WIJSGERIGE KERN VAN HET OPVOEDEN
PEDAGOGIEK Empirische-analytische pedagogiek – *Berzinka
Reden: al te lang twee vragen verward
1. Normatieve kwesties: wat is opvoeding, wat betekent het op
te voeden,…
2. Feitelijke kwesties; effecen van ingerepen op opvoeden en
onderwijzen, neutraal bestuderen,..
Concrete inhoud:
1. Pedagogiek: moet opvoedingswetenschap worden, waarbij
men zich te spiegelen heeft aan de methoden van andere
empirische wetenschappen
↓ Indien deze kennis is afgeleverd.
2. Anderen kunnen aan de slag om normatieve beslissingen te
nemen (zonder enige hoop op concensus overgiens, gezien de
superdiverse wereld waarin we leven. )
Gevolg
1. Erziehungswissenschaft heeft het over de feitelijke
*Berzinka: voorwaarden, politiek en filosofie over de doelen
de ‘oude’ pedagogiek (wijsgerige 2. Erziehungswissenshaft levert harde, objectieve
pedagogiek) heeft afgedaan, en
feitenkennis, politiek en filosofie houden zich bezig met niets
er is nood aan iets anders ( niet
anders dan subjectieve (en dus onverzoenbare) opinies.
wijsgerige): een echte
wetenschappelijke pedagogiek WP in verhouding tot EAP
Kritiek van EAP op WP
1. EAP vergeet de vraag te stellen naar de betekenis van
opvoeden (Cf. Mollenhauer: opvoeden is geen technische kwestie;
kritiek op het moderne wetenschapsideaal van de wereld te willen
begrijpen)
2. EAP = nieuwste vorm van pastorale macht: de pedagoog als
een medicus. (Cf, Marx – machtsinteresse)
3. Dankzij de Kritische Pedagogiek weten we dat wetenschap
(inclusief EAP) nooit
neutraal is en altijd
vertrekt vanuit
(onuitgesproken)
normatieve oriëntaties. De
keuze voor een bepaalde
Empirisch: systematische methode om wetenschap te
observatie van feiten (data) beoefenen, bv. alleen op
Analytisch: zoeken naar
basis van systematische
verbanden tussen variaelen
vergaring van feiten, is zelf
(impact, corr,…)
technische kwestie: niet neutraal, maar
P > Q ( als je .. doet dan volgt weerspiegelt duidelijke keuzes
…) Besluit: wat is (essentieel voor) opvoeden?
Zeer concrete interesse:
Bv. is er een grotere leerwinst
ontwerpen van pedagogische arrangementen (van Plato’s Academie,
wanneer leerlingen een tekst
bestuderen via het scherm of op
over Kants universiteitshervorming tot Illichs plan de school totaal op te
basis van een gedrukte cursustekst? doeken of Dewey’s Laboratory School).
Niet speculateren over deze vragen, Het nadenken over de essentie van opvoeden noopt dus ook tot het
men moet kijken en meten om een ontwikkelen van precieze initiatieven
antwoord te genereren. Sleuteltermen die overeind blijven:
transformatie, vrijheid, ‘perfectibilité’/’human becoming’,
intergenerationaliteit, vrijgevigheid, gelijkheid, affirmatie, zaakgerichtheid,
liefde voor de wereld.
Er is iets ‘eigen’ aan PEDAGOGISCH handelen
(en dat ‘pedagogisch’ iets anders betekent dan(leer)psychologisch,
sociologisch, therapeutisch, etc.)