Case uitwerking
Monitoraat 2 Grondwettelijk recht Oplossingen
- Vak
- Publiekrecht I
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Opgeloste casusvragen over grondrechten. Komt altijd een vraag over op het examen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Staatsrecht Monitoraat 4: Grondrechten EXAMEN!!!Theorie:
Grondwettelijk Hof en samenloop grondrechten: randnummers 879-883, 886-896, 899-908, 912-
927 Beginselen van het Belgisch Staatsrecht – prof. Behrendt en M. Vrancken
Beperking van grondrechten: blz. 311 – 349 handboek Grondwettelijk Recht – prof. Sottiaux
OEFENING – CASUS 1
Na de terroristische aanslagen die in ons land plaatsvonden in het voorjaar van 2016, werden in
het federale parlement tal van initiatieven genomen om de strijd tegen het terrorisme op te
voeren. Na heel wat discussie in het parlement, werd onder meer een nieuwe wet aangenomen
die een kader schept voor het bestrijden van radicale en fundamentalistische organisaties. De wet
voert een nieuw misdrijf in. Meer bepaald stelt de wet strafbaar het “behoren tot” of
“lidmaatschap van” een organisatie die “salafistische standpunten” verkondigt. Inbreuken worden
gestraft met geldboetes en gevangenisstraffen van maximum 5 jaar.
Het salafisme is een fundamentalistische stroming binnen de Islam.
Een aantal religieuze organisaties vecht deze nieuwe wettelijke regeling aan bij het Grondwettelijk
Hof wegens strijdigheid met de mensenrechten. Hoe zou u dit als rechter beoordelen?
Toon daarbij aan dat u de feiten mensenrechtelijk kan kwalificeren en de verschillende stappen
van het rechterlijk beoordelingsschema voor de beperking van grondrechten kan toepassen.
Overloop alle stappen en leg telkens uit!
Deze maatregel is een inmenging met de vrijheid van vereniging (art. 27 Gw en art. 11 EVRM).
- Legaliteitstoets
De wet die het lidmaatschap strafbaar maakt is een formele wet (het is immers een strafwet)
van het federale parlement en het betreft een repressieve maatregel (het bestraft het
lidmaatschap van een salafistische organisatie achteraf), het is geen preventieve
maatregelen. Het voldoet dus aan de vormelijke voorwaarde van het Belgisch
grondrechtenbeperking systeem.
De wet is ook een materiële wet die zijn grondslag vindt in het Belgische recht, het is
voldoende toegankelijk (aangezien het gepubliceerd moet worden in het BS om algemeen
bindend te zijn) en het is ook voldoende duidelijk welke specifieke gedragingen (het
lidmaatschap) strafbaar gesteld worden en welke straffen erop staan (max. 5j
gevangenisstraf). In die zin voldoet het aan het inhoudelijke beperkingssysteem.
- Evenredigheidstoets
1
, Het doel van de wetgeving (terrorismebestrijding) is legitiem, aangezien het bijdraagt tot de
bescherming van de nationale veiligheid (art. 11 EVRM).
De middelen die aangevoerd worden, nl. het strafbaar stellen van de lidmaatschap van een
organisatie met safalistische stromingen zijn pertinent, ze zouden immers radicalisering
kunnen verhinderen en terrorisme kunnen voorkomen.
De middelen zijn echter niet noodzakelijk. Er zijn andere, meer efficiënte alternatieven om
terrorisme te bestrijden die overigens ook meer evenredig zijn (in strikte zin) tegenover het
doel. Niet elke fundamentalistische islam beweging dient immers radicaal te zijn. het
verbieden van het salafisme kan het uitoefenen van het geloof van niet-radicale moslims
verhinderen en is niet evenredig met het doel terrorismebestrijding.
- Toetsingsintensiteit is hier eerder streng omdat het recht op vereniging een fundamenteel
recht is voor de democratie en de uitoefening van het recht op meningsuiting.
OEFENING – CASUS 2
Door de pijlsnelle stijging van het aantal illegale downloads van films en series, loopt de TV-en
Filmsector heel wat inkomsten mis. Onder hun druk wordt in het federaal parlement een wet
gestemd betreffende de strijd tegen het illegaal downloaden van audiovisuele media (afgekondigd
15 april 2019, publicatie BS 1 mei 2019). Op grond van deze wet kunnen forse boetes worden
opgelegd in geval men betrapt wordt op illegaal downloaden. De wet geeft zelfs de bevoegdheid
aan de bevoegde inspecteurs om de zoekgeschiedenis van internetgebruikers te doorzoeken.
Jan Sneeuw is een grote fan van de hitserie ‘Het Tronenspel’, en downloadt wekelijks op illegale
wijze een nieuwe aflevering. Hij wordt echter betrapt, en krijgt op 2 november 2019 een geldboete
van 2000 EUR. Hij pikt dit echter niet en overweegt juridische stappen.
a. Kan Jan een beroep tot vernietiging bij het Grondwettelijk Hof indienen tegen de voormelde
wet?
In principe wel, hij is immers een directe belanghebbende en kan een vernietiging instellen obv art. 2,
2° Bijz W GwH, de termijn van 6 maanden (art. 3 Bijz W GwH) is echter verstreken en Jan kan dus niet
meer rechtstreeks naar het GwH stappen.
b. Volgens Daniëlla, zijn tante, dient Jan louter een rechtszaak aan te spannen bij de rechtbank van
eerste aanleg. Deze kan op grond van het EVRM de wet buiten toepassing laten, en de boete teniet
doen. Deelt u haar mening?
Neen, het is immers een inbreuk van art. 22 Gw en dit is een analoge bepaling met art. 8 EVRM. Bij
zulke analoge bepalingen is de gewone rechter verplicht een prejudiciële vraag te stellen aan het
Grondwettelijk Hof (art. 26, §4 Bijz W GwH).
c. Zo neen, hoe kan Jan alsnog de vernietiging van de voormelde wet bekomen?
Ja, indien de rechter na de prejudiciële vraag de niet-toepassing verklaard dan zal de termijn van de
vernietigingsberoepen heropend worden. (art. 4 Bijz W GwH).
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JuDu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen