Dit document is gebaseerd op de slides van Rebecca Decreus en vormt er een aanvulling op. Met de ppt en dit document behaalde ik 17/20 (+ document staatsrecht).
Fundamentele elementen van het bestuursrecht
Afbakening van het bestuursrecht
Bestuursrecht = administratief recht
Voorbeelden:
o kan uw buurman een welnesscentrum bouwen voor uw deur wanneer het perceel gelegen is in
een verkaveling voor eengezinswoningen in een woongebied?
o Kan de bevoegde minister de studie van de bouw van kunsteilanden in zee toevertrouwen aan
een bevriend consultancy bedrijf?
o Kan de gemeente een Duitse onderdaan weigeren aan te werven als administratief
medewerker omwille van zijn nationaliteit?
--> Bestuursrecht gaat over de werking van het bestuur en gaat ook over de verhouding tussen
bestuur en burger
Complexe en uitlopende materie --> heel gevoelig voor veranderingen
1 belangrijk kenmerk bestuursrecht: bestuursbeleid moet altijd gericht zijn op het algemeen belang
en daarbij is het ook van belang om te weten dat algemeen belang primeert op het privaat belang
van de burger
Voorbeeld: als een burger zijn huis niet wil verkopen, kan de overheid via een onteigening toch nog
het onroerend goed, het huis, verwerven om de hoognodige openbare weg aan te leggen
Elke gemeenschap, elke staat, dus ook onze Belgische staat, streeft een organisatie en structuren na
om het samenleven te ordenen aan de hand van de rechtsregels. Die rechtsregels worden
gegroepeerd in verschillende rechtstakken waaronder ook het bestuursrecht.
Bestuursrecht is nationaal recht --> recht voor administratieve of bestuurlijke overheden en diensten
in ons land (nationaal bestuursrecht)
Bestuursrecht is publiekrecht --> regelt de organisatie en werking van overheden, de onderlinge
werking van overheden en de verhouding tussen de overheid en private personen.
Staats- en bestuursrecht vormt de kern van publiek recht.
Het bestuursrecht organiseert de administratieve overheden en regelt hun activiteiten.
Voorbeeld: het bestuursrecht bepaalt hoe je medewerker wordt van het openbaar bestuur (hoe je
openbaar ambtenaar wordt) en welke de rechten en plichten zijn van de ambtenaar en onderwerpt
de ambtenaar aan het tuchtgezag?
Het administratief recht of het bestuursrecht behoort tot het publiek recht.
Het bestuursrecht organiseert het openbaar bestuur en regelt de taakvervulling van het openbaar
bestuur binnen de krijtlijnen van het grondwettelijk recht.
Wat is het openbaar bestuur?
1. Bestuurlijke overheden die in de grondwet bepaald zijn --> federale en regionale uitvoerende
macht + de uitvoerende macht van provincies en gemeentes.
2. Bestuurlijke diensten opgericht of erkend door de overheden
a. Voorbeelden: OCMW, kind en gezin, bpostn NMBS, FOD justitie, RIZIV, FSMA
De taak van het bestuur is het algemeen welzijn of het algemeen belang nastreven --> bestuur moet
steeds optreden in het algemeen belang.
Om dat algemeen belang te realiseren moeten de bestuursorganen optreden via:
1. Bestuurlijke beslissingen
2. Beslissingen van wetgevende aard
3. Beslissingen van jurisdictionele aard
, Bestuurlijke beslissingen
Wetten worden uitgevoerd door het nemen van individuele toepassingsbeslissingen in concrete
dossiers.
Voorbeelden: het verlenen van een omgevingsvergunning, een benoeming, een onteigeningsbesluit
Beslissingen van wetgevende aard
Soms kan een wet niet zonder meer toegepast worden en moet er vooraf een concrete en meer
gedetailleerde uitwerking zijn waardoor het bestuur een algemeen geldend reglement of
verordening opmaakt.
Voorbeelden: gemeentelijk politiereglement, een gewestelijke stedenbouwkundige vergunning
Beslissingen van jurisdictionele aard
Bepaalde geschillen, met of binnen het bestuur, worden niet altijd opgelost door gewone
rechtbanken, maar door rechtbanken die horen tot de uitvoerende macht --> deze administratieve
rechtbanken doen uitspraak
Voorbeeld: beslissing in tuchtzaken, erelonen m.b.t. een erkend boekhouder
--> Wordt uitgesproken door de uitvoerende kamers en kamers van het beroepsinstituut van erkende
boekhouders en fiscalisten
Administratief recht is een uitzonderingsrecht.
De bestuurlijke overheid moet knopen kunnen doorhakken en vaak staat het algemeen welzijn haaks
op het privébelang van een individu.
Het bestuur is verantwoordelijk voor het algemeen welzijn en om dat algemeen welzijn te creëeren
moeten zij beslissingen kunnen nemen, desnoods eenzijdig.
Voorbeelden: belastingsreglement opleggen, belastingsaanslagen, onteigening, betogingsverbod
Het bestuur is, zoals wij allemaal, onderworpen aan het gemeen recht, aan de algemene
rechtsregels. Maar het gemeen recht is o.a. door gelijkwaardigheid van partijen. Gelijkwaardigheid
van de partijen is voor het bestuur vaak ontoereikend, dat volstaat soms niet of vaak niet op de
opdrachten van algemeen belang op een behoorlijke, doeltreffende manier te kunnen uitvoeren.
--> Bestuursrecht/administratief recht heeft hierdoor nood aan eigen regels die aangepast zijn aan
die specifieke taak van het algemeen belang.
--> Bestuursrecht/administratief recht is een uitzonderringsrecht omdat het eigen rechtsregels
creëert waarbij dat het afwijkt van het gemeen recht
--> Bestuursrecht heeft eigen rechtsregels voor de administratieve bestuurlijke overheden
Gevolg: eigen rechten, eigen plichten en eigen terminologie worden gecreëert
Uitvoerbare beslissingen
De bestuurlijke overheid kan zelf zonder toestemming van betrokkenen bv.: belastingen opleggen,
een onteigening uitspreken of een geplande betoging verbieden. Hij zou kunnen zeggen dat dit
uitvoerbare beslissingen zijn die het bestuur dagelijks neemt in het kader van haar taakvervulling.
Wat zijn uitvoerbare beslissingen precies?
= Eenzijdig genomen, administratieve rechtshandelingen (= handeling met bepaalde rechtsgevolgen
op bestuurlijk blak)
Kenmerkend voor het bestuur is de bevoegdheid om in het algemeen belang te handelen en om dat
algemeen belang te realiseren moeten er eenzijdige beslissingen genomen kunnen worden die ofwel
alle burgers of een bepaald iemand gaan verbinden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Shadiadetaeye. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.