht van
de patiënt

4.3. Humanistische psychologie
 Legt de nadruk op de mogelijkheden, groei, potentie en vrije wil van de mens
 Grondleggers: Rogers en Maslow
 Kernbegrip is de vrije wil: mensen maken keuzes en beïnvloeden zo het leven
 Grote invloed op de psychotherapie: empathie, onvoorwaardelijke acceptatie en echtheid

4.4. Psychologie van karaktertrekken en temperament
 Een psychologisch perspectief dat gedrag en persoonlijkheid ziet als de producten van
fundamentele psychologische kenmerken
 Verschillen tussen mensen ontstaan uit verschillen in stabiele kenmerken en neigingen, die
karaktertrekken en temperament worden genoemd
 Consistent
 Deels biologisch bepaald

5. Het ontwikkelingsperspectief: veranderingen die ontstaan door nature en nurture Het
ontwikkelingsperspectief
 Nadruk op erfelijkheid én omgeving, en op voorspelbare veranderingen die zich voordoen
tijdens de levensloop
 Psychologische verandering is het gevolg van de interactie tussen nature en nurture
 Mensen veranderen op voorspelbare wijze doorheen het leven
6. Het socioculturele perspectief: het individu in context

 Legt de nadruk op het belang van sociale interacties, sociaal leren en een cultureel
perspectief
 Kracht van de situatie

(zie handboek psychologie pagina 18, tabel 1.1 de zes perspectieven v/d psychologie)
(zie handboek psychologie pagina 21, figuur 1.4 samenvatting v/d zes belangrijkste perspectieven op de
moderne psychologie)

, (zie handboek psychologie pagina 38, figuur 1.9 de zes belangrijkste perspectieven in de psychologie
(samenvatting hoofdstuk) )




Hoe vergaren psychologen nieuwe kennis?
Net als onderzoekers in alle andere vakgebieden gebruiken psychologen de wetenschappelijke methode
om hun ideeën empirisch te toetsen
1. Empirisch onderzoek
 Een onderzoeksbenadering waarbij gegevens worden verzameld door middel van objectieve
informatie uit de eerste hand, gebaseerd op sensorische ervaring en observatie
 Helpt om theorieën of verklaringen te ontwikkelen voor gedrag en geestelijke processen te
ontwikkelen
 Theorie: toetsbare verklaring voor een aantal feiten of observaties
Vier stappen van de wetenschappelijke methode
1. Een hypothese ontwikkelen
 Voorspelling van de uitkomst van een wetenschappelijk onderzoek; een bewering over de
relatie tussen variabelen in een onderzoek
 Moet falsifieerbaar zijn
 Variabelen definiëren: operationele definities
2. Het toetsen van de hypothese: objectieve data verzamelen
Gecontroleerd experiment
 Experimentele groep
 Controlegroep
 Onafhankelijke variabele
 Afhankelijke variabele
 Randomisering
3. De resultaten (data) analyseren en de hypothese accepteren of verwerpen
Bekijken of de resultaten significant zijn
 Statistische term die aangeeft dat het waarschijnlijk is dat het waargenomen effect niet door
toeval is ontstaan, maar door de onafhankelijke variabele te veranderen
 Significant effect: hypothese weerhouden
 Geen significant effect: hypothese verwerpen
4. De resultaten publiceren, bekritiseren en repliceren
 Publicaties → kritiek → replicatie
(zie handboek psychologie pagina 23, figuur 1.5 de 4 stappen v/d wetenschappelijke methode)
Vijf soorten psychologisch onderzoek:
1. Experimenten
 Type onderzoek waarbij de onderzoeker gebruik laakt van vergelijkbare groepen en alle
omstandigheden controleert en rechtsreeks manipuleert, inclusief de onafhankelijke
variabele
 Om causaliteit vast te stellen
2. Correlatieonderzoek
 Vorm van onderzoek waarbij de relatie tussen variabelen wordt bestudeerd zonder een
onafhankelijke variabele te manipuleren

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberscheepmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 80562 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,09  2x  verkocht
  • (0)
  Kopen