Thema 2: Het droit public de l’Europe en de
“keteloorlog”1 (1784-1785)
6 oktober 1784 schip Staten-Generaal2 opent vuur op keizerlijk schip oorlog tussen
republiek der Verenigde provinciën en keizer + zijn territoria
(Verhaal zegt dat er enkel een ketel geraakt is: “keteloorlog”)
Europa in de 18e E
Kaart: oranje plek gebieden die onder heerschappij keizer vallen (≠ keizerrijk)
Bi rode lijn = keizerrijk (niet alle gebieden zijn olv de keizer)
Noorden: republiek der Verenigde Provinciën: confederatie territoria die zich afgescheurd
hebben van Spaanse Habsburgse Nederlanden (16e E)
Zuiden: oostenrijke Nederlanden (cirkel op kaart = incident schip)
Leo belgicus (= NEDERLANDSE3 leeuw) 16e E: eenheid van gebieden4 die nu ongeveer
overeenstemmen met Nederland + België + Luxemburg niet samengebleven dr opstand!
Keteloorlog:
- Over controle op Schelde
- Graafschap Vlaanderen (geel) = veel groter dan Graafschap Zeeland (Noorden = roos) en
Hertogdom Brabant (groen = oosten)
-
- Antwerpen = Grootste handels- en financieel centrum5 (draaischijf Noord en Zuid)
Hoort bij hertogdom Brabant
- Met opstand Noord en Zuid: bepaalde gebieden (die zich niet afgescheurd hebben) militair
bezet en beheerst
- Graafschap Vlaanderen (heeft zich niet afgescheurd van Spaanse Habsburgers)
Staats-Vlaanderen: Koning kan geen macht meer uitoefenen op Noordelijke delen.
Nederlanders beheersen beide oevers Schelde
Grootste handelscentrum (Antwerpen) w afgesloten v de zee
- Hertogdom Brabant (donkergeel op rechtse kaart)
Beheert door Staten-Generaal verlies van “staats-Brabant”
- Staats-Gelre (18e E)
Ook veroverd dr Noordelijke Nederlanden
1
= een illustratie van ‘le droit public’
2
Orgaan van de confederatie van de republiek der verenigde provinciën
3
geheel vd Nederlanden in Ancien Régime
4
Gebieden v Bourgondiërs, later habsburgers
5
Functie overgenomen v Brugge
, ! Met opstand: Noordelijke Nederlanden: gaan hele Schelde bezetten en Antwerpen afsluiten
van de zee
Antwerpen (Brabant)
o = grootste Europese handelsstad
o Kent grote economische inzet
Noordelijke Nederlanden zetten Antwerpen af (zee bereiken onmogelijk).
o Grootste handelscentrum via zeetransport (haven)
Wereldhandelsstad vanuit EU-perspectief
o Protestants regime heerst
o Spaanse overheersing: belegering Antwerpen: 1584-1585
o Spaanse heerschappij wordt gebruikt om Antwerpen te bevrijden van
‘protestantisme’ (omsingeld door Spaanse troepen)
Bootbrug van A. Farnese (= Spaans) (om ook deze toevoer af te sluiten)
1585: Antwerpen geeft zich over
Schilderij H. Vredeman de Vries: propagandastuk van herovering Antwerpen
Delen die waar en niet waar zijn:
- Niet waar:
Rechts: alle schepen rechtsboven: handel kan terug bloeien
MAAR: Spanjaarden slagen er niet in beide overs Schelde te controleren (blijft van
Brabant) handel kan dus niet heropbloeien
- Wel waar:
Links: hebzuchtige rebellen die met geld/goederen afdruipen,
Niet iedereen in onze gewesten is blij met herovering.
Mensen gaan massaal naar Noorden (niet veroverd dr Spanjaarden) vluchten
en duurzaam vestigen
Antwerpen afgesloten v zee: Afsluiting duurt: 2 eeuwen lang
Belangrijkste handelscentrum Europa kan niet meer functioneren.
Gat in economische markt opgevuld door Amsterdam
17e E “Gouden eeuw” in Holland
o Bloei kunst & cultuur door grote economische macht Holland
o Ook grootmacht politiek en militair
o Absolute centrale hoofdrol
o Velen v bij ons vluchten nr Amsterdam
o W het grote handelscentrum van de wereld
o Amsterdam: Laat Antwerpen gedomineerd zijn door protestanten en Spanje
hierdoor geen concurrentie
Vrede van Westfalen te Münster (1648!)
= verschillende vredesverdragen die gedeeltelijk in Munster zijn gesloten
Spanje verliest titel grootmacht.
Holland van kleine republiek naar grootmacht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ca1234. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
