Gezondheidsbevordering en
preventie
An Gers
Obesitas, hart-en vaat, diabetes, diab nefropathie, ondervoeding, darmproblemen, zuigeling
Voeding bij obesitas
= te hoog gewicht in verhouding tot je lengte
Oorzaken:
- Te veel eten en te laag verbruik van calorieën
- Ziekte (verminderde werking van schildklier)
- Diabetes, hoge bloeddruk, slaapapneu, leververvetting, artrose, astma…
Diagnose en prevalentie
De mate van overgewicht wordt ingeschat adh van BMI (Body Mass Index) en buikomtrek
BMI: gewichten delen door lengte (in meter) in het kwadraat (dus lengte maal lengte)
Inschatting maken van de mate van overgewicht
- 25-30: overgewicht
- + 30: obesitas
- + 40: morbide obesitas (risico op gezondheidsproblemen en kans ernstige ziekte
neemt toe)
Buikomtrek: (nuttig bij centrale obesitas: vet op buik/heupen zit)
- Vrouwen: kleiner of gelijk aan 80 (=normaal)
o 80-88: vergrote buikomvang
o +88: ernstig vergrote buikomvang
- Mannen: kleiner of gelijk aan 94)
o 94-102: vergrote buikomvang
o +102 ernstig vergrote buikomvang
Aandachtspunten dien je mee rekening mee te houden bij interpretatie van BMI?
- Kan spieren zijn
- Vochtophouding
- Tijdens maandstonden kunnen vrouwen 1-3 kg aankomen
Hoe ouder hoe hoger het risico?
- Minder beweging
- Trager metabolisme
- Meer eten en genieten
Behandeling
- Gedragsveranderingen in leefstijl (later levenslang)
- Aanpak en opvolging op lange termijn
, - Eenzijdige focus op gewichtsreductie is om verschillende redenen te vermijden
(gunstig voor gezondheid en niet perse voor gewichtsverlies)
- 3-15% van personen met obesitas heeft een eetbuistoornis
- Bevorderen van leefstijl met inbegrip van gezond en evenwichtig eten, fysieke
activiteit + gezond lichaamsbeeld
- Multidisciplinaire aanpak (laag zelfbeeld, problematische emotieregulatie en gebrek
sociaal vaardigheden)
Behandelingen:
Diëtist:
- Diëtist voert goede voedingsanamnese uit
- Ondersteunt bij herstel van eetgedrag en voedingspatroon
- Dieet op maat maken
Huisarts:
- Probleem verkennende, therapeutische en coördinerende functie
Bewegingsdeskundige/kinesitherapeut:
- Beweginsschema op maat
- Opvolgen beweeggedrag opbouwen en actievere leefstijl aanhouden
Psycholoog:
- Verdiept de anamnese
- Therapie in geval van eetstoornis of psychische klachten
Patiënt:
- Zelf maximale verantwoordelijkheid op eigen gedragsveranderingen
Voeding
- Eten vaak niet veel maar wel verkeerd
- Te veel vetten/suikers
- Eetdagboek
Aandachtspunrten:
- Niet te strikt
- Regelmaat (maaltijden schrappen/overslaan is niet goed)
- Schrappen van bepaalde voedingsingrediënten is gevaarlijk en kan ernstige tekorten
veroorzaken
- Koolhydraatarm dieet om af te vallen aardappelen, brood en andere
graanproducten vermijden (eiwit en vetrijke producten toegestaan)
Gewichtsverlies:
- Minder wordt gegeten dus minder calorieën ingenomen
, Koolhydraatarm voeding:
- Meer vetten inclusief verzadigde vetten
- Risico op hart-en vaatziekten verhoogt + voedingstekorten (minder aardappelen,
graan, groenten en fruit minder vezels, vitaminen, mineralen)
- Spierkrampen, hoofdpijn en verzwakking (onvolledige vetverbranding door tekort
koolhydraten worden er ketonen gevormd die verlaten via urine en uitademing)
vooral diabetespatiënten en personen met een gestoorde nierfunctie lopen hiervoor
meer risico
Bewegen
- Hoe intenser hoe meer calorieën je verbruikt
Medicatie
- Orlistat
o Zorgt dat je minder vet opneemt uit darm
o Geeft vettige stoelgang, sterke aandrang en verlies stoelgang
o Langdurig: tekort vetoplosbare vitamine
Obesitaschirurgie
- Ingreep maagdarmkanaal zodat je minder eet
- Gastric bypass (maag en stuk dunne darm overbrugd)
- Lange termijn gewicht verliezen
Complicaties ingreep:
- Klein risico om te overlijden
- Kans klontervorming in aders (kan in longen terechtkomen)
- Bloeding of lekken van hechtingen
- Vernauwing darmen of breuk hoogte litteken
- Niet tevreden
Acute stresssituaties kunnen bijdragen tot overmatig eten:
- Werkdrukte, examens, verkeer, plotse gebeurtenis in leven
- Je gaat niet denken aan eten (honger en dorstgevoelens worden op momenten van
stress uitgeschakeld)
- Na stress geeft je lichaam het gevoel dat je veel moet eten (lichaam bereidt zich voor
op volgende stressmoment)
Chronische stress bijdragen tot overmatig eten
- Werken, studeren
- Je maakt cortisol aan (hoge mate aanwezig en zorgt voor hongergevoel)
Genetische aanleg
- Genetische aandoening (schildklierproblemen), aanleg, weerbaar aan stress
Stress aanpakken
- Copingmechanismen aanleren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lowiesdehaene. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.