Duitse literatuurgeschiedenis samenvatting VWO 6 leerling KSE
86 keer bekeken 1 keer verkocht
Vak
Duits
Niveau
VWO / Gymnasium
Dit document bevat aantekeningen van de lesstof en de antwoorden op de vragen uit het mapje van Duitse literatuurgeschiedenis op de KSE. Dit document gaat over de Verlichting tot en met het expressionisme. Hierin worden de kenmerken van de stroming en de schrijvers behandeld. Het document is voor ...
Duitse literatuurperiodes
Die Aufklärung (verlichting)
Sturm und Drang (overgangsperiode van Aufklärung naar Klassik)
Die Klassik (de klassiek)
Der Expressionismus (1910 – 1925)
Die Aufklärung = de verlichting (1720 – 1800)
Rene Descartes (französischer Philosoph)
Zitat ‚Congito ergo sum ‚= ich denke, also ich bin
Immanuel Kant (deutscher Philosoph) 1784 -> Begriff Aufklärung
Filosofen en schrijvers wilden de mens bevrijden van zijn onmondigheid. In plaats van het
slaafs navolgen van overgeleverde waarheden en bijgeloof, moest de mens zelf gaan
onderzoeken, ‘verlicht’ worden
Zitate
o habe den Mut, dich deines eigenen Verstandes zu bedienen‘
heb de moet je eigen verstand te gebruiken
o Aufklärung ist der Ausgang des Menschen aus seiner selbstverschuldeten
Unmündigkeit‘
Verlichting betekent, dat de mens de onmondigheid waar hij zelf schuld aan heeft,
achter zich laat.
Bijna alleen burgers spelen een rol
Het verstand (ratio) is de enige bron van alle kennis.
Alles, wat je niet met het verstand kunt begrijpen, is waardeloos.
Het moraliseren is belangrijk: uit ieder werk moet je iets kunnen leren.
Literaire genres
Het burgerlijk drama / toneelstuk
Fabel = een belerend verhaal, waarin dieren met menselijke eigenschappen optreden
Parabel = een belerend verhaal, dat een waarheid door een vergelijking duidelijk maakt
Een burgerlijke roman
Poëzie -> 1) gevoelige odes + hymnen en 2) belerende gedichten
Sociaal kritische satires en politieke schriften, als het product vrijheid van meningsuiting
Gotthold Ephraim Lessing (1729 – 1800)
Sein bekanntestes Drama ‘’Nathan der Weise‘‘
Quelle: die Novelle Die Parabel der drei Ringe aus dem Decamerone des Giovanni Boccacio
(1313 – 1375)
, Spielt in Jerusalem zur Zeit der Kreuzzüge
Nachdem Nathan (Jude) von Saladin (Muslim) gefragt wird, welche Religion: Christentum, Judentum
oder Islam, er für die Wahre hält, antwortet Nathan indem er eine Geschichte erzählt, in der ein Ring
die wahre Religion symbolisiert.
Alle ringen = godsdiensten hebben dezelfde waarde. Alles hangt van de humaniteit / menselijkheid
van de drager af.
Het gaat om een conflict tussen 3 godsdiensten:
Jodendom, christendom en islam.
Sultan vraagt:
Welke godsdienst is de ware godsdienst?
Nathan antwoordt met de ringparabel:
In de ringparabel is de echte ring niet aantoonbaar, het zoals het ware geloof.
Het ware geloof: het geloof dat het meeste bijdraagt aan vrede, geluk en liefde in de wereld
Alle drie de godsdiensten zijn dus gelijkwaardig.
Het gaat om
- Tolerantie (verdraagzaamheid) en
- Menselijkheid (humaniteit)
Fragen zur Aufklärung
1. In plaats van hofdichters komen er vrije schrijvers die over het burgerlijke leven schrijven en
literatuur staat in het teken van verstand, menselijkheid en nuttigheid (= het moet een
boodschap hebben).
2. Mensen werden aangezet om zelf kritisch te denken en de basis van vrijheid van
meningsuiting werd toen (in de Verlichting) gelegd.
3. Enerzijds gevoelige oden en hymnen en aan de andere kant belerende gedichten.
4. Overeenkomst: het is een belerend verhaal. Verschil: in een fabel gaat het om dieren met
menselijke eigenschappen en bij een parabel gaat het om mensen.
5. Zijn vader gaf hem zelf onderwijs
6. In plaats van heldenverheerlijking gaat het om de kracht van het inlevingsvermogen
7. Het burgerlijk drama wil geen antwoorden geven, maar juist vragen stellen die tot nadenken
en zelf denken aansporen.
Fragen zu Nathan der Weise
1. In Jeruzalem aan het einde van de 12e eeuw (ten tijden van de kruistochten)
2. Een jonge christelijke ridder wordt verliefd op de dochter van een joodse koopman
3. het conflict tussen de drie godsdiensten: jodendom, christendom en islam en de centrale
vraag is : welke godsdienst is nu de ware godsdienst?
4. Een opaal steen met honderd mooie kleuren
5. De ring maakt degene die hem draagt tot een heel aangenaam en liefdevol mens. (Alleen als
je in de kracht van de ring gelooft)
6. Omdat hij drie zonen had die hij evenveel liefhad.
7. Ze zeggen dat ze alle drie de echte ring hebben en ze willen dus alle drie de baas in huis zijn.
8. De ringen werken niet, want iedere zoon houdt het meest van zichzelf.
9. Nee, want alle godsdiensten hebben dezelfde waarde. ‘’een mooie ziel handelt’ Alleen als je
handelt naar je religie ben je goed bezig. Beoordeel mensen niet naar wat ze zeggen, maar
naar wat ze doen.
Fragen zur Fabel ‘’ Der Rabe und der Fuchs‘‘
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anoukvanoverveldvwo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
