In dit document staan de lessen van David Van Bunder over psychotherapie voor de opleiding voeding-en dieetkunde aan Hogeschool Gent. Alles wat hij in de les zegt én de informatie vanop zijn slides zijn inbegrepen.
Psychotherapie
1. Therapeutische stromingen in de geestelijke gezondheidszorg: inleiding
Opvatting: psychische problemen bestaan niet, de mens is niet ziek, de maatschappij
is ziek
Psychotherapie = het proberen beter maken van mensen, werken aan het psychisch
welzijn, vooral door spreken beter proberen maken, interactie tussen mensen
5 grote klassieke benadering
o Psychodynamisch mentalization based therapy, transference focused
therapy
o Cognitief dialectische gedragstherapie, schematherapie
o Gedragstherapie
o Humanistische benadering
o Common factors model
Na pijlen: de moderne vorm
Begint bij Freud
o Oude kaders: theorieën hoe de mensen in elkaar zitten en wat er moeilijk
loopt bij mensen met psychische problemen
o ! Systeembenadering: psychische problemen individu, is een reflectie van
problemen in de onmiddellijke omgeving! Vb. moeder-dochterverhouding die
niet ideaal is
Ene theorie volgt andere op
o Psychoanalytische benadering: keert vaak terug, maar kan anders benoemd
worden vb. mentalliseren
2. Therapeutische stromingen: het wetenschappelijk statuut van therapeutische
stromingen in de GGZ
Inleiding
Markt: ‘jacht opgemaakt’ veel mensen genereren daar hun inkomen mee, valt
veel geld mee te verdienen
Verschillende psychotherapieën: zijn de verschillen wel zo groot/reëel?
Meeste van moderne therapieën: ontwikkeld in tijden van evidence based practice
o Gevolgen EBP: we hebben het medisch model voor een stuk overgenomen
o Bedoeling evidence based werken: therapieën ontwikkelen voor specifieke
psychische stoornissen
Ontwikkeling van de therapieën is nog niet gedaan uitbreiding toepasbaarheid
therapieën, er is een heftige strijd tussen verschillende benaderingen
Wetenschappelijke onderbouwing
Outcome studies: effectiviteitsonderzoek
o Enige wetenschappelijke onderbouwing
Modeverschijnselen?
Wetenschappelijke vooruitgang?
Dubbelblind?
o Patiënt weet niet wat de placebo is en wat het echte medicijn, maar dokter
weet het ook niet
Specifieke problemen en moeilijkheden gelinkt aan effectiviteitsonderzoek in de
psychotherapie
o Meetbare problemen
1
, o Vooronderstellingen
Insuline coma therapie: mensen in toestand van
hypoglycemie brengen door insuline toedienen: gaan in
coma dan dient men suikeroplossing toe, 5à6 dagen in de
week toegepast gedurende een aantal maanden
o Even efficiënt als de pillen die nadien toegediend
werden in de jaren 50
Wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd in een
wetenschappelijk tijdschrift: je mag geloven dat het de
waarheid is, niet altijd het geval! Moeilijk om te weten
Onderzoeksloyaliteit
Review artikel: auteurs verzamelen reeds uitgevoerd
onderzoek en leggen verschillende onderzoeken samen
Onderzoeksloyaliteit
o Dodo-bird verdict
Rosenzweig: vond het raar dat alle methodes werkten
Luborsky: eerste die dit onderzoekt in jaren 70
Dodo leefde op Mauritius, snel uitgestorven na wonen van mensen op
het eiland, is een personage in Alice in wonderland als
scheidsrechter: er zijn geen regels iedereen wint
o Loyaliteit van onderzoeker voorspelt vaak de uitkomst van het onderzoek,
onderzoeker duwt vaak in de richting dat het goed is wat zij doen
o Te weinig rekening mee gehouden
o Effectgroottes zijn 30% hoger, effect therapieën wordt overschat, effect zal
waarschijnlijk kleiner zijn dan dat het onderzoek aantoont
o Vaak is hetzelfde kleine kransje verantwoordelijk voor een groot deel van de
positieve resultaten
o Meestal onbewust
o Waarschijnlijk oorzaak van methodologische fouten
Publicatiebias
Niet alle gevoerde onderzoeken worden gepubliceerd
o Welke worden dan niet gepubliceerd? Die waar ze tot de conclusie komen dat
een therapie niet zo efficiënt is
o Ligt aan de onderzoekers (gedeeltelijk door de onderzoeksloyaliteit), maar
ook aan de politiek van wetenschappelijke tijdschriften willen alleen
positieve resultaten publiceren
Bij in rekening brengen dalen de effectgroottes met 25-33%
o Therapie gaat minder effectief zijn dan dat uit het onderzoek blijkt
o Mensen die in de sector werken weten dat: moeizaam proces, zoeken naar
wat werkt
Pogingen tot replicatie
o Slechts 37% oorspronkelijke onderzoeken uiteindelijk bevestigd
Preregistratie en verplichte publicatie van onderzoeken
o Verplicht in VS sinds januari 2017
o In Europa: aangemoedigd
o Zou heel wat problemen uit de wereld kunnen helpen in verband met
onderzoeken
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimmymesbahi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.