Samenvatting
Samenvatting 'Van plant tot geneesmiddel' door Luc Pieters
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting 'Van plant tot geneesmiddel' door Luc Pieters met afbeeldingen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Van plant tot geneesmiddel1. Inleiding
De plantenwereld als bron van geneesmiddelen
Eerste geneesmiddelen waren meestal van plantaardige oorsprong
Eigenschappen ontdekt op empirische wijze (bv. bij zoeken naar voedselbronnen)
à trial and error: bv. bij toxische verschijnselen werd het geneesmiddel niet meer gebruikt
Oudste info:
o Mesopotamië (3000 v. Chr.)
o Egypte: Ebers Papyrus (1550 v. Chr.)
Griekenland:
o Hippocrates: ‘Vader van de Geneeskunde’ (400 v. Chr.)
à was de eerste die erkende dat ziektes natuurlijke oorzaken hadden en geen
bovennatuurlijke (straf v/d goden)
o Dioscorides: ‘De Materia Medica’ (6e eeuw)
= alle kennis over geneesmiddelen
à 600 medicinale planten
à Gebruik tot ver in middeleeuwen
Europa:
o Rembert Dodoens: Cruydt boek (1554)
= 1e NL-talig
o Ontdekkingsreizen (16e – 17e eeuw)
à Veel nieuwe planten
Bv. Kina bast (Jezuïtenpoeder): tegen malaria & koorts
o Van botanische naar chemische discipline (begin 19e eeuw)
à Sertürner: isolatie van morfine uit opium (1803)
à Pelletier en Caventou: isolatie kinine (anti-koortswerking) uit kina bast (1820)
standbeeld in Parijs: hand op het hoofd à koorts
Farmacognosie (1815)
= behandelt de natuurproducten, gebruikt als geneesmiddel, voor de productie van
geneesmiddelen, en voor het onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen
Natuurproducten
o Volledig organisme (plant, dier, micro-organisme)
à geheel of deel (bv. Spaanse vlieg, dierlijke pancreas)
à als zodanig of verwerkt (meestal gedroogd: drogerij)
o Extracten
o Zuivere (geïsoleerde) producten
1
,Fytochemie = chemie van plantenstoffen
Fytotherapie = gebruik van plantenpreparaten omwille van geneeskrachtige werking
Moderne geneesmiddelen
o Synthetische geneesmiddelen: medicinale chemie (bv. aspirine)
o Producten van microbiële oorsprong: antibiotica (bv. penicilline)
o Biologicals: biotechnologisch geproduceerde geneesmiddelen (bv. hormonen,
cytokines, antilichamen,…)
Farmaceutische biotechnologie
o Natuurproducten (bv. thee)
à zuivere natuurstoffen
à plantaardige preparaten / Fytotherapeutica
Ethnofarmacologie = studie van de geneesmiddelen gebruikt in de volksgeneeskunde of
traditionele geneeskunde
o Traditionele Chinese kruidengeneeskunde (TCM)
o Ayruveda (Indiase subcontinent)
o Unani (Perzisch-Arabisch)
o Afrika / Zuid-Amerika: mondelinge overlevering à minder structuur
Ruw, gedroogd plantaardig materiaal = drogerij
o Als zodanig gebruiken
o Als uitgangspunt voor een bereiding (thee, droog extract,…)
o Om zuivere producten (geneesmiddelen) te isoleren
Kwaliteitscriteria à monografieën van (Europese) Farmacopee
Monografie
o Definitie: oorsprong, belangrijkste vereiste voor inhoudsstoffen
o Karakter: organoleptische eigenschappen
o Identificatie: macroscopisch / microscopisch / kleurreacties / dunne laag
chromatografie
o Testen: zuiverheid
o Bepalingen: gehaltebepaling
o (Instructies voor bewaring)
Bv. Belladonna blad
Dunne laag chromatografie (identificatie en zuiverheidsonderzoek)
Vloeibaar extract van drogerij onderaan op silicagel geplaatst à solventen worden
opgenomen door plaatje à inhoudsstoffen van drogerij worden meegenomen naar boven
Plantaardige bereidingen:
Extractie-methoden = inhoudsstoffen extraheren met een solvent (water of organisch)
o Maceratie = plantenmateriaal laten trekken in solvent
o Percolatie = solvent door het plantenmateriaal laten lopen
o Infusie = thee zetten: kokend water op plantenmateriaal gieten Water
o Decoct = plantenmateriaal opkoken met water (afkooksel)
2
,Concentratie = solvent verwijderen (afdampen) onder verminderde druk (Rotavapor)
Drogen
o Droogoven bij 60-80°C
o Sproeidrogen = vernevelen met warme lucht
o Vriesdrogen (lyofilisatie)
à bevroren materiaal (waterig extract) in vacuum: watermolecuolen sublimeren
Extract
o Vloeibaar: extracta fluida
o Zacht: extracta spissa (15-25% residueel water, stroperig)
o Droog: extracta sicca (solvent verwijderd)
Tinctuur = vloeibaar extract met alcohol / water
DER = Drug / Extract Ratio
means the ratio between the quantity of herbal substance used in the manufacture of a
herbal preparation and the quantity of the herbal preparation obtained.
The number (given as the actual range) written before the colon is the relative quantity of
the herbal substance; the number written after the colon is the relative quantity of the
herbal preparation obtained.
Scheidingsmethoden:
Bv. chromatografie
Mobiele fase
Extract
Stationaire fase
(vaste stof bv.
Silicagel)
Zuiver product
Primaire metabolieten
= basis van het leven
à Biochemie (koolhydraten, lipiden, proteïnen, nucleïnezuren)
Secundaire metabolieten
= typisch voor (micro-organismen en) de plantenwereld
à Nut voor plant? Ecologische interacties, bescherming, evolutionair voordeel
à Verantwoordelijk voor meeste geneeskrachtige eigenschappen van planten
à Biodiversiteit!
3
, 2. Ontstaan en evolutie van het leven op aarde
Abiogenese = het ontstaan van het leven uit niet-levende materie
Leven à verschillende definities
Bv. Systeem dat reageert op interne of externe veranderingen, waardoor het kan blijven
voortbestaan
Kenmerken:
o Stofwisseling
o Groei
o Reacties op prikkels
o Reproductie
o Mutaties en reproductie van deze mutaties
o Homeostase
o Een uit- of inwendige beweging
o Cellulaire opbouw à virus is geen leven
Tijdslijn:
Hydrosfeer = geheel van water op, onder en boven het oppervlak van een planeet
Prebiotische chemie
Experiment van Miller – Urey (1935)
‘Primitieve’ atmosfeer met gassen / dampen (C,N,O,H)
Elektrische ontladingen (bv. bliksem)
Aminozuren, hydroxyzuren, suikers
Purinen en pyrimiden (bouwstenen DNA en RNA)
Lipiden (membraancomponenten)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper farma1234567890. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen