VERBINTENISSEN
HOOFDSTUK 1: INLEIDING
1. ALGEMENE INLEIDING
o contractuele relatie -> met verhuurder, bank,…
o buitencontractuele relaties -> docenten, voorbijgangers,…
o bent deel van veel benoemde en onbenoemde overeenkomsten ->huurovereenkomst,
leningsovereenkomst,…
o verbruiklening -> niet leeg teruggeven (papier)
o bruiklening -> kan je teruggeven (pen)
o buitencontractuele aansprakelijkheid -> aansprakelijkheid voor eigen fout
2. SITUERING EN VINDPLAATS VAN HET VERBINTENISSENRECHT
2.1. SITUERING IN HET RECHT
indeling rechtsvakken:
- publiekrecht -> regels die staat beheersen, van toepassing zijn in relatie tussen burger en overheid
- privaatrecht -> regels tussen particulieren personen
basisrechtstak privaatrecht = verbintenissenrecht -> elementaire regels omtrent juridische verplichtingen
tussen personen.
Verbintenissenrecht = moeder van privaatrecht
2.2. VINDPLAATS VAN VERBINTENISSENRECHT IN BELGISCHE WETGEVING
o Evolutie -> recht is in beweging, want samenleving is in beweging (digitalisering)
o Algemeen verbintenissenrecht = algemene regels -> titel 3 en 4 in boek III
o Bijzonder verbintenissenrecht = bijzondere regels -> andere titels boek III
Continuïteit verbintenissenrecht:
Huidige burgerlijk wetboek ingevoerd door Napoleon 1804.In Europa werden gelijkaardige wetboeken
ingevoerd, hierdoor zijn sommige principes ook in andere landen gekend.
Verbintenissenrecht is gekenmerkt als continuïteit en standvastigheid -> grote delen bleven ongewijzigd
gedurende 200 jaar.
Systematisering en concretisering van verbintenissenrecht in jurisprudentie:
- Openbare orde -> regeling die noodzakelijk is volgens de samenleving om verder te leven (vb: geen
hongerloon, gelijkheid tussen man en vrouw)
- Goede zeden -> aanvaardbaar voor de samenleving (geen naakte vrouwen afbeelden)
- Goede trouw -> handelend vanuit zuivere motieven
Wetgevende initiatieven m.b.t. het bijzondere verbintenissenrecht:
- Consumentenrecht -> wetteksten waarin consumenten beschermt worden
, - WER= wetboek economische recht -> onrechtmatige bedingen, bedingen die in regel perfect geldig
zijn in de verhouding tot niet-consumenten zijn onrechtmatig in de verhouding tot een consument en
kunnen worden vernietigd.
- Koper is geen consument -> gemeen verbintenissenrecht en gemeen kooprecht zijn van toepassing
- Koper is wel consument -> gemeen verbintenissenrecht, gemeen kooprecht, de regels van de
consumentenkoop en de regels van het WER zijn van toepassing
- Boek VI WER -> bijzondere bepalingen m.b.t op afstand gesloten overeenkomsten (VI. 44/1) en buiten
verkoopruimten gesloten overeenkomsten (VI 61/1) tussen een onderneming en consument.
- Ondernemingsrecht -> verzekeringsovereenkomsten, handelsagentuurovereenkomst, alleenverkoop
overeenkomst, samenwerkingsovereenkomst, vervoersovereenkomst (boek X)
Wetgevende initiatieven naar een nieuw algemeen verbintenissenrecht:
- Commissies van materiele verbintenissenrecht
1. Regels inzake verbintenissen in het algemeen, verbintenissen uit rechtshandelingen en uit
oneigenlijke overeenkomsten.
2. Buitencontractuele aansprakelijkheid
3. Bewijsrecht
- Techniek aanbouwwetgeving -> nieuwe recht word in fases toegevoegd
Geen beenvorming mondiaal of Europees verbintenissenrecht:
Relaties tussen personen kunnen landgrenzen overschrijden (vb: reis gaan, pakketje bestellen, …)
- Veel situaties waarin niet het Belgische verbintenissenrecht maar dat van een ander land van
toepassing is. Soms is dit meteen duidelijk, soms niet.
- Om dit te bepalen bestaan er regels die het nationaal recht overschrijden, ze behoren dan tot het
internationaal privaatrecht.
- Een uniform (algemeen geldig) europees, laat staan mondiaal (hele wereld) verbintenissenrecht
bestaat nog niet.
3. BEGRIPSOMSCHRIJVING EN KARAKTERISTIEKE EIGENSCHAPPEN VAN DE VERBINTENIS
3.1. HET BEGRIP VERBINTENIS
o Geen wettelijke definitie
Verbintenis = verbinden/band
Verbintenis creëert verbinding/band tussen personen. Hierdoor kan men iets juridisch afdwingen of
eisen van een persoon.
o Doctrinale definitie
- Een verbintenis is een rechtsband tussen twee of meer personen, ontstaan krachtens de wet ingevolge
een eenzijdige of meerzijdige rechtshandeling. Of ingevolge van een andere menselijke gedraging, op
grond waarvan de ene jegens de andere (SE jegens SA) in geld waardeerbare en juridische
afdwingbare aanspraken kan doen gelden.
3.2. KARAKTERISTIEKE EIGENSCHAPPEN VAN DE VERBINTENIS
1. verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
min. 2 personen/ partijen betrokken.
- Natuurlijk persoon -> mens van vlees en bloed
- Rechtspersoon -> bestaan waaraan het recht rechten en plichten toekent (vennootschap,
verenigingen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jitseverachtert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.