Hoofdstuk 1 Verbintenissenrecht
Verbintenissenrecht zit onder het privaatrecht
Sinds 1804 maar geëvolueerd :
Bv. Begrip Goede zeden (GZ) = Rechtsregels die de essentiële beginselen raken van een in een
bepaalde maatschappij gangbare seksuele moraal (bv een contract sluiten over prostitutie of drugs)
1. Een verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
2. Een verbintenis ontstaat krachtens de wet
3. Een verbintenis heeft in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp
4. Een verbintenis is afdwingbaar
- Schuldeiser (eist iets) schuldenaar (moet iets)
Bij een huurovereenkomst zijn beide partijen zowel SE als SE
Schuldeiser heeft vorderingsrecht, dit is niet te verwarren met zakelijk recht
Vorderingsrechten: bv huurder heeft recht om te wonen in appartement
o Band tussen personen
o Relatieve werking (geen volgrecht): persoonlijke rechten
o Ongelimiteerd aantal (contractvrijheid)
Zakelijke rechten: bv. Vruchtgebruik van appartement
o Recht op een zaak
o Absolute werking (volgrecht)
o Limitatief aantal in de wet opgesomd
Bv. Je huurt een auto voor een jaar (huurcontract) = vorderingsrecht
Indien andere persoon de auto koopt => vordering tegenover verhuurder => schadevergoeding
Je bent vruchtgebruiker => Geen band met eigenaar maar met zaak
Verbintenis is niet gelijk aan een contract: contract is deel van een verbintenis
Verbintenissen
ontstaan uit ...
Rechtshandelingen Rechtsfeiten
Eenzijdige Meerzijdige Onrechtmatige daad
rechtshandelingen (= rechtshandelingen (= Oneigenlijke (fout > oorzakelijk
eenzijdige wilsuitingen) overeenkomsten) overeenkomsten (= verband>schade)
Bv testament of bv. Contracten quasi contracten) Bv. verbintenis die je
aanbod* (aankoop, huur, ...) niet wil (ongeval, ..)
Aanbod: bv. Soldenmaand => goedkoper dus aanbod, dus tot dan eenzijdige wilsuiting
=> bindend! Als mensen ingaan => koopovereenkomst
Kenny Basteleus Hoofdstuk 1 Verbintenissenrecht
, 2
Oefeningen Bron van verbintenissen:
a. De verplichting om een beloning te betalen aan diegene die mij mijn kat terugbrengt,
nadat ik in een lokaal krantje een advertentie plaatste waarin ik aan de eerlijke vinder 150
euro beloofde.
• Verbintenis uit eenzijdige wilsuiting (beloningsbelofte)
b. De verplichting om mijn werkgever terug te betalen als mijn loon per ongeluk twee keer
werd betaald
• Verbintenis uit oneigenlijke overeenkomst (onverschuldigde betaling)
c. De verplichting die ik heb om de schade te vergoeden als mijn hond de tuinstoelen van de
buren kapotbijt
• Verbintenis uit onrechtmatige daad
d. De verplichting van mijn collega om mijn fiets terug te geven nadat ik hem die geleend
heb.
• Verbintenis uit overeenkomst (bruikleen overeenkomst)
e. De verplichting van een verhuisfirma om mijn schade te vergoeden als één van de
verhuizers die ik inhuurde mijn computer liet vallen tijdens de verhuizing
• Verbintenis uit overeenkomst (contractuele wanprestatie)
f. De verplichting van de uitbater van een discotheek om mij te vergoeden als mijn jas
gestolen wordt uit de vestiaire aan de ingang
• Verbintenis uit overeenkomst (contractuele wanprestatie)
- Een verbintenis (verbintenis = rechtsband tussen meerdere personen) heeft in geld
waardeerbare aanspraken tot voorwerp (bv organen kan niet)
- Een juridische verbintenis is afdwingbaar
o Als SA verbintenis niet nakomen kan je naar de rechter stappen
- Niet afdwingbaar engagement = Afspraak op gentleman agreement
- Natuurlijke verbintenis is afdwingbaar in tweede instantie (bv gokschuld of faillissement)
Verbintenissen uit overeenkomst (bv koopovereenkomst
Verkoper en koper (die beide schuldenaar en schuldeiser zijn in dit geval
Verbintenissen uit onrechtmatige daad
Hierbij spreken we van dader en slachtoffer
Oefening stellingen:
Is de volgende stelling juist of fout?
‘Een testament is een voorbeeld van een eenzijdige overeenkomst’
Antwoord: Fout. Een testament is geen overeenkomst, maar een eenzijdige
rechtshandeling. Enkel de erflater heeft eenzijdig zijn wil geuit om iets na te laten aan
iemand..
Wettelijk: echtgenoten zijn hoofdelijk gehouden ter behoefte van het huishouden. SE kan elk van
beide aanspreken
Bevrijdingsclausule in het contract: (bv. Je kan me niet aansprakelijk maken voor …)
Bv. advocaat in contract: alles wat ik doe zijn inspanningsverbintenissen
KAN NIET! Dit is het uithollen van een contract. Advocaten hebben ook
resultaatsverbintenissen (bv een deadline)
Kenny Basteleus Hoofdstuk 1 Verbintenissenrecht
, 3
Verbintenissen Verbintenissen Verbintenissen Verbintenissen met meerdere Verbintenissen met
& hun bron & hun aard & hun voorwerp schuldeisers of schuldenaars III bijzondere modaliteiten
Verbintenis met Deelbare verbintenis (bv elke Verbintenis onder
Verbintenis om iets te geven, om iets voorwaarde (kan
economisch student betaalt zijn deel van de
Rechtshandelingen te doen, om iets niet te doen gebeuren, bv. aankoop als
karakter of huur
burgerlijk Gevolg: meerdere SA's: de SE lening in orde is) bv
Inspanningsverbintenis (geen Opschortende en
karakter moet iedere SA voor zijn deel
garantie op resultaat bv. pleidooi ontbindende voorwaarden
economisch: aanspreken
Rechtsfeiten advocaat)
Aangegaan door
Resultaatsverbintenis (SA garandeert Verbintenis onder
ondernemer bv Ondeelbare verbintenis:
een resultaat) II tijdsbepaling (zal zeker
garagist of verbintenissen waarvan het
aannemer gebeuren bv Win for Life:
Deelbare verbintenis (aankopen in 2 voorwerp niet voor verdeling inkomen tot je sterft =
Burgerlijk: bv. delen bv voorschot, ..) vatbaar is door: aard van het
huur aangaan I zekerheid
Ondeelbare verbintenis (bv. auto voorwerp of contractueel Vb: opschortende en
moet in zijn geheel geleverd worden (afspreken in contract bv huur ontbindende
Verbintenis met
Soorten: ondeelbaar uit de aard en MOET volledig betaald worden tijdsbepaling
persoonsgebonde
n karakter (= conventionele ondeelbaarheid
intuitu personae): (overeengekomen met bvb Hoofdelijke verbintenis: Ieder kan tot het geheel
bv contract verschillende personen, bv. verhuur gerechtigd zijn (bv student kan worden
voetballer (het is van een huis aan 2 vrienden; je wil aangesproken voor volledig bedrag = Passieve
voor die dat de huur in 1 keer wordt hoofdelijkheid: meerdere SA's ) IV
voetballer, niet uitgevoerd en niet elk de helft 1 SE kan volledig bedrag van huur opeisen = actieve
voor iemand hoofdelijkheid (meer SE)
Verbintenis met meerdere Verbintenis in solidum (= onrechtmatige daad,
anders) uit de aard
voorwerpen iedereen moet in gebreke gesteld worden) =
of bedoeling van
de partijen Hoofdverbintenis (betalen prijs) Wanneer meerdere personen elk op basis van een
Secundaire verbintenis (bv intrest eigen fout (mee) verantwoordelijk zijn voor een
betalen, gaat in werking indien schade (bv aannemer en architect, chirurg en
hoofdverbintenis niet kan worden ziekenhuis, ...) in solidum = in hoofdelijkheid
nageleefd
I. Onderscheid tussen economisch of burgerlijk karakter is belangrijk voor:
• Welke bewijsregels zijn er EN Welke rechtbank is bevoegd (conflict met onderneming => ondernemingsrechtbank)
II. Garagist kan zowel inspanningsverbintenis aangaan ( zijn best doen om het te herstellen) als een resultaatsverbintenis (wagen teruggeven)
III. 3 situaties: meerdere SE (erfenis van huis die door de 2 zonen verhuurt wordt), meerdere SA (huurcontract met studenten) of combinatie (studenten huren van de broers)
IV. Gevolgen passieve hoofdelijkheid (meerdere SA’s): 1 huurder sterft en heeft 2 kinderen. Gevolg: de verhuurders kunnen de kinderen van de huurder NIET aanspreken MAAR:
Ondeelbaarheid is wel erfelijk, dus als in contract ondeelbaarheid staat dan kan SE wel naar de kinderen stappen!!
Kenny Basteleus Hoofdstuk 1 Verbintenissenrecht
, 4
Voorwaardelijke verbintenissen
1. Toevallige voorwaarde (bv: het zal mooi weer zijn)
2. Potestatieve voorwaarde (hangt af van het gedrag van 1 van de partijen)
- Gemengd potestatieve voorwaarde (= hangt af van een partij + een derde. Bv aanvragen lening:
hangt af van de bank en van de aanvrager
- Zuiver potestatieve voorwaarde: (= hangt enkel af van een partij, bv. verbintenis gaat in als de
Raad van Bestuur akkoord gaat)
2 Soorten verbintenissen onder voorwaarden:
1. Opschortende voorwaarde: Uitvoeren nadat voorwaarde vervult wordt (bv bij een
koopovereenkomst: aankoop indien lening goedgekeurd is)
2. Ontbindende voorwaarde: Verbintenis zal onmiddellijk worden uitgevoerd MAAR stopgezet
bij gebeurtenis
bv. Bij doorverkoop: indien geen doorverkoop => geen koopovereenkomst => Terugbetaling
geld
Belangrijk bij zowel de opschortende als de ontbindende voorwaarde is dat de nodige
inspanningen moeten gedaan worden, anders => contractuele fout
Verbintenissen onder tijdsbepaling:
1. Opschortende tijdsbepaling (bv. Afbetalingsplan: iedere 15e van de maand)
2. Ontbindende tijdsbepaling (bv Win for Life tot je sterft)
Oefeningen verschil inspannings- of resultaatsverbintenissen
a. De verbintenis van een accountant om je belastingaangifte tijdig in te dienen
I. Resultaatsverbintenis: als de accountant te laat is (het resultaat er niet is) dan pleegt hij
contractbreuk.
b. De verbintenis van een geneesheer om een vrouw te steriliseren
I. Inspanningsverbintenis: een sterilisatie is niet 100% betrouwbaar
c. De verbintenis van een droogkuis om een trouwkleed te reinigen
I. Inspanningsverbintenis: niet zeker dat vlek er uit gaat. De droogkuis kan enkel de nodige
inspanningen leveren om die er uit te krijgen
d. De verbintenis van het MOMA om een schilderij uit te lenen van de BOZAR
I. Resultaatsverbintenis: als MOMA schilderij niet tijdig levert dan pleegt het contractbreuk
e. De verbintenis van een voetbaltrainer om een ploeg speelklaar te krijgen
I. Inspanningsverbintenis: de trainer gaat enkel de verbintenis aan om de nodige
inspanningen te leveren. Kan niet garanderen dat de ploeg uiteindelijk speelklaar zal zijn.
Oefening
Na hun studies bedrijfsmanagement kunnen Veerle en Julie meteen aan de slag in een groot
bedrijf. Omdat het bedrijf niet bij hun deur is, besluiten de twee vriendinnen om samen een
appartementje te huren. Ze vinden het perfecte appartement. Alleen staat er in het huurcontract
dat de verhuurder hen de volgende clausule wil laten tekenen: ‘de huurders zijn hoofdelijk en
ondeelbaar gehouden tot de nakoming van alle verplichtingen die uit deze overeenkomst
voortvloeien’. Veerle aarzelt. Wat betekent deze clausule? Is er inderdaad reden tot bezorgdheid?
ANTWOORD: Deze clausule houdt in dat beide vriendinnen elk voor het geheel van de
verplichtingen (huurgeld, huurschade …) aangesproken kunnen worden door de verhuurder. De
verhuurder kiest wie van de vriendinnen hij aanspreekt; de vriendinnen moeten onderling
Kenny Basteleus Hoofdstuk 1 Verbintenissenrecht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kennybasteleus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.