3VE Geneeskunde: Nefrologie
1 Nierfuncties
1.1 De excretoire functies
1.1.1.1 Het watermetabolisme
- Volwassen man (water = 58% v lichaamsgewicht)
- Volwassen vrouw (water = 53% v lichaamsgewicht)
- Kind (water = 70% v lichaamsgewicht)
- Bejaarde (water = 45% v lichaamsgewicht)
Water verdeeld over lichaamscompartimenten
- Intracellulair compartiment: 60% v lichaamswater
- Extracellulair compartiment: 40% v lichaamswater
o Waarvan ¼ intravasculair = plasmawater
o Waarvan ¾ extravasculair
Vochtbalans
- Input o Zweten (500ml) en ademhaling
o Metabool water (500ml) (400ml)
o Water via voedsel en drank o Urineproductie
o Infusen o Extra verliezen: maagsondes,
- Output drains, braken, …
o Water via faeces (min 100ml)
Vochtbalans praktisch
Input Output:
- Drinken: - 500ml
- Infusen: - Urineproductie:
- Extra-verliezen:
- Totaal: - Totaal:
Input > output = positieve vochtbalans Output < input = negatieve vochtbalans
Cave: overvulling Cave: ondervulling
Gewicht stijgt, BD stijgt, CVD stijgt, perifere Orthostatische hypotensie, gewicht d
oedemen, longoedeem
1.1.2 Elektrolyten – homeostase
De nieren houden elektrolyten in ons lichaam constant om belangrijke elektrolytenstoornissen te
voorkomen
De belangrijkste elektrolyten zijn:
- Natrium: vooral extracellulair - Kalium: vooral intracellulair
Natrium
- In ons lichaam als natriumchloride NaCl - Natrium-homeostase: in = out
- Serumspiegel normaal ca 140 meq/l - Na-inname: bepalen van 24u natriurie
Natriurie meq/l: 17 = gram NaCl inname
- Chronische nierinsufficiëntie
Na en chronische nierinsufficiëntie
- Overtollige zoutinname leidt tot overvulling
- Renale zoutexcretie meestal beperkt zoutarm dieet (<6g/ dag), eventueel lisdiuretica
1
, o Geen vervangzout = kaliumchloride
o Geen zeezout = natriumchloride
- Soms salt-loosing vb. analgetica-nefropathie geen ZA-dieet, cave diuretica, cave diarree,
braken
Kalium
- Serumspiegel normaal 4-5 meq/l - K in groenten, fruit, aardappelen
- Chronische nierinsufficiëntie verminderde kaliumexcretie vooral bij creatinineklaring v minder
dan 15ml/min
Kalium + chronische nierinsufficiëntie
- Risico op hyperkaliëmie, K>7meq/l cave hartstilstand
- Geen vervangzout = kaliumchloride
- Opletten met medicatie: NSAID, ACE-inhibitoren, AII-blokkers, kaliumsparende diuretica, beta-
blokkers
- Fruitinname beperken, groeten en aardappelen in 2x afkoken
- Hyperkaliëmie: correctie acidose, hypertoon glucose met insuline, calcium kayexalaat, (dialyse)
1.1.3 Het zuur-base evenwicht
- pH = negatieve logaritme v concentratie waterstofionen (H+) in ons bloed
- Normale pH = 7,40 - Acidose: pH <7,40 - Alkalose: pH >7,40
- Normale voeding productie v 40-80 meq waterstofionen (=zuur) per dag vooral door
metabolisatie v dierlijke eiwitten = metabole acidose
- Om metabole acidose te voorkomen moeten nier 40-8° meq H+ per dag elimineren
Bij nierinsufficiëntie
- Bij nierinsufficiëntie verminderde excretie van H+
- Renale metabole acidose
o Geeft hyperkaliëmie
o Afbraak spieren, minder albumine aanmaak
o Verhoogde botafbraak (renale osteodystrofie)
- Inname dierlijke eiwitten beperken
- Inname v natirumbicarbonaat (NaHCO3) om de H+ te neutraliseren (bufferen) en zo een
plasmabicarbonaat boven 22meq/l te voorkomen
1.1.4 Het elimineren van afbraakproducten van de stofwisseling
Ureum:
- Eindafbraakproduct v voedingseiwitten - Ureumconcentratie in bloed 10-35mg/dl
- 100g eiwitinname geeft 35g ureum - Ureumproductie = renale ureumexcretie
- Chronische nierinsufficiëntie verminderde renale ureumexcretie stijging v uremie
- Ureum zelf is niet zo toxisch maar goede maat voor stijging andere toxische stoffen
Creatinine
- Eindafbraakproduct v spiermetabolisme
- Spiermassa = constant creatinineproductie = constant
- Serumcreatinine is normaal 0,8 – 1,2 mg/dl
- Creatinineproductie = renale excretie
- Bij nierinsufficiëntie is er minder renale creatinine-excretie en stijft het serumcreatinine
- Creatinineproductie is constant serumcreatinine goede maat voor nierfunctie
Creatinine als nierfunctieparameter
- Serumcreatinine stijgt = nierinsufficiëntie
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stefaniepieters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.