Deze samenvatting bevat alle informatie uit de hoorcolleges en leesstof van het vak Populatie Ecologie. Het bevat o.a. de volgende onderdelen:
- Wat is populatie ecologie? (statistiek, bemonstering, gegevensverzameling, aanwezigheidsbepalingen etc. )
- Populatie ontwikkeling
- MSY
- Rmax
- In...
,Inhoudsopgave
Hoorcollege 1: introductie ...................................................................................................................... 4
Welke vragen kan je bij de onderstaande kaart bedenken ................................................................ 4
Wat is populatie ecologie ................................................................................................................... 4
Populatie-ecologie .......................................................................................................................... 4
Wat (populatie)ecologen willen...................................................................................................... 4
Populatie ecologisch onderzoek ..................................................................................................... 5
Statistiek.......................................................................................................................................... 5
Gegevensverzameling ......................................................................................................................... 7
Bemonstering .................................................................................................................................. 7
Aanwezigheidsbepaling .................................................................................................................. 8
Dichtheid en verspreiding ............................................................................................................... 9
Bepaling dichtheid dieren ............................................................................................................... 9
Bepaling dichtheid planten ........................................................................................................... 10
Schaalniveaus ................................................................................................................................ 10
Interactie met de omgeving .......................................................................................................... 11
Factoren bepalend voor het voorkomen van een soort ............................................................... 12
Case study: verpreiding vleermuizen (artikel) .............................................................................. 13
Hoorcollege 2: Populatie ontwikkeling 1 .............................................................................................. 14
Overzicht factoren populatie ............................................................................................................ 14
Het wilde zwijn.................................................................................................................................. 14
Verspreiding (dispersie) wilde zwijn in Nederland ....................................................................... 14
Leefwijze ....................................................................................................................................... 15
Visualisatie verloop leven ............................................................................................................. 15
Ontwikkeling populatie ................................................................................................................. 16
Demografie ................................................................................................................................... 17
Ontwikkeling populatie met betrekking op het wilde zwijn ............................................................. 20
Voorbeelden: ................................................................................................................................ 20
Van waarneming naar model ........................................................................................................ 21
Hoorcollege 3: populatie ontwikkeling 2 .............................................................................................. 26
rmax versus r ....................................................................................................................................... 26
Hoeveel schiet je af? ......................................................................................................................... 26
Rekenen met MSY (maximum sustainable yield).......................................................................... 27
Invloed van klimaat (condities) ......................................................................................................... 29
Invloed van klimaat (condities) op populatiegroei ....................................................................... 29
Invloed van klimaat (condities) op draagkracht ........................................................................... 30
1
, Logistische groei nader bekeken................................................................................................... 31
Dichtheidsafhankelijke regulatie sterfte en geboorte .................................................................. 31
Verandering in immigratie en emigratie (dichtheidsafhankelijk) ................................................. 33
Hoorcollege 4: Populatie interacties..................................................................................................... 37
Verschillende soorten populatie piramiden ..................................................................................... 37
Competitie ........................................................................................................................................ 37
Directe effecten van een invasieve exoot..................................................................................... 37
Op welke manieren kun je concurreren? ..................................................................................... 38
Competitie..................................................................................................................................... 38
Competitie en niche ...................................................................................................................... 38
The Lotka-Volterra Competition Model (komt alleen in het model terug, niet in de toets) ........ 40
Predatie ............................................................................................................................................. 41
Strategieën predator..................................................................................................................... 41
Effecten predator op prooi ........................................................................................................... 42
Predator-prooi systemen (het lotka-Volterra model) (modelleren)............................................. 43
Interactie met andere predatoren .................................................................................................... 45
Hoorcollege 5: Genetische adaptatie (character displacement) .......................................................... 46
Exploitation competition (competitie om dezelfde bronnen) .......................................................... 46
Deel 1: Waterleliehaantjes................................................................................................................ 47
Specialisatie – Plant insect interacties .......................................................................................... 47
Waardplanten en habitat waterleliehaantje ................................................................................ 47
Specialisatie aan voedsel/resource............................................................................................... 50
Deel 2: Guppies ................................................................................................................................. 53
De guppy ....................................................................................................................................... 53
Guppy en habitat .......................................................................................................................... 53
Type interactie en predatie........................................................................................................... 53
Methode onderzoek ..................................................................................................................... 54
Effect van predatie op life history................................................................................................. 54
Onderzoek ..................................................................................................................................... 55
Samengevat....................................................................................................................................... 55
Hoorcollege 6: Behavioural ecology (gedragsecologie) ........................................................................ 56
Wat is gedragsecologie? ................................................................................................................... 56
De 4 vragen van Niko Tinbergen (uit blok 2 jaar 1) .......................................................................... 56
De 4 vragen van Tinbergen in het kort a.d.h.v. het hoorcollege .................................................. 57
Natuurlijke selectie en aanpassing ................................................................................................... 57
Gedrag en uiterlijk......................................................................................................................... 57
2
, Functionaliteit van gedrag ............................................................................................................ 58
Seksuele selectie (natuurlijke selectie) ............................................................................................. 58
2 soorten seksuele selectie ........................................................................................................... 58
Maximaliseren van fitness ................................................................................................................ 59
Foerageerstrategieën........................................................................................................................ 59
Solitaire foerageerstrategieën ...................................................................................................... 60
Sociale foerageerstrategieën ........................................................................................................ 60
Mating behaviour (paargedrag, reproductiesystemen) ................................................................... 60
Verschillende soorten ‘mating’systemen ..................................................................................... 61
Broedzorg en mating systemen .................................................................................................... 61
Mating system en ecologische factoren ....................................................................................... 62
Natuurlijke selectie op gedragseigenschappen ................................................................................ 62
Gedrag en eigenschappen ............................................................................................................ 62
Predator induced morphological defences (PIMDs) in tadpoles .................................................. 63
Epigenetica in planten................................................................................................................... 63
Epigenetica in dieren .................................................................................................................... 64
Gedrag en eigenschappen die we waarnemen zijn gebaseerd op: .............................................. 64
Huidig waarneembaar gedrag/uiterlijk ......................................................................................... 64
Biomimicry .................................................................................................................................... 64
Hoorcollege 7: biodiversiteit/soortenrijkdom & conservation biology ................................................ 65
Meten van biodiversiteit en soortenrijkdom .................................................................................... 65
Diversiteitsindex............................................................................................................................ 65
Kennis van biodiversiteit in NL .......................................................................................................... 67
Waardoor wordt soortenrijkdom bepaalt .................................................................................... 69
Eilandtheorie (MacArthur & Wilson 1976) ....................................................................................... 70
Geïsoleerdheid van eilanden: evolutie en soortenrijkdom .......................................................... 71
Opbouw soortenrijkdom ................................................................................................................... 71
Uiteindelijke soortenrijkdom wordt ook beïnvloed door: ............................................................ 71
Meer gradiënten van soortenrijkdom........................................................................................... 74
Conservation biology en biodiversiteit ............................................................................................. 75
Aantal soorten in de wereld.......................................................................................................... 75
Verlies van biodiversiteit............................................................................................................... 76
Verlies van biodiversiteit............................................................................................................... 77
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sroosenburg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
