Psychosociale Aspecten Van Seksualiteit En Relaties (200300165)
Samenvatting
Samenvatting en hoorcolleges 'Psychosociale aspecten van seksualiteit en relaties
22 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Psychosociale Aspecten Van Seksualiteit En Relaties (200300165)
Instelling
Universiteit Utrecht (UU)
Boek
Leerboek seksuologie
Dit is een samenvatting van het vak 'Psychosociale aspecten van seksualiteit en relaties'. Het is een erg complete samenvatting van het vak, inclusief een aantal ingescande afbeeldingen uit het boek, en een samenvatting van de hoorcolleges.
Psychosociale Aspecten Van Seksualiteit En Relaties (200300165)
Alle documenten voor dit vak (4)
Verkoper
Volgen
j0v1d2a3
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Biopsychosociale Aspecten van Seks en Relaties
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ................................................................................................................. 1
Hoofdstuk 2 – Geschiedenis van seksuologie: paradigma’s, thema’s en debatten ....................... 2
Hoofdstuk 3 – De biologie van seksualiteit ................................................................................ 4
Hoofdstuk 4 – Psychologische benaderingen van seksualiteit .................................................. 12
Hoofdstuk 6 – De seksuele levensloop .................................................................................... 19
Hoofdstuk 10 – Seksuele vorming en opvoeding ...................................................................... 24
Hoofdstuk 7 – Seksuele diversiteit .......................................................................................... 26
Hoofdstuk 18 – Minderheidsstress bij mensen met een homoseksuele voorkeur ..................... 30
Hoofstuk 5 – Een interpersoonlijk perspectief op seksualiteit: over relaties en seks ................. 32
Hoofdstuk 14 – De (psycho)therapeutische relatie in de seksuele hulpverlening ...................... 37
Hoofdstuk 15 – Diagnostiek en interventies ............................................................................ 42
Hoofdstuk 16 – Seksuele disfuncties bij vrouwen .................................................................... 46
Hoofdstuk 17 – Seksuele disfuncties bij mannen ..................................................................... 52
Hoofdstuk 19 – Genderdysforie .............................................................................................. 55
Hoofdstuk 22 – Parafilieën en parafilie stoornissen ................................................................. 59
Hoofdstuk 23 – Hyperseksualiteit ........................................................................................... 67
Hoorcolleges Psychosociale Aspecten van Seksualiteit en Relaties ................................... 71
College 1 – Inleiding ............................................................................................................... 71
College 2 – Ontwikkeling ........................................................................................................ 76
College 3 – Lichaamsbeeld ...................................................................................................... 81
College 4 – Intimiteit en Relaties ............................................................................................. 87
College 5 – Seksuele stoornissen, diagnostiek en behandeling ................................................. 91
College 6 – Multiculturele aspecten en Diversiteit ................................................................... 98
Hoofdstuk 1 – Seksuologie: een inleidend overzicht
Seksualiteit wordt gekenmerkt door een hoge mate van diversiteit en dat leidt tot vragen als
waar die variatie vandaan komt, hoe en door wie deze wordt bepaald en welke effecten dit
heeft op mensen.
Binnen seksuologie wordt er gebruik gemaakt van drie belangrijke denkkaders:
, − Essentialisme: menselijk seksueel gedrag komt voort uit een universeel basispatroon
dat evolutionair bepaald is en tamelijk stabiel, weinig onderhevig aan sociale
verandering.
− Sociaal-constructionisme: seksueel gedrag komt voort uit sociale, culturele, historische
en economische factoren die bepalen wat normaal seksueel gedrag is. Vooral veel
feministen die volgens dit denkkader handelen.
− Biopsychosociale zienswijze: biologische, psychologische en sociale factoren
integreren in een visie die recht doet aan meervoudige lagen van seksueel gedrag. Dit
is vooral de denkwijze van alle clinici.
Sinds 2009 zijn er binnen de seksuologie enkele trends ontstaan:
− Sterke biologisering en medicalisering van seksualiteit neemt nog steeds toe. In
principe is dit positief echter; (1) soms leidt het biomedisch perspectief tot feit dat men
denkt dat alleen zij seksuele problemen kunnen verhelpen, (2) te weinig aandacht voor
effectonderzoek; werkt iets wel echt, (3) artsen zijn niet altijd voldoende deskundig op
gebied van seksuologische wetenschap.
− Klassieke monogame huwelijk stat onder druk en veranderd in opeenvolging van
monogame relaties (seriële monogamie).
− Door toename migratie steeds meer culturele sekse verschillen kenbaar.
Er zijn ook knelpunten binnen de seksuologie, beginnend met de kwaliteit van onderzoek
ernaar. Steeds minder financiering en hierdoor weinig empirische fundering voor
seksuologische interventies. Een andere bezorgdheid is opleiding omtrent seksuologie, hoe
dit vorm te geven?
Hoofdstuk 2 – Geschiedenis van seksuologie: paradigma’s, thema’s en debatten
Eerste seksuologische handboek is gepubliceerd in 1886 door Richard von Krafft-Ebing en
bleef tot 1900 het meest gezaghebbende leerboek. In deze tijd werden perversies behandeld
met hypnose of psychotherapie. Voor mensen met perversie als erfelijke oorzaak was weinig
te doen. Verschil hierin werd gemaakt door te kijken naar heteroseksualiteit voor de pubertijd,
ontbrak deze dan werd vastgesteld dat perversie erfelijk was.
Freud kwam met idee dat seksualiteit biologisch instinct is en labelde dit als libido. Volgens
Freud ontwikkelde de seksualiteit zich volgens drie fasen:
1. Pregenitale fase (orale, anale en fallische (genitale) fase) tussen 2e en 5e levensjaar
waarin lustbeleving centraal staat.
2. Latentiefase tussen 6e en 12e levensjaar
3. Genitale fase
Daadwerkelijk begin van seksuologie in 1906 bij publiceren Das Sexualleben unserer Zeit.
Hierin seksuologie als wetenschappelijke onderneming. In de eerste bloeiperiode van
seksuologie zijn enkele thema’s te onderscheiden: een pleidooi voor wetenschappelijk
onderzoek van seksualiteit, een klinische methodologie van gevalsbeschrijvingen, een sterk
beloof in universeel seksueel instinct gericht van man naar vrouw, afwijkingen zouden
resultaat van ziekte zijn. Vooral Europese wetenschappers houden zich met deze thema’s
bezig.
Na Tweede Wereldoorlog leidende rol in Amerika op gebied van seksuologie. Een
baanbrekend onderzoek werd gedaan door interviewen van 5000 mannen en vrouwen over
2
,hun seksuele gedrag. Erg choquerend omdat feiten anders bleken dan men op basis van de
toen geldende normen had verwacht. Met name homoseksueel contact op grote getallen.
In 1966 en 1970 opnieuw opgeschrikt door twee boeken met concept de seksuele
responscyclus waarin 4 fasen werden onderscheden: (1) opwinding, (2) plateau, (3) orgasme
en (4) herstel/ontspanning. In 1974 homoseksualiteit uit APA. Beslissing om homoseksualiteit
te normaliseren was uitermate belangrijk voor seksuologie: normale seks is niet meer de
voortplanting en heteroseksuele coïtus maar seks met instemming.
Gagnon en Simon publiceerden (1973) vanuit sociaal constructionistisch perspectief dat
seksueel gedrag sociaal rolgedrag is dat dor cultureel bepaalde scripts tot stand komt. Script
is hier een scenario dat een situatie als seksueel definieert en heeft twee dimensies:
interpersoonlijk: waardoor mensen seksueel met elkaar om kunnen gaan en intrapsychisch
waardoor een individu een psychologische representatie van seks heeft en bepaald gedrag
nastreeft.
Eind jaren 70 kwam essentialisme aan invloed en gaat ervan uit dat bepaalde verschijnselen
natuurlijk en onvermijdelijk universeel zijn, vaak ook biologisch bepaald. Nadat sildenafil
(Viagra) op de markt was gekomen in 1998 raakte mannelijke seksuele disfuncties in
stroomversnelling. Andere benaderingen die vanaf de jaren zeventig sterk aan invloed
wonnen zijn sociobiologisch en evolutionaire psychologische benaderingen. Uitgangspunt van
deze twee is dat gedrag van diersoorten het resultaat is van biologische selectie of evolutie.
Aseksuele reproductie: met zichzelf voortplanten, voordeel het is effectief, nadeel het is
kwetsbaar i.v.m. besmetting en infecties.
Seksuele reproductie: met anderen, voordeel is de diversiteit. Vrouwen zijn 9 mnd zwanger,
mannen niet. Daardoor vrouw beperkt vruchtbaarheidscapaciteit en mannen niet. Om
genetisch reproductief succesvol te zijn moeten vrouwen meer dan mannen seksueel
terughoudend zijn, kunnen immers maar beperkt aantal keer baren.
Samenvattend: in periode 1974 – 2018 blijft er grote spanning tussen essentialisme en sociaal
constructionisme maar wint biopsychosociale paradigma aan kracht. Maakt een
evenwichtigere benadering van seksualiteit mogelijk dan eenzijdig essentialisme.
3
, Hoofdstuk 3 – De biologie van seksualiteit
m.u.v. 3.2.5, 3.2.6, 3.2.7 en de gehele
paragraaf 3.5
3.1 Seksuele respons
EPOR-model: Excitation, Plateau,
Orgasm, Resolution van Masters en
Johnson was een van de eerste
modellen die een biologische analyse
van seks geeft. Lijn geeft mate van
opwinding, intensiteit en genot weer en
is onderbroken omdat het niet voor
ieder individu geldt en niet ieder
individu bijvoorbeeld een orgasme
bereikt.
3.2 Anatomie van genitaliën en bekkenbodem
Genitaliën is een verzamelnaam voor de set buizen en klieren die een essentieel onderdeel
van onze seksuele lichaamsdelen vormen. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen de
inwendige en uitwendige genitaliën waarbij de scheiding ligt bij het diafragma pelvis, de
diepste laag van de bekkenbodem (fig 3.4).
De genitale ontwikkeling is het eindresultaat van de prenatale ontwikkeling. In de 5e week van
de zwangerschap zien de genitaliën van man en vrouw er nog identiek uit. Zij ontwikkelen zich
uit vier verschillende structuren die symmetrisch aan weerszijden van de wervelkolom zijn
gelegen.
− Gonadale plooi: ontstaat aan rugzijde van embryo en ontwikkelt zich tot testes of
ovaria.
− Genitale buizen bestaande uit buis van Müller, buis van Wolff en hieruit ontwikkelen
zich grootste deel van uitwendige genitaliën.
− Sinus urogenitalis: een ruimte onderin embryo waaruit urethra, prostaat en
oppervlakkige deel vagina ontstaan.
− Weefsel rondom cloaca: bevindt zich aan onderkant en hieruit ontwikkelen uitwendige
genitaliën.
Deze ontwikkeling begint rond week 7 bij de gonadale plooien, testes als celkern XY heeft en
ovarium als celkern XX heeft. Genen in korte arm van Y-chromosoom (SRY) zorgen voor de
mannelijke differentiatie.
De nog onrijpe sertolicellen in foetale testes maken anti-müllerhormoon (AMH) dat aanzet tot
regressie van buizen van Müller. Daarnaast produceren deze testes onder invloed van HCG
testosteron en daarmee groei buizen van Wolff. Uit deze buizen ontstaan zaadleiders,
bijballen, zaadblaasjes en spuitblaasjes. Bij afwezigheid testosteron gaan buizen van Wolff in
regressie en bij afwezigheid AMH wordt de ontwikkeling buizen van Müller niet geremd,
hieruit ontstaan baarmoeder, eileiders en deel van de vagina. Voor de differentiatie van
uitwendige geslachtsdelen is geen hormonen nodig bij de vrouw, bij de man testosteron en
met name DHT.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper j0v1d2a3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
