= De wetenschappelijke studie van de manier waarop volwassenen kinderen en jongeren
grootgebracht worden met een bepaald doel
→ Pais = kind + agogein (begeleiden + k = wetenschappelijke studie
→ Andere begrippen
o Opvoedingsleer
o Opvoedingswetenschappen
→ Pedagogie = de praktijk van het opvoeden
Wat is een goede opvoeding? Kinderen gelukkig, respect naar eigen ouders,..
opvoeding is een belangrijk gegeven welke waarden en normen geef je mee
tijdens de opvoeding? Nooit waardenvrij
Filmpje Bekende Nederlanders over opvoeding : iedereen is bezig met opvoeden
leren volhouden,
1.1. De pedagogiek als wetenschap
Toegepaste wetenschap = pedagogiek in tegenstelling tot sommige andere wetenschappelijke
disciplines, gericht en verbonden met de praktijk
Handelingswetenschap = nauw verbonden met de praktijk, gaat over opvoedkundig handelen,
dragen hiertoe bij
Kan iedereen opvoeden?
o Bijna iedereen is ervaringsdeskundige; iedereen heeft een bepaalde ervaring
waardoor het moeilijk is
o Opvoedingsdeskundige (verschillende visies en opvattingen
1.2. Waarom is er pedagogiek?
Toenemende maatschappelijke vragen over opvoeding (omdat de maatschappij veranderd is)
o Ouders krijgen meer info en krijgen hierdoor vragen
» Kind opvoeden zonder straffen
» Zo straffen Vlaamse ouders
o Digitale media
» Roepen vaak heel veel onzekerheden op
o Vragen omtrent school
o Veranderingen doorheen de geschiedenis
o Ontdekking van het eigene en unieke van kinderen
o Eigen rechten van kinderen
Pagina 1 van 37
,Filmpje: kinderrechten
2. De geschiedenis van het kind
De oudheid
o Was er interesse in opvoeding en ontwikkeling van kinderen
o Kinderen werden gezien als toekomstige burgers die een rol in de maatschappij
moeten opnemen
o Plato: Jonge kinderen die vaak gewiegd worden zullen een goede atleet zouden
worden opvattingen die toen al bestonden over opvoeding
o De tabula Rasa = de lege lei = kinderen komen als een leeg blad ter wereld,
afhankelijk van de opvoeding kan je een kind opvoeden tot een totaal doel
o David van der Poel = minder goede wielrenner dan zijn broer heeft ook te maken
met wat moeder natuur heeft meegegeven
Middeleeuwen
o Kinderen = volwassene in zakformaat kinderen deden mee met de rest van het
gezin
o Proberen overleven stond centraal
o Als lid van een groep > als individu hoe je je gedroeg hing af van de groep waartoe
je behoorde
o Opvoeding was enkel voor de hogere klassen, dingen leren
o Lagere klasse groeide vooral op door socialisatie (= dwingend proces waarbij iemand
bewust of onbewust door internalisering de waarden en normen en andere
cultuurkenmerken van zijn groep aangeleerd krijgt) voldoende vaardigheden
verworden is volwassen
De verlichting
o Verstand en logica komen centraal te staan
o Ontstaan van boekdrukkunst
o Rousseau: kind is van nature goed (eerste pedagogische werk)
Eind 18e eeuw – WOII
o Rijke klasse = aandacht voor onderwijs
o Arme klassen = voorbereiding op volwassen worden om te werken in de fabrieken
o Einde 18e eeuw: jeugdland kinderen werden afgeschermd van de slechte invloeden
van buiten
3. Opvoeding vandaag; enkele thema’s
Kinderen en ouders aan dichter bij elkaar (ook bij studenten en docenten)
Pagina 2 van 37
, Opvoedingsonzekerheid: mogen we nog straffen? Een pedagogische tik? je
moet soms kiezen, je kan niet ‘niet kiezen’, voor een bepaalde aanpak. Op wat moet
je je baseren? rol pedagogiek
Streven naar het perfecte kind we willen een goede student zijn, goede
dochter, goede vriend/vriendin. We projecteren dit soms ook naar kinderen toe
o Heel goed zijn in bepaalde hobby’s
Good-enough (Bettelheim) Tom Hodgkinsons luie ouders hebben gelijk (boek)
o Ouders zijn zich bewust van eigen beperkingen, weten dat ze niet perfect
moeten zijn en dat dit niet nodig is. Goed genoeg is ook goed, perfect
hoeft niet leren aan kinderen uitgroeien tot evenwichtige kinderen
Professionalisering van de gewone opvoeding
o Kinderen worden meer en meer opgevoed door KERN gezin en minder
aangesproken door volwassenen.
o Professionals die als gezinsbegeleider een gezin gaan begeleiden meer
professionals actief in opvoeding
Nood aan een pedagogische civil society
o Burgers tonen de bereidheid om de eigen sociale netwerken, en in publieke
domein, de verantwoordelijkheid rond opvoeding te delen
Logische paradox: “net omdat we onze kinderen verhinderen om ongelukkig te zijn,
verhinderen we ze om later gelukkig te worden.”
o Tegenstrijdige conclusie goede redenering maar tegenstrijdige conclusie
o Tegenslagen doorkomen is belangrijk leermoment
Fopspeen – klittenband ouders
o Een volwassene die een kind aspect in zich heeft ouders willen deze
kinderen nog heel graag thuis houden
Boemerangkinderen
o “Na mijn scheiding ben ik met mijn twee kinderen terug ingetrokken bij mijn
ouders. Ik zat op dat moment diep in de put en zij boden me emotionele én
financiële ondersteuning. Ik denk dat het wel belastend voor hen is, zeker met
twee drukke kinderen. Op termijn wil ik zelf een appartement kopen of huren,
al stel ik die stap steeds maar uit.” kinderen die zelfstandig gaan wonen
maar door bepaalde omstandigheden tijdelijk of voor langere tijd
terug thuis gaan wonen
Stress bij kinderen
o Samenvatting
geschiedenis
van het kind
Pagina 3 van 37
, 4.
Ki
nderrechten
Verdrag inzake de rechten van het kind (1989) Kinderrechten maken duidelijk
welke positie kinderen in deze maatschappij hebben en dit is zeer positief
≠ opvoedingshandleiding -> Toont niet hoe je moet opvoeden
Indeling IVRK: 3 P’s
o Protection = beschermt tegen allerlei vormen van geweld, kindermishandeling
o Provision = toegang, onderwijs en dak boven je hoofd, gezondheidszorg
o Participation = recht op inspraak, vereniging
Kinderechten -commissaris probeert deze rechten te bewaken voor de kinderen
5. Waarom pedagogiek i.d. BA Ortho?
1) ‘Gewone” opvoeding als basis voor speciale opvoeding
2) Vermaatschappelijking van opvoeding (en van de zorg)
» Verschuiving in de opvoeding waarin niet enkel de ouders een rol spelen
maar ook andere volwassenen tendens
Pagina 4 van 37
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janaclaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.