Pneumologie
Hoesten
Definitie hoesten:
- plotse, explosieve vorm van uitademen
- beschermende reflex: materiaal uit luchtwegen verwijderen
- sputumproductie of ‘productieve hoest’: ophoesten van sputum
Anamnese:
- duur (kortdurend, chronisch en intermittent)
- aanwezigheid en kleur sputum (groen, rood, bruin, veranderd)
- variatie gedurende de dag (voor slapen, op werk, sport, …)
- uitlokkende factoren (koude, voeding,…)
- begeleidende factoren (pijn, heesheid, dyspnoe, wheezing)
Pijn op de borst
Pleurapijn
- scherpe pijn door pleurale irritatie, goed te lokaliseren
- toename bij diep ademhalen en hoesten
- afname door borstwand stil te houden
- oorzaken: infecties (pneumonie, pleuritis),longembolie
Thorax pijn of pijn vanuit diepe structuren
- moeilijk te omschrijven en te lokaliseren
- oorzaken: infecties: banaal (virale infectie) tot ernstig (longabces), tumor
Wandpijn
- scherpe pijn van borstwand zelf
- toename bij ademhalen of hoesten
- beperkte, duidelijk omschreven locatie
- locatie is drukgevoelig
- oorzaken: trauma (ribkneuzing of -fracturen), ingroeiende tumoren, infecties (pneumonie,
gordelroos)
, Dyspnoe
Definitie
- onaangenaam gevoel van moeizame ademhaling: “tekort aan lucht” of “ademhaling niet snel
of diep genoeg”
- vaak toename ademhalingsfrequentie en -arbeid
- vaak aanwezigheid drukkend gevoel borstkas
- vaak toename klachten bij fysieke inspanning
Etiologie
- verstoring verhouding O² en CO² spanning in het bloed
- daling O² spanning, maar vooral stijging CO² spanning veroorzaakt reactie hersenen met
stimulatie ademhaling
afwezigheid pathologie → correctie verhoudingen
aanwezigheid pathologie → ontstaat dyspnoe
hoe ernstiger pathologie, hoe sneller ontstaan. In ernstigste gevallen reeds dyspnoe in rust.
Oorzaken
pathologie longen
- obstructieve afwijking: obstructie ventilatie luchtwegen (astma of COPD)
- restrictieve afwijking: beperking longvolumes (resectie long(kwab), longfibrose, longtumor,
stijve thoraxwand, …)
pathologie hart
- hartfalen: veroorzaakt longoedeem (vocht in alveoli) met verminderde diffusie van gassen
functioneel
- hyperventilatiesyndroom: aanvalsgewijs optreden dyspnoe, waardoor ademhaling sneller en
dieper wordt, meestalveroorzaakt door angst
Wheezing
Definitie
- fluitende ademhaling door gedeeltelijke obstructie luchtwegen
- bij expiratie fluitend geluid op auscultatie
Etiologie
Obstructie in de luchtwegen: astma, COPD, obstruerende tumor, vreemd voorwerp.
Diagnose
- auscultatie
- longfunctietesten: ernst obstructie, effect behandeling
Stridor
Definitie
- gierend geluid veroorzaakt door gedeeltelijke afsluiting hogere luchtwegen (larynx of
trachea)
- bij inspiratie gierend geluid op (soms ook zonder) auscultatie
- mogelijk teken levensbedreigende obstructie: intubatie of een tracheotomie