Volgende onderdelen komen aan bod:
sensatie en perceptie
leren
geheugen
bewustzijn
klassieke en operante conditionering
Deze samenvatting hangt samen met lessen die ik gevolgd heb en het handboek 'Psychologie: een inleiding'
Psychologie
Les 1: sensatie en perceptie
De mens in relatie met zijn wereld: sensatie, perceptie en het
geheugen
Hoe weten we of de wereld die we in onze geest ‘zien’, overeenkomt met de buitenwereld? Hoe
weten we of we de wereld net zo zien als anderen?
Alles begint bij de zintuigen: dit is het terrein van de sensorische psychologie
Sensatie = vroeg stadium van perceptie waarin neuronen van een receptor een stimulus omzetten in
een patroon van zenuwimpulsen
Sensatie is dus onze eerste gewaarwording
Stimulus wordt omgezet in een vorm die de hersenen kunnen begrijpen
Perceptie is het proces van waarneming (betekenisverlening)
Hoe verandert stimulatie in sensatie?
De waarneming
Het waarnemingsproces: 3 fasen
1. Sensatie of gewaarwording
2. Organisatie tot geheel
3. Betekenisverlening
Prikkels van buitenaf beïnvloeden ons: bottom-up-processen
Wij organiseren die info en geven er een betekenis aan: top-down-processen
De gewaarwording van fysieke prikkels: het ruwe materiaal
Stimulatie verandert in perceptie
,Transductie = Het proces van fysische energie zoals licht en geluidsgolven die word omgezet in
neurale impulsen.
Voorbeeld: bepaalde zintuigen worden gestimuleerd zoals bijvoorbeeld een vlinder ga je op een
gegeven moment waarnemen en dat houdt in dat die lichtgolven op uw netvlies komen en op uw
netvlies gaan die neurale impulsen worden gecreëerd. Er word elektrische energie verspreid in je
hersenen.
Sensorische adaptatie
Voorbeeld: Luide muziek klinkt na een tijd stiller dus ga je automatisch het geluid luider zetten; als je
gaat zwemmen in de zee dan is het water erg koud in het begin, maar door eraan te wennen word
het water precies warmer…
= onze gevoeligheid neemt af als de prikkels constant blijven en terugkeren
Functie: Stelt ons in staat om onze aandacht te richten op we WEL belangrijk is
BEPERKINGEN: bij te intense prikkels
De differentiële drempel of verschildrempel
Voorbeeld: een geluidstechnicus zit voortdurend achter zijn mengtafel het geluid bij de regelen.
Hoeveel hoge tonen moet hij bijvoegen voor hij het verschil hoort?
= de hoeveelheid verschil in intensiteit tussen twee prikkels die we in 50% van de gevallen nog net als
van elkaar verschillend kunnen waarnemen (juist waarneembare verschil)
Wet van Weber
Signaaldetectietheorie
Gevoeligheid voor prikkels varieert voortdurend: schommelingen in waarneming
Variatie over mensen en omstandigheden
Sensatie = afhankelijk van de kenmerken van de stimulus, de achtergrondstimulus en de
detector.
3 aspecten
Kenmerken van de stimulus:
o Responscriterium: zwakke en sterke stimuli
Achtergrondstimulus:
o Storende achtergrond of op elkaar gelijkende stimuli
De detector:
o Sensitiviteit, eigenschappen van de waarnemende persoon, rol van verwachting
In grote lijnen werken de zintuigen allemaal op dezelfde manier, maar elk zintuig pikt zijn
eigen soort informatie op en stuurt die naar zijn eigen, gespecialiseerde verwerkingsgebied
in de hersenen.
Wat is de relatie tussen perceptie en sensatie?
, Van sensatie naar perceptie
Perceptie is geen spiegel van de realiteit
Taak van perceptie = sensorische input aan de omgeving te onttrekken en die te organiseren
tot stabiele, betekenisvolle percepten
Percept: betekenisvolle product van perceptie
Perceptuele verwerking = binnenkomende info wordt vergeleken met gelijkende info uit
geheugen
Systeem van perceptuele verwerking
Kenmerkdetectoren
= groepen gespecialiseerde cellen die zijn toegelegd op het detecteren van de specifieke kenmerken
van een stimulus
Bijvoorbeeld: lengte, kleur, lichtinval…
Detectoren voor menselijk gezicht is occipitaalkwab
Bottom-up en top-down verwerking
Bottom-up = perceptuele analyse die de nadruk legt op kenmerken van de stimulus
Top-down = perceptuele analyse die de nadruk legt op onze verwachtingen, concepten,
herinneringen en andere cognitieve factoren
Bijvoorbeeld: het volgen van een bewegende bal (bottom-up), Brad Pitt is een knappe (top-down)
Perceptuele blindheid en veranderingsblindheid
Perceptuele blindheid: waarnemingsfout die plaatsvindt omdat het mensen vanwege selectieve
aandacht niet lukt om iets waar te nemen.
Veranderingsblindheid: een perceptuele fout waarbij veranderingen die plaatsvinden in iemands
visuele veld niet worden waargenomen.
Selectieve aandacht
Informatie die ‘eruit springt’ krijgt onze aandacht: omdat ze belangrijk is voor onszelf, gevaar
betekent…
Bijvoorbeeld: moeder met wenend kind, Cocktailpartyfenomeen
Het selecteren van maar 1 boodschap uit twee of meer boodschappen
Perceptuele ambiguïteit en vervorming
Doel van perceptie = accurate waarneming om te ‘overleven’
MAAR… wereld is soms niet gemakkelijk te ‘lezen’
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ChristinaAdriaense. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
