Volledige Samenvatting Oogheelkunde voor vak N&O van de VU
21 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Neurologie & Oogheelkunde
Instelling
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Complete samenvatting van alle kennis over Oogheelkunde in het vak : Neurologie & Oogheelkunde aan de VU (geneeskunde). Zie mijn andere documenten voor het deel over Neurologie.
De bulbus oculi (oogbol) heeft een aslengte van circa 24 mm en ligt in de orbita (oogkas). De bulbus
oculi bevat verschillende structuren die aan de functie van het oog bijdragen. De bulbus oculi
bestaat uit drie lagen. Van binnen naar buiten zijn dit:
De retina (netvlies) met centraal de macula (gele vlek) en in het midden daarvan de fovea
centralis. Zenuwvezels uit de retina komen samen in de Nervus Opticus (oogzenuw), die in
de retina te zien is als de papil.
De uvea bestaat uit de iris (het regenboogvlies), het corpus ciliare (het straallichaam) en de
choroidea (het vaatvlies). In de iris is een centrale opening aanwezig, de pupil. Achter de
pupil bevindt zich de lens die door het lenskapsel wordt omhuld. Het lenskapsel is door
middel van de zonula ciliaris (zonula vezels) opgehangen aan het corpus ciliare.
De sclera (harde oogrok) gaat voor in het oog over in de cornea (hoornvlies). De limbus is de
overgang tussen de sclera en de cornea.
,Adnexen
Het oog ligt ingebed in vet- en bindweefsel en wordt ondersteund door een aantal structuren (de
adnexen) waaronder de conjunctiva (het bindvlies), de oogleden, het traanapparaat en de
uitwendige oogspieren. De uitwendige oogspieren worden aangestuurd door: de Nervus
Oculomotorius (n. III), de Nervus Trochlearis (n. IV), en de Nervus Abducens (n. VI).
Vascularisatie
De retina wordt van bloed voorzien vanuit de a. centralis retinae en de choroidea. De sclera wordt in
beperkte mate van bloed voorzien en de cornea heeft helemaal geen bloedvaten.
A. Carotis
A. Ophtalmica
Musculaire arteriën Aa. ciliaris posterior A. centralis retinae
Voorzien de extra-oculaire Aa. ciliaris Voorziet de Voorziet de retina
spieren anterior choroidea en
Voorziet corpus een deel van de
ciliare en iris N. Opticus
Uitwendige oogspieren
Zenuw Spier Functie
n. oculomotorius (III) – musculus rectus superior Elevatie, intorsie, en adductie
van de oogbol (naar binnen)
– musculus rectus inferior Depressie, extorsie (naar
buiten), en adductie van de
oogbol (naar binnen)
– musculus rectus medialis Adductie van de oogbol
– musculus obliquus inferior Extorsie, lichte elevatie en lichte
adductie van de oogbol (naar
buiten)
– musculus retractor bulbi Retractie van de oogbol
– musculus levator palpebrae Elevatie en retractie van het
superioris bovenste ooglid
n. trochlearis (IV) – musculus obliquus superior Intorsie, lichte depressie en
abductie van de oogbol (naar
buiten)
n. abducens (VI) – musculus rectus lateralis Abductie van de oogbol (naar
buiten)
– musculus retractor bulbi Retractie van de oogbol
Inwendige oogspieren
Musculus ciliaris → laat de ooglens ontspannen.
Musculus dilatator pupillae → zorgt voor mydriase (verwijding) van de pupil.
, Musculus sphincter pupillae → zorgt voor miose (vernauwing) van de pupil.
Visuele Systeem
Het visuele systeem loopt van de voorkant van de cornea tot aan de visuele cortex in de hersenen.
De oogzenuwen van beide ogen komen in het chiasma opticum samen. Hier kruisen de zenuwvezels
van de nasale (mediale) retina. De vezels van de temporale (laterale) retina kruisen niet. Signalen
vanuit de retina lopen na het chiasma opticum door de tractus opticus, het corpus geniculatum
laterale en de radiatio optica om uiteindelijk te worden verwerkt in de occipitale cortex. De vezels
die de pupilreflexen verzorgen, buigen voor het corpus geniculatum laterale af naar ipsi- en
contralaterale kernen in het mesencephalon (de middenhersenen). Vanuit hier gaan de vezels via de
N. oculomotorius weer terug naar de ogen (m. sphincter pupillae).
Embryologie
Rond de 4e week van de zwangerschap beginnen de primitieve structuren van het oog zich te
ontwikkelen. Oogblaasjes ontstaan uit de sulcus opticus (ooggroeven) die in het diencephalon
(neuraal ectoderm) liggen. Aan het einde van de 4e week trekken de oogblaasjes naar binnen
waardoor de oogbekers met elk een oogbekersteel ontstaan. De binnenste laag van de oogbeker
vormt de neurale retina, de buitenste laag vormt het retinaal pigmentepitheel. Deze twee lagen
fuseren niet met elkaar. De oogbekersteel vormt de N. Opticus. De omslagplooi, waar de binnenste
laag van de oogbeker overgaat in de buitenste laag, is de rand van de pupil. Deze omslagplooi
ontwikkeld zich uiteindelijk tot de iris. De lens wordt gevormd uit het oppervlakte-ectoderm en
invagineert in de oogbeker zodra de oogbeker en het ectoderm elkaar raken. De lens wordt van
bloed voorzien door de a. hyaloidea, die door een groeve in de oogbeker en oogbekersteel (fissura
choroidea) loopt. De fissura choroidea verstrijkt als de a. hyaloidea wordt gereduceerd tot de a.
centralis retinae. Deze reductie vindt plaats zodra de lens is ontwikkeld. Ganglioncellen ontwikkelen
zich in de neurale retina. De axonen van de ganglioncellen groeien door de oogbekersteel en
vormen uiteindelijk de N. Opticus.
Histologie
De wand van het oog bestaat uit drie lagen:
Buitenste laag: achterzijde sclera/episclera die naar voren overgaat in de cornea.
Middelste laag: de uvea die uit de iris, het corpus ciliaris en de choroidea bestaat.
Binnenste laag: de retina.
, Histologie retina en choroidea
A = N. opticus
B = Ganglioncellen
C = Bipolaire cellen
D = Amacriene cel
E = Staafje
F = Kegeltje
G = Retinaal pigment epitheel
H = Membraan van Buch
I = Choroidea
J = Choriocapillaris
Fysiologie
De cornea, lens en het corpus vitreum zorgen
voor lichtdoorlating en lichtbreking, zodat een
scherp beeld op de retina wordt geprojecteerd.
De totale refractie (lichtbreking) van het oog is
ongeveer 58-65 dioptrieën.
Structuur Functie Bevat
Cornea Lichtbreking Veel sensibele zenuwuiteinden
Lens Lichtbreking en accommoderen 35% Lichtbrekende eiwitten:
crystallinen
Corpus vitreum Licht doorlaten en stevigheid Grootste volume van de drie
ruimtes in het oog met 98%
water en 2% hyaluronzuur en
collageen
Accomoderen: contractie van m. ciliaris → verslapping zonula ciliaris → boller worden van de
lens → vergroting lichtbrekingsvermogen.
Emmetropie: goed gezichtsvermogen zonder optische hulpmiddelen.
Een normaal oog breekt het licht in alle richtingen even sterk, het brandpunt ligt op de retina. Bij
een refractieafwijking ligt het brandpunt niet op de retina, maar ervoor (myopie), erachter
(hypermetropie) of zijn er meerdere brandpunten doordat het oog het licht niet in alle richtingen
even sterk breekt (astigmatisme).
De uvea (druifvlies) is de pigment dragende laag onder de doorzichte sclera Het ondersteunt de
functie van de heldere, brekende media en voedt de retina. Elk onderdeel van de uvea heeft zijn
eigen functie.
Onderdeel Uvea Functie
Choroidea Voeding van de retina (= vaatvlies)
Corpus ciliare Accommodatie (parasympatisch) en productie van kamerwater
Iris Regeling van binnenvallen hoeveelheid licht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Daniquevr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
