Samenvatting
Samenvatting 'Cel- en weefselbiologie' door Prof. Ann Huysseune
Samenvatting 'Cel- en weefselbiologie' door Prof. Ann Huysseune met afbeeldingen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 68 pagina's
Voorbeeld 4 van de 68 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
DEEL 1: Inleiding tot de celbiologie1. Ontstaan van eukaryote cellen
Eerste sporen van leven: prokaryoten
> foto-autotrofie = zelf voedsel maken d.m.v. fotosynthese
nCO2 +nH2O + E à (CH2O)n + nO2
> eenvoudige structuur (celmembraan omgeven door celwand, cytosol)
> Bacteria en Archaea
Eukaryoten door belangrijke nieuwvormen
o Interne cytomembranen (bv. kernenvelop)
o Cytoskelet met bijhorende motorische systemen
o Ruimtelijke scheiding transcriptie en translatie
o Mitochondria, peroxisomen en plastiden (energie)
2. De chemische bouwstenen van cellen
a. Eiwitten
b. Nucleïnezuren
c. Polysachariden
d. Vetten / lipiden
Eiwitten
bestaan uit aminozuren gebonden door peptidebindingen
o Centraal C-atoom
o Aminogroep (NH2)
o Carboxylgroep (COOH)
o H-atoom
o Variabele groep (R)
Primaire structuur: opeenvolging AZ
Secundaire structuur: opvouwen van gelokaliseerde gedeelten van de polypeptideketen
Tertiare structuur: 3D schikking van AZ
Quaternaire structuur: aantal en relatieve posities van subunits
Denaturatie = het verbreken van de natuurlijke conformatie
Nucleïnezuren
(zie verder)
Polysachariden
bestaan uit monosachariden / koolhydraten (CH2O)n
Eiwitten en koolhydraten vaak in combinaties: glycoproteïnen en proteoglycanen
1
,Vetten
NIET gevormd door polymerisatie zoals voorgaande
Zes grote klassen qua chemische structuur
o Vetzuren
o Triglyceriden
o Fosfolipiden
o Glycolipiden
o Steroïden
o Terpenen
3. De energiehuishouding in de cel
Metabolisme = het geheel van alle chemische reacties die plaatsvinden in een cel
Metabolische pathways
> anabolische pathways / anabolisme: opbouw, E nodig
> kathabolische pathways / kathabolisme: afbraak, geeft E vrij
ATP (adenosine trifosfaat) & ADP (adenosine difosfaat): energie-opslag
à Aëroob – cellulaire respiratie: gehele afbraak, waarbij alle energie wordt vrijgegeven
à Anaëroob – fermentatie: gedeeltelijke afbraak, waarbij een deel van de energie vrijkomt
4. Enzymen: algemene principes
Enzymen = eiwitten die als katalysatoren optreden
Eigenschappen katalysatoren:
o Verhogen reactiesnelheid
o Vorming tijdelijk complex met substraatmoleculen
o Veranderen enkel snelheid, niet positie van evenwicht
Eigenschappen enzymen:
o Substraat-specifiek
o Enorme diversiteit
o T- en pH-gevoelig
5. Methoden voor de studie van cellen en hun componenten
Cytologie: bestudeert de cellulaire structuur, en steunt daarvoor op visualisatie-technieken
Biochemie: bestudeert de functies in/van de cel
Genetica: bestudeert de informatiestroom en de overerfbaarheid
2
,6. De eukaryote dierlijke cel
6.1. Inleiding
Protoplasma = kern + cytoplasma
Cytoplasma = organellen + cytoskelet + cytosol
Celmembraan: verschillende processen kunnen naast elkaar plaatsvinden
6.2. De celmembraan
Bouw
Omsluit de cel
Opgebouwd uit fosfolipiden-dubbellaag
à lipiden
Fosfaat, polair, hydrofiel
Glycerol
Vetzuren, apolair, hydrofoob
Fosfolipidenlaag is vloeibaar, afhankelijk van de verzadigingsgraad v/d vetzuren en de
cholesterolconcentratie
Lipid rafts = microdomeinen die eiwitten vangen betrokken in de cel-signalisatie
à Eiwitten
o Integrale membraaneiwitten /
transmembraan-eiwitten
o Perifere membraaneiwitten
o Gedeeltelijk verankerd in de lipiden-dubbellaag
Vb.
o Receptoren
o Enzymen
o Transporteiwitten
o Membraaneiwitten betrokken in de intercellulaire communicatie
à Polysachariden
Buitenzijde plasmamembraan bedekt door polysacharidenmantel / glycocalyx / cell coat
3
, Functie
o Selectieve barrière waardoor het transport van stoffen naar binnen of buiten de cel
wordt geregeld. (permeabiliteit)
o Speelt een rol in de signalisatie tss de cellen onderling (herkenning/hechting)
o In beweeglijke cellen, speelt ook een rol in voortbeweging
à Transport
Passief transport
o Diffusie: hoge naar lage concentratie
o Osmose: speciale vorm van diffusie door semipermeabele membraan die enkel H2O
doorlaat
Transporteiwitten: laten grote en geladen moleculen door
Actief transport: tegen de concentratie- of ladingsgradiënt in, pomp en E nodig
Gefaciliteerde diffusie: in de richting van de concentratie- of ladingsgradiënt door carriers /
ionenkanalen
Aquaporines: specifieke kanaaleiwitten die water transporteren
Kan ook zonder membraan:
o Endocytose: pinocytose en fagocytose
o Exocytose
o Receptor-gemedieerde endocytose: macromolecule / ligand wordt aan receptor
gebonden à receptor-ligand complex wordt via endocytose opgenomen
à Signalisatie
Extracellulaire signaalmoleculen: controle van
o Metabolische processen binnen cellen
o Groei en differentiatie van weefsels
o Synthese en secretie van proteïnen
o Samenstelling van het ICM en ECM
Gesynthetiseerd en vrijgesteld door signaliserende cellen en produceren respons enkel in die
doelwitcellen die hiervoor specifieke receptoren bezitten
o Endocrien (bv. hormonen)
o Paracrien (bv. groeifactoren)
o Autocrien
Signaalmolecuul (= ligand) bindt op receptoreiwit aan het celoppervlak, sommige
diffunderen door membraan en activeren receptoren in de cel
Beiden = eerste boodschapper
Productie van nieuwe moleculen die het signaal ontvangen in de cel = tweede boodschapper
Leidt tot wijziging in identiteit of functie van de cel = signaaltransductie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper farma1234567890. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen