Dit document bevat ALLES (ppts, lesnota's en eventuele examenvragen) dat aan bod gekomen is in de eerste les politicologie (woensdag 10 februari 2021). Dit vak wordt gegeven in het tweede semester van de Eerste en Tweede Bachelor Rechten.
Politiek en recht zijn nauw met elkaar verweven. De opleiding tot jurist is
meer dan een opleiding in de juridische technieken. De samenleving
begrijpen, is belangrijk als jurist. Juristen begrijpen niet altijd de
samenleving (vb. Spaghetti-arrest en Augusta-proces)
Spaghetti-arrest: een onderzoeksrechter bij de zaak Dutroux werd gezien
op een spaghettifeestje tvv de slachtoffers van Dutroux.
Recht is gestolde politiek. Het feit dat je abortus kan plegen tot de 12de
week heeft te maken met politieke verhoudingen die in de samenleving
aanwezig zijn. De zaken die je mag doen volgens het recht wordt oa
bepaald door de politiek. Politiek gaat eigenlijk vooraf aan de wetgeving.
Ook omgekeerd heeft het gerecht (RS) impact op de politiek (vb.
terugdraaiende teller bij zonnepanelen). Ook de eindtermen voor het
Katholiek Onderwijs wordt opgelegd door het Vlaams parlement. Hierdoor
wordt de vrijheid van de scholen beperkt en dit is eigenlijk een grondrecht
en dus kan je naar het GwH. De scheiding der machten is nodig voor de
democratie.
geen recht zonder politiek, geen politiek zonder recht.
ACTUA & PARATE KENNIS
26 mei 2019: 2 winnaars in Vlaanderen (Vlaams Belang + PVDA (PTB)). De
leidende partijen ( N-VA en PS houden stand maar verloren wel zwaar. De
grootste nederlaag voor N-VA. Thema nr 1 in 2019 in Vlaanderen was
migratie (Vlaams Belang). Bij de Walen was het werkgelegenheid
(socialisten).
We hebben enorm veel partijen (partijfragmentering) die ongeveer
evenveel stemmen hebben en daarom is ons systeem zeer
gefragmenteerd.
Afkalvende traditionele partijen (sp.a, CD&V en Open VLD). Deze
waren de grootste partijen bij ons maar nu krijgen juist de nieuwe partijen
veel belang. De drie traditionele partijen hebben niet lnger een
meerderheid en kunnen dus niet meer samen een regering maken
(tripartite regering.)
Federale regering: Vivaldi regering: de 2 grootste partijen zitten er niet in
en de regering heeft geen meerderheid lang Vlaamse kant (41 ipv 45).
, Sommigen vinden dit een democratisch probleem. Grondwettelijk gezien is
dit geen probleem dat er geen meerderheid langs Vlaamse kant is.
Premier de Croo (Open VLD) behoort ook niet tot de grootste partij. In
totaal zijn er in het Vlaams parlement 150 zetels te verdelen.
De Vlaamse regering blijft veel minder aandacht krijgen dan het federale.
Regeringsleider: Jan Jambon. Is eigenlijk een ‘Zweedse regering”. Een
probleem van NVA is dat ze veel kiezers hebben verloren aan Vlaams
Belang.
1968: opgesplitst in Nederlandse en FR partijen
Moeilijk om federale formaties te maken. In Israël is het zo dat ze binnen 6
maanden een regering moeten vormen. Een andere manier om ervoor te
zorgen dat de politieke partijen beetje opschieten met het maken van
federale formaties is is om de financiering van de partijen aan te pakken
(“als je niet binnen deze termijn slaagt, beperken we de financiering”).
Nog een oplossing zou het vormen van een confederale regering kunnen
zijn (Vlaams + Waals) of het aanpassen van het kiessysteem. Een andere
manier is herfederaliseren (‘alle bevoegdheden federaal’).
HOOFDSTUK 1: WAT IS POLITIEK?
Het is niet gewoon “wat de staat regelt” want niet iedereen is het eens
met wat de staat kan/mag doen. Liefst zo weinig mogelijk doen (=
minimal state vb vaccinaties gaan we niet verplichten), anderen zeggen
dat de overheid veel meer moet doen (= nanny state vb. overheid moet
vaccinatie opleggen of nanny state index; rangschikking waar het het
makkelijkst is om oa alcohol, sigaretten, … te kopen. In Finland kan je
bijna nergens alcohol kopen en daarom staat het bijna helemaal op nr 1 in
de nanny index ).
Politiek verwijst naar het Griekse ‘politika’: betrekking op polis (collectieve
zaken) <> private zaken. Aristoteles: de mens is een politiek, sociaal
dier <> idiotes (mensen die zich niet inlaten met het organiseren van de
samenleving. Politiek was het hoogste van wat je kon doen, echter konden
alleen vrije mannen in de politiek zitten (verheven beeld).
Om van traditionele politiek te kunnen spreken, had je een territorium
nodig en een bevolking die daarop woonde. Doorheen de tijd werd het
territoriale minder belangrijk (oa door globalisering, klimaatpolitiek, …)
geeft aan dat politiek heel moeilijk te definiëren is, verandert doorheen de
tijd.
‘Geschiedenis’ van politiek
Tot op de dag van vandaag nog veel weerslag
1. Klassiek Griekenland
Politiek staat hoog
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper insrechten1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.