Tentamen voeding voorbereiding 28-10-2021 14-10-2021
Doel van de cursus
1. Vormen, functies, opname, metabolisme en belangrijke voedingsbronnen van
macronutriënten en micronutriënten benoemen.
2. Relatie tussen voeding en gezondheid, ontstaan van obesitas en hartvaatziekten en
duurzaamheid benoemen.
3. Methoden voor meten van voedingsinneming, energiebehoefte en lichaamssamenstelling te
benoemen en keuzes voor toepassing te beargumenteren.
Leerdoelen
1. Lichaamssamenstelling
2. Macronutriënten: energie uit voeding en koolhydraten
- Energie uit voeding / macronutriënten
- Koolhydraten: vormen, functies, voedingsbronnen, metabolisme
3. Fysiologie van het maagdarmkanaal
- Ligging en namen van de organen
- Functies van de diverse organen
- Vertering eiwit, vet, koolhydraten, vezels
Waar wordt wat opgenomen
Welke enzymen en verteringssappen zijn erbij betrokken.
4. Eiwitten
- De rol van eiwit in menselijk lichaam kunnen beschrijven: de vormen en functies,
metabolisme, voedingsbronnen en eiwitbehoefte.
5. Micronutriënten: vitaminen en mineralen
- Onderstaande termen kunnen uitleggen
Voedingsnormen (gemiddelde behoefte, aanbevolen hoeveelheid, aanvaardbare
inneming, adequate inneming).
Nutriëntendichtheid, biobeschikbaarheid, bioconversie.
Vitaminen, mineralen en spoorelementen.
- Enkele functies en voedingsbronnen van belangrijke vitaminen en mineralen kunnen
noemen.
- Interacties tussen vitaminen en mineralen kunnen beschrijven.
- Voor- en nadelen kunnen noemen van fortificatie en supplementgebruik.
6. Voedselconsumptiemethoden
7. Klinische voeding
8. Vetten
- Belangrijkste structuren van vetten en vetzuren kunnen beschrijven
- Structuur en functie kunnen relateren
- Kunnen rekenen met energie-waarde
- Opname en transport kunnen toelichten
- Gebruikelijke. Inname en voedingsnormen kennen
9. Gezondheidsraad
10. De macht van het menu
11. Energiebalans en overgewicht
- Factoren die energie-inname beïnvloeden kennen
- Factoren die energieverbruik beïnvloeden kennen
- Methoden om energiebehoefte in te schatten kunnen gebruiken
- Metabolisme van vetcellen kennen
- Oorzaken en gevolgen van overgewicht kennen
- Behandelmethoden/ strategieën van overgewicht kennen.
12. Voedselverdeling wereldwijd
,- Weten van grootste problemen en belangrijkste uitdagingen op voedingsgebied wereldwijd.
- Weten hoe voedsel verdeeld wordt over wereld en waar welke problemen ontstaan
- De orde van grootte van ondervoedings en overvoedingsproblemen kunnen aangeven
- Voorbeelden kennen van effecten van beleid op voedingstoestand van de populatie.
,Hoorcollege 1: Lichaamssamenstelling
Lichaamssamenstelling verschillende niveaus
- Atomair niveau: Calciumatomen in lichaam, zuurstofatomen in lichaam
- Moleculair niveau: hoeveelheid water, hoeveelheid eiwitten, hoeveelheid koolhydraten.
- Cellulair niveau:
- Weefselniveau: 6 liter bloed in lichaam ongeveer, spierweefsel (28 kg), hoeveelheid botten (5
kg)
Referentie man
- Man
- 20-24 jaar
- Gezond
- 1.74 m
- 70 kg
Meten van lichaamssamenstelling
1. Directe methoden; gouden standaard
2. Indirecte methoden; afgeleid van directe methoden (valide)
3. Dubbel indirecte methoden; makkelijk te gebruiken
1. Directe methoden
- Kadaver analyses
Ontleding en chemische analyse van kadavers
2. Indirecte methoden
3. Dubbel indirecte methoden
Gewicht
Weegschaal
Lichaamsomtrek
Lengte
BMI
Gewicht/ lengte ^2 (kg/m2)
BMI zegt niets over vetverdeling.
Bij krimp en constant gewicht neemt BMI toe.
Middelomtrek (buikomvang)
Maat voor abdominaal vet/ visceraal vet.
Afkappunten hoog-risico omtrek
Level I; Vrouwen: 80 cm, mannen 94 cm
Level II; Vrouwen 88 cm, mannen 102 cm
Bij veroudering: herverdeling van lichaamsvet -> accumulatie buikvet.
Hoofdomtrek; hoofdgroei
Kuitomtrek; spiermassa
Huidplooien
, Hoorcollege 2: Macronutriënten; energie uit voeding en
koolhydraten
Energie uit voeding: ons lichaam heeft voeding nodig
Metabolisme, stofwisseling; omzetten van stoffen
- Anabolisme: hebben we energie voor nodig -> opbouwen van grote moleculen uit kleine
moleculen.
- Katabolisme: Er kom energie bij vrij -> afbraak van grote moleculen in kleine moleculen.
Energie uit nutriënten
- Verhouding verschilt per voedingsmiddel
- Macronutriënten
Koolhydraten
Eiwitten
Vetten
Energiebronnen in Nederland
- Granen en graanproducten
- Melkproducten
- Vlees en vleesproducten
Energie
- Kcal; eenheid om energie te meten -> energie nodig om temperatuur van 1 kg water 1
graden Celsius te doen stijgen.
- 1 Kcal= 4.19 kilojoules
- Uit macronutriënten; Voeding +O2 -> CO2 +H2O + energie
Energieprocent
- Aandeel energie dat macronutriënt levert aan totale energie-inname
Energie-dichtheid
- Energie per gram
- Per voedingsmiddel, per drankje, per maaltijd
- Meeste invloed: gehalte water en vet.
Invloed voedingsstoffen op gewicht
- Voedingsstoffen effect op honger/ verzadiging
Vezels: verzadigend effect
Eiwit: verzadigt meer dan koolhydraat en vet
Hoge energiedichtheid: minder verzadiging.
Nutriënt dichtheid/ voedingsstoffendichtheid
- Hoeveelheid belangrijke nutriënten/ energie
Hoeveelheid eiwit, vezel, vitaminen, mineralen
ADH-koolhydraten
- 40-70% van totale energie-inname
