Recht voor MA: gemeenschappelijk
deel
Hoofdstuk 1: Vrijwilligers
1. Inleiding
Rechten van vrijwilligers gecentraliseerd in de vrijwilligerswet
o Onkostenvergoedingen dit kiest de organisatie zelf of ze dit doen
Krijgen geen loon / bezoldiging in tegenstelling tot WN’s
o Verzekering: duidt op ongevallen die schade veroorzaken
Komt uit het Federaal parlement federale vrijwilligerswet (van toepassing op alle
vrijwilligers)
Decreet = regionale wetgeving
2. Toepassingsgebied
Alle vrijwilligerswerk in België ook mensen die uit buitenland komen en hier
vrijwilligerswerk doen
Alle vrijwilligerswerk vanuit België: organisatie in België en vrijwilliger met hoofdverblijf in
België
o Nieuws: mensen die gestuurd zijn vanuit België naar Marokko kunnen zich
beroepen op de Belgische wet
3. Ratio legis = bedoeling van de wet
Beschermen van de vrijwilliger
Juridische duidelijkheid naar de organisaties toe
Belang van vrijwilligerswerk in de verschillende welzijnssectoren
Vrijwilligerswet beschermt niet de loutere deelnemers! stel dat je vrijwilliger bent en je
organiseert een evenement de mensen die ernaar toe komen worden niet beschermt
door de wet
4. Definitie
Voorwaarden
o Een uitgevoerde activiteit
o Op vrijwillige basis (onverplicht)
Pagina 1 van 43
, o Binnen een organisatie zonder winstoogmerk (met rechtspersoonlijkheid of niet)
(dus ook publieke organisaties!)
Rechtspersoon: is een organisatie die bestaat uit 2 of meer natuurlijke
personen je kan deze fictieve persoon voor de rechter slepen
Voorbeelden: vzw’s, vakbonden, publieke organisaties = OCMW,
overheidsorganisatie
o Voor anderen/maatschappij niet voor uzelf
o Onbezoldigd geen loon!
o Buiten de specifieke werkcontext
5. Wie komt in aanmerking?
In principe voor iedereen
Vanaf het jaar waarin betrokkene 16 jaar wordt
o Mag ook jonger, voor het jaar van 16 maar dan moet dat werk een pedagogisch of
educatief karakter hebben
Geen maximumleeftijd
Vrijwilligerswerk bij werkgever
o Je kan dit ook doen zolang dit om andere taken gaan Smolders kan in PXL de
tuin onderhouden
o Onkostenvergoeding? hier is discussie over of dit kan of niet
Vrijwilligerswerk en werkloosheid
o Vrijwilligersvergoeding is combineerbaar met uitkeringen
o Voorwaarde: schriftelijke meldingsplicht en toelating RVA
o Weigering/beperking
- Uitgevoerde arbeid ≠ vrijwilligerswerk
- Mogelijk of vermoedelijk misbruik van de organisatie
- Te beperkte beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt elke dag VWW gaat
niet want dan kan je niet solliciteren en gewoon werken
- Vergoeding = hoger dan de wet toelaat
o Gevolg => weigering
Arbeidsongeschikten
o Drempel voor arbeidsongeschikten: toelating aanvragen en bekomen van
adviserend geneesheer is de arts van het ziekenfonds
Pagina 2 van 43
, Sociale bijstand
o Drempel voor leefloner: akkoord van het OCMW (dossierbeheerder) => wordt geen
rekening gehouden met kostenvergoedingen
- Je kan perfect leefloon krijgen en een onkostenvergoeding daarnaast
o Kan gecombineerd worden met IGO => wordt geen rekening gehouden met
kostenvergoedingen
Vreemdeling = iemand die geen Belg is
o Geen nationaliteitsvoorwaarde
- EU
- Geldig verblijfsstatuut: elektronische vreemdelingenkaart
- Asielzoekers: attest van immatriculatie of bewijs van opvang kunnen
onmiddellijk VWW doen
Fedasil kan activiteit beperken/verbieden en/of cumulatie met
dagvergoeding beperken
o Aanvraag asiel = DVZ (dienst vreemdelingenzaken)
o Onderzoek = CGVZ (Commissariaat Generaal van de
Vreemdelingen en de staatslozen)
o Opvang hier is FEDASIL voor verantwoordelijk
- Illegalen kunnen dus GEEN vrijwilligerswerk doen!
Bestuurders
o Onbetaald zetelen in bestuur organisatie = vrijwilligerswerk
o Naam bestuurder gepubliceerd in Belgisch Staatsblad
6. Vergoeding
In principe is het onbezoldigd MAAR:
Kosten mogen gerecupereerd worden: Er zijn 2 systemen
o Forfaitaire kosten
- Vast bedrag zonder dat de persoon effectief kosten heeft ongeacht of er
kosten zijn of niet
o Reële kosten
- De werkelijke kosten terugbetalen rekeningen bijhouden
Geen recht van de vrijwilliger: de organisatie beslist of en hoe ze terugbetaalt
1 systeem per vrijwilliger = combinatie van beide
o Uitzondering: forfaitair systeem + vergoeding voor 2000 km voor vervoer OF
onbeperkt als het gaat om een activiteit die het regelmatig vervoeren van
personen betreft
Pagina 3 van 43
, o Je kan kiezen voor een forfaitair systeem met reëel kostensysteem met maximaal
2000 km terugbetaald te krijgen
Forfaitair systeem
o Bijhouden van een register nadeel: registratie van vrijwilligers en transacties
o Maxima: €34,71/dag en €1388,40/jaar (2019)
o Deze bedragen worden niet belast en zijn RSZ-vrij
o Ontvangt een vrijwilliger meer => aangifte van ALLE ontvangen
kostenvergoedingen aan fiscus (als hij voor dat bedrag kan bewijzen dat het gaat
om de terugbetaling van eigen kosten die hij aan de vereniging voorgeschoten
heeft => kostenvergoedingen toch niet belastbaar)
o Voordelen: geen fiscale attesten en geen bewijsstukken
Reële kostensysteem
o Kosten eigen aan de organisatie
o Bewijsstukken bijhouden
o Niet aangeven belastingen
o Opnemen in de boekhouding
o Geen buitensporige bedragen
o Specifieke vorm van reële kosten: kilometervergoeding
- Afgestemd op vergoeding voor federale ambtenaren: max. €0,3653/km
onderhoud en slijtage van de auto zit er ook bij
- Voor fiets: max. €0,24 euro/km
- Fiets: de fietsvergoeding is fiscaal vrijgesteld tot maximum €0,24 per
kilometer
- Openbaar vervoer: hele bedrag mogelijk
7. Aansprakelijkheid en verzekering
Algemeen principe: art. 1382 BW POTJE BREKEN = POTJE BETALEN
Fout: onvoorzichtigheid (per ongeluk, niet met opzet) of nalatigheid (je moet iets
doen maar je doet niks)
Schade: tegenover een derde
Causaal verband: schade moet veroorzaakt zijn door foutief gedrag
MAAR: in principe immuniteitsbeginsel zie artikel 18 WAO wanneer de
vrijwilliger schade berokkend aan derde, dan is de organisatie aansprakelijk
TENZIJ bij:
o Grove fout (= speelpleinwerking; gevaarlijke dingen doen, vuurwerk)
Pagina 4 van 43
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janaclaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.