Privaatrecht in hoofdlijnen
Inleiding tot het recht
, Hoofdstuk I
Concepten van het recht
,Afdeling 1. Recht, een veelarmige bemoeial
Recht = 3 verschijningsvormen:Individuele/particuliere toepassing = rechtvaardigheid = 1ste invalshoek
Algemene regel = voorzienbaarheid = 2de invalshoek
Verantwoording = abstract = 3de invalshoek/niv.
Instituut recht = begrijpen ⇒ onderscheid tssn. materieel recht m.b.t rechtshandhaving én procesrecht
,Afdeling 1. Recht, een veelarmige bemoeial (deels kenmerken)
કMaterieel recht: 1.geeft aan waarop iemand recht heeft = distributieve/ordende f(x) + 2. creëert ruimte → burgers om
vrij te kunnen bewegen = primaire recht v.d. burger
કHandhavingsrecht Rechten dwingt men af bij rechter + 1.bepaalt hoe/in welke mate toegekende rechten v. materieel
recht = afgedwongen + 2.recht sanctioneert a.d.h.v straffen + 3.regelt conflicten tssn. burgers naar aanleiding v.d. toep.
v.h.materieel recht (vb. huurder betaalt huur niet)
Proces- of formeel recht: Hoe onderzoek loopt, hoe dader wordt opgespoord, hoe en door wie straffen worden
opgelegd = ondersteunende f(x) + niet het primaire recht v.d. burger
Bewijsrecht: Sluit aan bij procesrecht = belangrijke f(x) + bepaalt hoe rechter in conflictsituatie mag worden
overtuigd/geloofd → bep. partij
કPubliekrecht: Hoe complexer maatschappij hoe meer regels, 1. regelt conflicten m.b.t uitoefening v.d. overheidstaken
waarmee burger geconfronteerd wordt + 2. overheid t.o.v burger ≠ gelijke voet + overheidspositie = dominant t.o.v
burger als ondergeschikte (vb. gebouw willen zetten, = toestemming nodig v. gemeente)
કPrivaatrecht: Het voorwerp van regeling heeft betrekking op verhouding tssn. burgers + Partijen als gelijken
behandeld eventueel zwakkere partij steuntje in de rug (vb. wie erft wat, heo eigenaar worden)
,Afdeling 1. Recht, een veelarmige bemoeial: 7.Een eerste Beeld
Vorm Belgisch recht = niet-formalistisch recht, bezighouden met inhoudelijke regeling/eigenlijke
problemen = Recht ten gronde
-formaliteiten ⇒ vertroebeld beeld (vb. handdruk))
A) Rechtsgebeuren speelt zich af in B) interactie veld v. mensen die gedrag op elkaar afstemmen ⇒ C)
verwachtingspatronen creëren volgens D) normenstelsel dat E) min of meer in regels is vastgelegd →
overheid
Recht = veelarmig én multifunctioneel = doet zich voor als reactie op wat is misgelopen
Elk element v. recht houd een norm in die een rechtsregel bevat
,Afdeling 1. Recht, een veelarmige bemoeial
10.Enkele f(x) v.h. recht
A.Distributieve f(x): Wie beschikt over wat + aanwezigheid v. schaarste ⇒ verdelen én herverdelen als
wisselwerking
B.Ruimte creërende f(x): Vrijheid bewaren ⇒ vrijheid v. andere te beperken
C.Beslechtingsfase: Essentiële f(x) → 2 bovenstaande te verzekeren → conflicten te beslechten → eigen
handhavingsrecht te ontwikkelen
Recht = tijdsgebonden ⇒ veranderend optreden omtrent eigen regels en deze bestendigen
Recht = gelaagd = speelt zich af op verschillende niv./samenlevingen waar individuen deel van uitmaken
Vb. internationaal <->interregionaal [naast elkaar gelaagd]
lokaal, regionaal, nationaal, supranationaal [boven elkaar gelaagd]
gemeente, provincie, gemeenschap, gewestelijk, federale staat, Europese Unie,..
,
,Afdeling 1. Recht, een veelarmige bemoeial
ordeningscriteria:
publiekrecht – privaatrecht
materieel recht – handhavingsrecht
recht ten gronde - recht wat de vorm betreft
intern recht - vreemd recht - grensoverschrijdend recht
,Afdeling 1. Recht, een veelarmige bemoeial: Hoe verder...
Recht = veelarmig én multifunctioneel + wil rechtvaardig opkomen = doet zich voor als reactie op wat is
misgelopen
Inzichten + opvattingen over recht = verschillend + tijdsgebonden ⇒ eenduidigheid ontbreekt
-Rechtspositivistische/klassieke benadering t.o.v functionele benadering
, Afdeling 6. Rechtssysteem en rechtsorde:
68.Formele rechtsorde = geheel v. rechtsnormen afkomstig v.e. bep. gezag (3)
-Belgische federaal rechtssysteem
-Deelstatelijke rechtssysteem
-Europees rechtssysteem
69.Belgische rechtsorde = Gemaakt → vier andere rechtsorden
a) Federale rechtsorde = rechtsbronnen v. federale oorsprong ontworpen → federale organen
b) Deelstatelijke wetgeving ⇒ defederalisering Be. + geldt in één bep. deelstaat
c) Lokale normen: Lokale autonomie op gemeentelijk en provinciaal vlak
d) Grensoverschrijdende normen: Door internationalisering v.d. maatschappij sterk + De drie
grensoverschrijdende normen in BE: Rechten van de mens, Europees/communautaire recht, IPR