Samenvatting
Samenvatting Arbeids- En Organisatiepsychologie
samenvatting notities bij slides Prof. Hofmans
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Hoofstuk 1: inleiding en situeringAfbakening
Focus werknemer – op gedraging/cognitie (denken)/ effect (gevoeles) impact organisatie
organisatie: stuctuur/ leiders/… ook invloed op wn
Situering van A&O-psychologie
- Consument die koopt/ spaart
- Producent: mens die produceert
- Mens-mens: sociale psychologie, hoe
mensen in groep omgaan
- Mens-arbeid: mens-mens binnen
arbeidomgeving
- Ergonomie: persoon het vast gegeven, job
aanpassen aan persoon, persoon optimaal
werken
Vb. beelschermwerk, hoe hoog
bureaustoel
-
- Arbeid
spsychologie: job is vast gegeven, persoon aanpassen
Vb werving, selectie, training en ontwikkeling
- Organisatiespychologie: menselijk gedrag bestuderen binnen organisatie
Hebben wel raak vlakken
Historische en maatschappelijke evoluties
Filosofie
Plato
- Idee van ideale Staat, individuen krijgt taken die best bij hen past
- 3 rollen: politici (filosofen)– wachters – voetvolk
- Stelt: geen twee personen exact gelijk geboren; mensen verschillen qua natuurlijke
begaafdheden
- Dus test, militaire geschiktheidstests op om soldaten van ideal Staat
Juan de Dias
- Grote individuele verschillen
- Verschillen van beroepen, verschillende vaardigheden
taak staat om jongeren te diagnosteren om hen op te leiden tot taak waar beste is,
verplichten het kennisdomein te bestuderen
Voordeel staat: juiste mensen op juiste plaats
Voordeel individu: geen tijd en moeite verspillen
,Psychologie als wetenschap
Natuurwetenschappelijke methode
= systematische manier de realiteit aan hypotheses gaan toetsen
- Observatie hypothese toetsing verwerping/aanvaarding hypothese
Vb Milgram experiment: hoe hebben Duitsers zo ver gekregen om extreem tegen eigen waarden
ingegaan- mensen volgzaam, gevoelig aan autoriteit
Testen leerexperiment: sjokken geven in opdracht van proefleider (variatie nabijheid) bij fout in leerproces –
resultaat mensen gaan door tot dodelijke schokken
Maatschappelijke ontwikkeling/ sociale invloeden
Evolutie bracht nood aan psychologie
Vb. moment industriële revolutie, mensen samenwerken, nood aan studie hoe die presteren
stopt niet!
Opkomst Humanisme
= niet God, maar mens kwam centraal en zijn gelukkig leven belangrijk
Eerste academische ontwikkelingen
=1876: Wilhelm Wundt = eerste labo
- Experimentele methode: zie natuurwetenschappelijke methode
- Introspectie: eens bij jezelf wat doet dat me je vandaag de dag weggevallen
Arbeidspsychologie- consumentenspychologie
o Walter Dill Scott 1901
- Eerst commerciële activiteit linken aan psychologische inzichten
- Toespraak gehouden hoe reclame hem beïnvloed vb overtuigingkracht
o Hugo Münsterberg 1912 “vader A&O psych.
- Experimentele methode toepassen op selectie
Vb instrument besturen tram/ telefoonoperatoren
= basis selectiepsychologie
Methodologische invloeden
Differentiële psychologie: bestuderen van verschillen tussen mensen
o Galton,Pearson
- Enderzijds: experimentele methode
Testen grote, sterke, longinhoud, zicht…
- Anderzijds: statistische methoden (vb correlatie, gem)
basis selectiepsychologie
o McKeen Cattell, Binet & Simon, Terman, Yerkes
- Individuele verschillen in cognitieve vaardigheden
- Intelligentietest
o Guilford, Cattell
- Individuele verschillen in persoonlijkheid
Evolutie van maatschappelijke beeld over de
mens in een arbeidssituatie
Rationeel economische mens
< 20 eeuw
- Werknemer volgt slaafs instructies en heeft geen eigen mening
Vb zelfmood consule in arbeidscontract bij I-phone
Rationioneel- economische mens
, - Wn heeft rationeel- economische motieven
- Basis gelegd door ingenieur Taylor
o opdracht systeem uit te werken waardoor productie ging stijgen + wn beter worden/
Op natuurwetenschappelijke methode de arbeid gaan ontleden/ 1 persoon Smith
afspraken in ruil hoger loon/Job werd ontleed in kleine stappen
o Scientific managemnt
- Scientific management/fordisme/ taylorisme: basis persoon is lui motiveren relationeel-
economische redenen
Vb.band werk in autosector/ hoger functie vb oogchirurg
o Werkmethoden moeten gebaseerd zijn op wetenschappelijke principes
o Werk opdelen
o Selecteer, train en ontwikkel elke werknemer op een wetenschappelijke manier
o Zorg ervoor dat de geplande werkmethode gevolgd wordt
o Managers analyzeren en plannen, werknemers voeren uit
- Gilbreths, time and motion studies: elke beweging timen en optimaliseren
Vb vandaag de dag: tijdmonitoring van route en bewegingen De Lijn
Sociale mens
- Werknemers hebben sociale behoeften
- Mayo (manipulaties invloed bekijken productiviteit- conclusie niet manipulaties maar wel
aandacht en interactie), Hawthorne effect ( aandacht geven- zorgt voor betere prestaties)
De naar-ontplooiing-zoekende mensen
- Wn willen persoonlijk iets opsteken van werk, bijleren, ontwikkelen
welke mate sociaal economische motieven en sociale motieven samen spelen
- Herzberg => Tweefactorentheorie: wat tevreden? Wat niet tevreden?
motivatoren:
intrensiek, inhoud van
job
demotivatoren:
werkomstandigheden
o Hygiene factors / dissatisfiers motivators / satisfiers
Tussen nul punt
tevredenheid werken
Visie
Hygiene factoren zijn noodzakelijk voor tevredenheid maar niet
voldoende; extrinsiek belangrijk, ook aandacht intrinsiek
Interessant werk, verantwoordelijkheid
Zichzelf leggen in job
Kritiek
, Zeer eenvoudig
Slechte repliceerbaarheid (vb bij vragenlijsten kom dit niet uit op twee
factoren)
Weining ruimte voor individuele verschillen
- Job Design school
hoe werk interessant
o Takenpakket
Job enlargement
Job enrichment
o Kritiek
Individuele verschillen
Verwachtingen door job enrichment vb hoger loon? Dit is niet bedoeling dit
initiatief
Kunnen alle werknemers de omschakeling wel aan?
Leidinggevende verliest deel macht “gevoelig”
Opwaartse verschuiving
De complexe mens
- Maslow, behoeftenpyramide; alle behoeften zijn aanwezig bij iedreen, afhankelijk van
moment welke relevant
Onderliggende behoeften voldaan dan wordt bovenliggende behoefte relevant
o Kritische bedenkingen
Weinig wetenschappelijke ondersteuning (volgens dit model heeft dakloze geen
behoefte aan sociaal contact, klopt niet helemaal)
Typisch westers
Individuele verschillen
- McGregor, X & Y theorie
= op welke manier leiding gevende mensen naar werknemers kijken
o X manager: denkt dat mensen lui zijn, moet stimuleren en controleren
(rationeel economische mens)
o Y manager: mensen wel verantwoordelijkheid
(mens social behoeften, tweefactoren theorie)
Betekenis van werk vandaag
Werk= zingever
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannahvanhevel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53920 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen