Samenvatting van het gastcollege omtrent borstkanker uit het opleidingsonderdeel 'Module vasculaire pathologie' gebruik makend van PowerPoint slides, eigen notities en wetenschappelijke literatuur.
Borstkanker: de basics – Gastcollege Dr. Vanhoeij
25/03/2020
Inleiding
- Borst bestaat voornamelijk uit vetweefsel en
klierweefsel.
- Borst hangt vast aan de thoraxwand aan de M.pectoralis
major en is omringd door huidweefsel
Anatomie van de borst
- Borst bestaat uit zo’n 15-20 lobuli (kleine eilandjes van
klierweefsel) ingebed in het vetweefsel. Deze lobuli
worden van elkaar gescheiden door fibreuze structuren
(= lig. Van Cooper)
- Elke lobulus draineert via een ductus lactiferi (melkgang)
richting de tepel
Begrenzing van de oksel
- Bovengrens: V. axillaris
- Laterale grens: laterale boord van de M. latissimus dorsi
- Mediale grens: enerzijds is er de aflijning door de M.
pectoralis minor (verdeeld de klieren in de 3 groepen).
o Niveau 1 lymfeklieren (liggen lateraal van de
Pectoralis minor)
o Niveau 2 lymfeklieren (liggen achter de pectoralis
minor)
o Niveau 3 lymfeklieren (liggen mediaal van de
pectoralis minor)
o Andere lymfeklieren:
▪ Internal mammary node: deze worden in
mindere mate verwijderd bij sprake van
borstkanker, omdat deze weinig effect hebben op de verdere prognose bij
borstkanker
Vereenvoudigde anatomie tijdens de chirurgie
- De axillaire uitloper van een borst richting de oksel
- Borst wordt in kwadranten onderverdeeld
o Supero-extern kwadrant
o Supero-intern kwadrant
o Infero-extern kwadrant
o Infero-intern kwadrant
o Retro-alleolaire zonde (zone rondom de tepel)
- Nog een gemakkelijkere beschrijving: beschrijven
volgens de wijzers van de klok
o Bv: het letsel bevindt zich op 12u, op 2cm van de tepelboord
1
, MODULE VASCULAIRE PATHOLOGIE 2019-2020
Histologie van de borst
- De borst bestaat uit
o Klierweefsel
o Vetweefsel
o Epitheel (gaat de melkklieren aan de binnenkant bekleden
o Bindweefsel
o Bloedvaten en lymfevaten
- Al deze verschillende weefsels kunnen aan de basis liggen van goedaardige en
kwaadaardige aandoeningen van de borst
o Meest voorkomende aandoeningen zijn ter hoogte van het klierweefsel
Goedaardige borstaandoeningen
- Meest voorkomende borstaandoeningen zijn goedaardig (80-90%)
- Bijna helft van de vrouwen heeft 1 of andere goedaardige borstaandoening
- Ook mannen kunnen goedaardige gezwellen ontdekken in de borstklier
- 40% van alle jongen verkrijgen dit tijdens de puberteit
o Tijdelijke gynaecomasie, die meestal verdwijnt na max 2 jaar
- Volwassen mannen: groei van borstweefsel gestimuleerd door bepaalde geneesmiddelen
en bepaalde ziekten
Symptomen
- Premenstruele zwelling, gevoeligheid of pijn
- Aanhoudende pijn
- Voelbare knobbeltjes, uniek of multiepel
- Ontsteking van de tepel
- Tepelvochtverlies
- Huiduitslag ter hoogte van de borst, roodheid
De goedaardig-kwaadaardig ratio is sterk afhankelijk van de leeftijd
- <20:
o Fibroadenoma: bindweefsel/klierweefsel
aandoeningen
o 50%: andere aandoeningen (goedaardig)
- 40-55 jaar:
o Meer voorkomen van cystes
o Hogere graad van kwaadaardige aandoeningen
o 55+: meerderheid van de nodulen blijken kwaadaardig te zijn
Verschillende vormen van goedaardige tumoren
- Reclus-fibrocystische veranderingen
- Fibroadenoom (meest voorkomend)
- Phyllodes tumor
- Borstcyste (meest voorkomend) bestaat uit een kapsel met vocht erin
- Galactocoeles
- Papilloom
- Ductectasie
- Vetnecrose
- Mastitis
- Scleroserende Adenosis
- Apocriene metaplasie
- Atypische ductale hyperplasie
2
, MODULE VASCULAIRE PATHOLOGIE 2019-2020
Borstkanker
- Meest frequentie kanker bij vrouwen
- Sinds 1940: toename met 1%/jaar tot 1990
- Bijna 10 000 diagnoses/jaar in België -> incidentie 1/8 (afhankelijk van leeftijdscategorie)
Risicofactoren
- Hormonaal
o Vroege menarche (<12 jaar)
o Late menopauze (>55 jaar)
o Late eerste zwangerschap
o Pilgebruik? Hormonale substitutietherapie (hormonen die ingenomen worden tegen
bestrijden van klachten van onder meer de menopauze)
- Omgeving
o Nutritioneel (vetten/alcohol)
o vervuiling
- Persoonlijk (beïnvloedbare/niet-beïnvloedbaar)
o Leeftijd
o Familiaal
o Tabakgebruik
o Sedentair gedrag
o Nutritioneel (vetten/alcohol)/BMI
o Borstdensiteit
Lichamelijk onderzoek
- Gaan opzoek naar een aantal tekenen die ons doen denken aan borstkanker
o Zichtbare knobbeltjes
o Retractie van de tepel (intrekking)
o Dimpling (intrekking van de borsthuid)
o Dripping (vochtverlies uit de tepel)
o Roodheid/huiduitslag op de borst
Alarmsymptomen !!!
- Massa
- Huidaantrekking
- Tepelvochtverlies
o bloederig of bruinig
o helder sereus, plakkerig
o spontaan zonder enige compressie van de borst
o persisterend
o unilateraal
o niet-melkachtig
- Tepelretractie
- Huidveranderingen (Paget; schilferend eczeem , Peau d’orange; meer uitgesproken
voorkomen van poriën met ertussen enorme zwelling)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasperpaternoster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
