Samenvatting
Samenvatting Rechtspsychologie
Samenvatting van alle lessen van het vak Rechtspsychologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
Voorbeeld 4 van de 67 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: Lawboy1234 • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Examen: 30 meerkeuzevragenmet giscorrectie
Samenvatting Rechtspychologie
I. Mythes in de rechtspsychologie
CELL: criminological and experimental legal psychology lab
• onderzoek (kennis van werking van het geheugen)
• onderwijs
• training (aan advocaten hoe ze iemand moeten ondervragen)
• zaakonderzoek voor de rechtbank, politie, etc. (bv. inschatting van de betrouwbaarheid van een
verklaring)
Niet verwarren met andere takken van de psychologie
• onderzoek naar fenomenen die relevant zijn in de rechtbank
• belangrijkste pilaar: het geheugen → een verklaring is grotendeels iemand zijn herinnering
• liegen (ontmaskeren van leugenaars, indicatoren voor liegen?)
• professionals (bv. politie, rechters, advocatuur, …)
Rechtspsychologie vs. forensische psychologie
Rechtspsychologie Forensische psychologie
op basis van experimentele psychologie (bv. op basis van klinische psychologie (bv.
geheugen) psychopathie)
op basis van empirisch & veldonderzoek op basis van empirisch & veldonderzoek
bv. geheugen, ooggetuigenidentificatie, bv. persoonlijkheid, PTSS, recidivisme,
leugendetectie behandeling
• klinische psychologie = heeft een persoon die stoornis
• empirisch & veldonderzoek = slachtoffers of verdachten interviewen
Tijdig onderwerp
• rechtspsychologie heeft in Nederland een rijke geschiedenis → is in België heel beperkt
• staat nochtans vaak in de krant
Michael Jackson
• historische seksuele misbruik zaken = zaken waar men jarenlang wacht om met een verklaring af
te komen
• proberen een herinnering van jaren geleden op te halen → zij geloven misschien dat zij misbruikt
zijn terwijl zij dat misschien nooit geweest zijn
• ander voorbeeld = Bill Cosby, Kevin Spacey & Weinstein
• worden al door de media als dader gezien
1
,Steve Titus
• slachtoffer die verkracht was duidde Steve aan tijdens een (suggestieve) line-up → de politie had
Steve dus al aangewezen als dader
• Steve werd hiervoor veroordeeld
• later blijkt dat iemand anders de verkrachter was (= gerechtelijke dwaling)
1. Experimenteel onderzoek
• vragen op examen hoe een experiment eruit kan zien (niet over specifieke experimenten)
• belang om te weten hoe het zit als deelnemer
Voorbeeld
• deelnemers krijgen een video te zien van hoe iemand een winkel berooft
• na het zien van het filmpje krijgen de deelnemers een line-up te zien van 5 personen
• je krijgt 2 groepen:
o tegen 1 groep zegt de politieagent dat ze de dader moeten aanduiden en de agent zegt
wie hij denkt dat het is
o tegen de andere groep wordt niets gezegd
Elementen
• onafhankelijke variabele = dat wat je manipuleert / wat mogelijk invloed heeft (politie die
suggestie geeft of niet)
• afhankelijke variabele = dat wat je meet (prestatie / herinnering op de line-up)
• verschillende designs:
o between-subjects design = 1 groep die wel beïnvloed wordt & de andere groep niet
o within-subjects design = geen onderverdeling maar experiment wordt tweemaal gedaan
op dezelfde groep met 1x beïnvloed & 1x zonder beïnvloeding
o mixed design = mix van between- & within-subjects design
2. Kennis studenten over rechtspsychologie → via stellingen
• traumatische herinneringen kunnen onbewust verdrongen worden = fout
o als je iets ernstig hebt meegemaakt dan kan je het juist heel goed herinneren
o er is geen wetenschappelijk bewijs voor verdringing → geloven dit door de media
• Het geheugen werkt als een computer die alles accuraat opslaat = fout
o het geheugen is reconstructief (maakt een reconstructie van wat er gebeurd is & dat is
niet altijd heel accuraat)
• het is mogelijk om een fictieve herinnering (nepherinnering) te ontwikkelen van een niet-
traumatische gebeurtenis = juist
• als je je kindertijd niet goed herinnert is dat een indicatie voor een traumatische kindertijd = fout
o dat is heel normaal en dus geen indicatie
• hoe zekerder je bent over je herinnering, hoe accurater (grotere kans dat het klopt) de
herinnering is = juist
• vroege herinneringen, voor het eerste levensjaar worden opgeslagen & kunnen opgehaald
worden = fout
• het geheugen is niet vatbaar voor suggestie = fout
• ware en onware herinneringen kun je van elkaar onderscheiden = fout
2
,• een emotionele herinnering is een accurate herinnering = fout
• verdrongen herinneringen kunnen accuraat in therapie worden opgehaald = fout
o verdringing is een mythe dus dit kan niet
o probleem is dat het gebeurt en mensen zo gaan geloven dat er iets moet zijn
• het geheugen kan betrouwbaar zijn = juist
• met hypnose kun je accuraat herinneringen ophalen die eerder niet bekend waren = fout
• herinneringen veranderen telkens als je ze ophaalt = juist
• sommige mensen hebben een fotografisch geheugen = fout
• leugenaars kunnen ontmaskerd worden door naar non-verbale signalen te kijken zoals zweten en
nerveus overkomen = fout
o leugenaars kunnen heel overtuigend zijn
o je kan je niet baseren op bepaalde signalen
• een verklaring van een leugenaar verschilt van iemand die de waarheid spreekt = fout
• leugenaars kijken meer weg dan mensen die de waarheid vertellen = fout
• verdachten kunnen onder druk een valse bekentenis afleggen = juist
• de politie weet wanneer een verdachte een valse bekentenis aflegt = fout
• in een goed verhoor spreekt de verdachte veel, de ondervrager minder = juist
3. Belangrijke zaken
Central park joggers zaak (serie ‘When they see us’ Netflix)
• jonge dame die aan het joggen was in de avond & er was ook een groep jongeren van Afro-
Amerikaanse afkomst die een beetje lol aan het trappen waren in het park (sommige mensen
een beetje aan het lastig vallen)
• dame wordt door iemand beetgenomen, in de struiken getrokken & wordt verkracht + geslagen
• politie vindt haar en koppelt het meteen aan die groep jongeren die ook daar waren
• verhoor van de minderjarigen verdachten ging mis → geen bijstand door advocaat, onder dwang
bekentenissen afgelegd uit angst
• verklaringen waren totaal verschillend van elkaar → politie heeft geprobeerd de verklaringen op
elkaar te doen lijken door suggestieve verklaringen
• in rechtbank hebben ze allemaal hun bekentenis ingetrokken
• zijn veroordeeld en zaten tussen 5 en 15 jaar in de gevangenis (1tje was volwassen en had dus
een zwaardere straf dan de rest)
• probleem: er was DNA & bloed van de dader gevonden op het slachtoffer die niet overeenkwam
met de jongens (politie heeft dit buitenspel gezet en niet over gehad tijdens het proces)
• de echte dader zat ondertussen in de gevangenis en had 1 van de veroordeelde jongens gezien
→ heeft toen de verkrachting bekend (DNA kwam ook overeen)
Stefan Kiszko zaak
• Stefan was mentaal niet heel sterk (laag IQ, lage intelligentie, ! in bepaalde landen heb je nieuw
zwakbegaafd) → hij was hierdoor de gekke jongen van het dorpje bewijs nodig om een zaak te kunnen
• jongedame wordt vermoord aangetroffen + aangerand heropenen !
• ze wisten niet wie het had gedaan maar Stefan werd dus
ondervraagd → hij bekende na een suggestieve ondervraging (als je zegt dat je dat meisje hebt
vermoord dan mag je je moeder zien)
• hij heeft 16 jaar in de gevangenis gezeten
• dan is gebleken dat hij het niet gedaan kon hebben door een alibi → 1 jaar na zijn vrijlating is hij
overleden door depressie
3
, Innocence project in VS
• project rondom professionals die kijken naar andere oude zaken waarvan het vermoeden er is
dat er iemand onterecht veroordeeld is
• DNA technologie is nu veel verfijnder + er zijn nu grote DNA-databanken
• meer dan 70% van deze zaken komen door foute herinneringen!
! In de VS mogen er marteltechnieken gebruikt worden bij het verhoren van terroristen, maar dit kan
leiden tot valse verklaringen !
II. Waarom geheugen belangrijk is in de rechtszaal
wat herinneringen zijn, wat er mee kan gebeuren & waarom die zo belangrijk zijn in de rechtszaal
Actualiteit
‘as he campaigns for president, Joe Biden tells a moving but false war story’
• zegt dat hij in Afghanistan een medaille heeft uitgereikt aan een soldaat voor zijn harde werk →
maar hier zijn nergens foto’s van
• waarschijnlijk ooit eens iets anders soortgelijks gedaan & daarvan een herinnering gemaakt
factoren bijgedragen aan onterechte veroordelingen in VS
• in België zou dit ongeveer hetzelfde zijn
• nummer 1 = fouten van ooggetuigen (fouten in iemands verklaringen, herinneringen)
• in 1 zaak kunnen meerdere factoren een rol spelen (daarom geen 100% als je alles optelt)
• ook belangrijk = forensic sciense testing errors
! het slachtoffer & de verdachte zijn ook een ooggetuige !
→ geheugen op 2 manieren bekijken: theoretische (hoe werkt het geheugen?) & praktisch (hoe
onderzoeken, geheugen in meer stressvolle situaties) → belangrijk dat je van beide iets weet als
rechtspsycholoog
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janaboon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen