Milieu en gezondheid – Peter Hoet
- 1 uur voorbereidingstijd
- Open boek examen: stelling (waar of niet waar? + motivatie): beschrijving issue in milieu en
gezondheid + 2 vragen ivm inhoud cursus.
- Te kennen leerstof = alles in de les (papers enkel op Toledo niet), take-home opdrachten +
persoonlijk werk
- Taak tegen kerstvakantie + mondeling verdedigen op mondeling examen → voorstel artikel +
2 papers doorsturen tegen 24 oktober! 2 artikels vinden over
milieuproblematiek/milieublootstelling (1 recent: voorbije 2 jaar, 1 mag ouder → moet
effectief over research papers gaan (kan ook over bepaalde populatie blootgesteld aan milieu,
labstudie over celculturen of proefdieren blootgesteld aan bepaalde stoffen: GEEN
OVERZICHTSARTIKEL OF CASE STUDIES ALS HOOFDARTIKELS!!) + dan achtergrondinfo over
artikels. C) Regulatorisch? Hoe wordt dit praktisch aangepakt om mensen te beschermen tov
deze problematiek bv. 5G discussie, gsm-straling. Is 5G veel sterker dan 4G? EU richtlijnen? →
2 hoofdpapers samenvoegen in mini-artikel met abstract, inleiding, methodiek niet in detail
(kan ook verwijzen naar paper): 2 verschillende manieren tov metingen in papers, dan is
methodiek wel heel belangrijk, gegevens opschrijven. Tip: neem niet te grote studies!
Max 4 blz (getypt op A4, lettergrootte min 12 interlinie 1)
24/11 verbetering artikel door medestudenten: een week later artikel voorstellen adhv pitch.
Referenties!!! Zie verdere uitleg op Toledo
Handige links:
• http://www.who.int/topics/environmental_health/en/ Global perspective - gezondheid staat
centraal
• http://www.eea.europa.eu/ EU - milieu staat centraal (ook info over België)
• http://www.epa.gov/ USA – milieu & gezondheid
MIRA 2012 Indicatorrapport (http://www.milieurapport.be/Upload/main/Indicatorra
pport%202012/321433_mira2012_TW_reduced.pdf /) of op TOLEDO • Basic Environmental Health
(1ste uitgave) Yassi A, Kjellström T, de Kok Theo, Guidotti TL, Oxford press, Oxford, 2001, 441 blz. •
Essentials of environmental Health, (1ste uitgave); Friis RH, Jones and Bartlett Publ, Sudburry, 2007,
390 blz
Voorbeeld vraag
• Stelling: – opwaaiend zand (bodem) vormt een belangrijke bedreiging voor de menselijke
gezondheid. Is deze stelling juist/fout? Argumenteer
• Vraag – De Maasvallei 1930, een mijlpaal in de relatie mens en milieu. Leg uit.
Inhoudstafel:
DEEL I
• Basisbegrippen, belangrijke disciplines, begrippen
– Algemene introductie les 1
1
,– Blootstellingsevaluatie les 2 - 3
– (Epidemiologie) les (3)
– Toxicologie, Risico evaluatie & beheer chemische stoffen les 4-5
DEEL II
• Belangrijke thema’s in milieu en gezondheid
– Problematiek per “sfeer/compartiment”
• Luchtvervuiling & gezondheid
• Water & gezondheid
• Bodem & gezondheid
– Belangrijke oude en moderne milieuproblemen
• geen encyclopedische kennis MAAR algemeen inzicht
Deel III
– Allergie & milieu
– Kanker & milieu
• DEEL I Brede omschrijving van het studiegebied Algemene Begrippen & Principes Risico-evaluatie &
blootstellingsevaluatie – Evaluatie van toxiciteit van chemische stoffen ("Hazard assessment") –
Evaluatie van blootstelling aan schadelijke stoffen ("Exposure assessment") – Risico-evaluatie ("Risk
assessment")
DEEL II: Twee Vertrekpunten: – Milieu compartimenten
DEEL II: Twee Vertrekpunten: – Milieu compartimenten – Polluenten & blootstelling onder
verschillende omstandigheden
2
,Deel II: Thema’s
• Vertrekpunt: Milieu compartimenten
– Effecten van indoor en outdoor luchtvervuiling
– Effecten van bodem- en watervervuiling
• Vertrekpunt: Polluenten (toxicologie)
– Metalen
– Dioxines (Crisis in voeding)
– Asbest
– Sick building
– (Pesticiden vb fipronil in voeding)
Deel III: vertrekpunt ziekte
– effect
– Allergie
– asthma & milieu?
– Kanker & milieu?
3
, Ongeveer een half miljoen mensen sterven aan polluenten. Vervuilde lucht binnenshuis, vervuilde
buitenlucht, vervuild water, zware metalen, che st, . 16% van alle doodsoorzaken wereldwijd. 9
millioen premature stergevaltes (3x meer dan aids, tuberculose en malaria gecombineerd).
Heel vaak zijn nieuwe polluenten die geïntroduceerd worden (gsm-straling)
Blauw is wat we weten door wetensch onderzoek
Kinderen zijn veel gevoeliger aan polluenten dan volwassenen! Hoe komt dit?
1) ↑ Blootstelling proportioneel tot lichaamsgewicht
o 7 x meer H2O per Kg per dag; Hand-nr-mond activiteit
2) Metabolisme van kinderen = groter dan van volwassenen. Nemen meer voeding op, ademen
per kg lichaamsgewicht meer water uit.
3) Vaak enzymatische mechanismen om polluenten te detoxifiëren zijn nog nt volledig
ontwikkeld bij kinderen. Detoxificatie + bloed-hersenbarrière: < efficiënt dan bij volwassenen
en zo geraken bepaalde polluenten sneller in CZS dan bij volw.
4) Potentiële hormoonverstoorders (thalidomide, DES, fetal alcohol syndroom, lead):
ontwikkeling tot een volwassen individu wordt verstoord. Bij volwassene wordt er bv.
Onvruchtbaarheid veroorzaakt. Als de blootstelling in de ontwikkelingsfase gebeurt, dan kan
er levenslange dysfunctie optreden
5) Kinderen hebben nog een lang leven voor zich.
Levenslange blootstelling aan polluenten → accumulatie van effecten
4
