Ontsteking
… (-itis) = reactie op weefselschade, kan tweeledig zijn:
Infectie
o Reactie op bacterie, virus, protozo (malaria), gist, worm
Steriele ontsteking (geen beestjes aan te pas)
o Reactie op trauma (mechanisch, chemisch, thermisch), allergie (&
overgevoeligheid) en auto-immuniteit (zelfafweer)= steriele ontsteking (geen
beestjes aan te pas)
Leerdoel 1: De student kan lokale barrières, fagocytose en specifieke afweer beschrijven.
Lokale barrières
Droge huid
Trilharen in luchtwegen (ophoesten van ziektekiemen)
Zuur milieu (maagzuur)
Volledig en krachtig (blaas en urethra blijven hierdoor vrij van bacteriën)
Commensale flora (in mond en darmen)
Fagocytose
= aspecifieke pacman die onbekende soorten micro-organismen opeten.
Specifieke afweer
Lymfocyten die per stuk of kloon slechts één soort antigeen (lichaamsvreemde stof)
aanvallen. Deze reageren op:
Indringers, bacteriën en virussen.
Abnormale lichaamscellen, zoals kankercellen of cellen met een virus erin.
Lymfocyten kunnen uit bloedvaten treden om micro-organismen en beschadigde weefsels
op te ruimen. Komt pas na dagen op gang, maar kan wel duizenden micro-organismen of
abnormale cellen aanvallen.
Leerdoel 2: De student kan functies van granulocyten, T- en B-lymfocyten uitleggen.
Granulocyten
Aspecifieke afweer omdat de granulocyten en macrofagen snel en willekeurig indringers
ophappen.
Zijn het hele leven paraat.
Als ziektekiem te sterk is dan sterven veel witte bloedcellen af waardoor er pus
(etter) ontstaat.
Aantal granulocyten in het bloed geeft aanwijzing over het functioneren van de
fagocytose.
T-Lymfocyten
Elke T-lymfocyt kan één specifiek antigeen herkennen.
2
, Typen T-lymfocyten:
- T-helpercellen (stimuleren immuunrespons)
- T-suppressors (onderdrukken immuunrespons)
- T-geheugencellen (na eerste contact met ziekteverwekker)
Bij HIV/Aids worden de T-helpercellen geïnfecteerd, terwijl het virus de T-suppressors
onaangetast laat. Hierdoor wordt de immuunrespons uitgezet. Pathogenen die normaal
ongevaarlijk zijn krijgen nu vrij spel en zorgen voor levensbedreigende infecties.
B-lymfocyten
Na het opmerken van een antigeen, produceren ze klonen die dezelfde immunoglobulinen
(antistoffen) produceren.
Klonen = plasmacellen die per stuk duizenden afweereiwitten maken.
Immunoglobulinen vallen bijpassende antigenen op de micro-organismen aan. Die dan
samen ongewenste cellen doden.
Leerdoel 3: De student kan actieve en passieve immuniteit onderscheiden.
Er zijn vier vormen van het ontstaan van afweer bij mensen, dit zijn:
Natuurlijk passief Ig komt via natuurlijke wijze zonder zelf wat te doen, geboorte aanwezig
en blijft ongeveer 3 tot 6 maanden bestaan.
Natuurlijk actief Ig ontstaan via besmetting met ziekteverwekkers.
Kunstmatig passief Ig wordt toegediend als medicatie/serum, bij tetanus, hepatitis, rabiës.
Kunstmatig actief Ig wordt aangemaakt na het toedienen van een vaccinatie.
Leerdoel 4: De student kan vijf lokale ontstekingsverschijnselen noemen en verklaren.
Weefselbeschadiging geeft aanleiding voor het vrijkomen van ontstekingsmediatoren. Deze
ontstekingsmediatoren zijn prostaglandinen (verantwoordelijk voor pijnsensatie en koorts)
en histamine (verantwoordelijk voor vaatverwijding).
o Prostaglandinen maken de vrije zenuwuiteinden gevoeliger en verhogen instelpunt
en geven dus koortsreactie via de hypothalamus.
- Koude rilling vaatvernauwing + spieractiviteit
- Koortspiek
- Rood + zweten extra warmteafgifte, stijgt temperatuur niet verder
o Histamine zet de bloedvaten wijd open maakt ze meer permeabel voor eiwitten.
Ontstekingsmediatoren geven veranderingen van zenuwstelsel en bloedvaten. Door de
ontstekingsmediatoren zullen bloedvaten meer doorlaatbaar/permeabel worden, wat zorgt
voor vochtuittreden en oedeemvorming. Dit trekt granulocyten aan en zorgt voor toename
en aanmaak van granulocyten. Granulocyten eten lichaamsvreemde cellen op, oftewel
fagocytose. Dit proces zorgt ervoor dat de directe afweer omhooggaat, wat leidt tot de
volgende vijf ontstekingsverschijnselen:
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentsamenvat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,29. Je zit daarna nergens aan vast.