Samenvatting
Nectar flexboek samenvatting hoofdstuk 5
een samenvatting van hoofdstuk 5 uit het flexboek van nectar. Voor 4e en 5e klassers.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 5 voeding en energie5.1 invloed van voeding op je gezondheid
Energie
Energie afkomstig van: Koolhydraten, Vetten en eiwitten.
3 groepen organische stoffen:
1. Zetmeel
2. Vetten
3. Eiwitten
Energie komt vrij uit brandstoffen door dissimilatie.
Dissimilatie: stapsgewijze afbraak van vetten, koolhydraten en eiwitten. > deel van de energie komt
vrij in warmte en de overige energie slaan de cellen op in moleculen ATP.
De meeste energie komt vrij als de cel genoeg zuurstof heeft> dan leveren mitochondriën bijdrage
aan dissimilatie.
Spieren opbouw
Voor aanmaak van spiervezels zijn bouwstoffen nodig die krijg je vooral via eiwitten.
Water is een bouwstof.
Opslag van reservestoffen
Koolhydraten worden opgeslagen in spier/lever cellen in de vorm van glycogeen > vertakt molecuul
opgebouwd uit gekoppelde glucose moleculen.
De voorraad vetten zitten onder de huid(merg holle beenderen en rond de organen)
Je cellen gebruiken ook energie in de rust, die energie heet ruststofwisseling(bijvoorbeeld voor je
hartslag)
Functies van de voedingsstoffen
- Vetten: brandstoffen/ bouwstoffen voor membranen en sommige hormonen.
- Eiwitten: brandstof en bouwstof voor cellen en enzymen
- Koolhydraten: brandstof voor cellen.
- Water: grootste bestandsdeel van je bloed, lymfe, weefselvloeistof en grondplasma van je
cellen. Het is een bouwstof en transportmiddel en als oplosmiddel, warmtebuffer en
koelvloeistof.
- Vitaminen, mineralen en voedingsvezels: beschermende stoffen.
Vitaminen> organische stoffen. Spelen een rol bij stofwisseling/ belangrijk osmotische waarde
Spoorelementen: elementen waarvan je een kleine hoeveelheid nodig hebt.
ADH waarde(aanbevolen dagelijkse hoeveelheid)
ADI waarde (aanbevolen dagelijkse inname)
5.2 de energie in je voedsel
, ATP: oplaadbaar energiemolecuul
ATP> de energie bron van je cellen
ATP ontstaat door aan ADP een 3e fosfaatgroep vast te koppelen daardoor laadt een cel het ADP op
met extra energie.
ATP geeft energie af als de 3e fosfaatgroep afsplitst
Fosfaataccu
Door een plotselinge inspanning kan het tekort aan energie worden opgelost door 'powerbank' in de
vorm van moleculen creatinefosfaat.
ATP en creatinefosfaat voorraad vormen samen de 'fosfaataccu' in je spiercellen.
Anaerobe dissimilatie
1. Bij het begin van een inspanning gaan je spiercellen extra energie vrij maken uit glucose
2. Enzymen in het grondplasma breken glucose moleculen zonder zuurstof af tot
melkzuurgisting(moleculen melkzuur)
3. Levert energie om uit ADP en P > ATP te maken
Nadeel anaerobe dissimilatie: ophoping melkzuur > spier verzuurt en veel nahijgen
Overschot aan glucose> glycogeen in spiercellen en levercellen.
Aerobe dissimilatie
> duurt een tijd om voldoende zuurstof aan spiercellen te leveren. De mitochondrien(in je
spiercellen) nemen de glucose afbraak over.
Aerobe dissimilatie: verbranden de glucose met behulp van zuurstof.
Pyrodruivenzuur> levert energie voor ATP
Pyrodruivenzuur gaat naar de mitochondriën waar enzymen ze afbreken tot CO2 en H2O> levert
energie (ATP)
Energie uit voedsel
Cellen dissimileren ook vetten en eiwitten (aeroob) met behulp van zuurstof.
In het grondplasma ontstaat glycerol en vetzuren uit vetmoleculen. Enzymen in het grondplasma
zetten glycerol om in pyrodruivenzuur. Het lichaam heeft geen voorraad eiwitten.
Lever cellen maken eerste aminozuren > ATP uit eiwitten.
Spiervezels hebben voorraad glucose in de vorm van glycogeen. Als de glycogeenvoorraad op is
stopt de snelle energie productie > spiercellen gaan over op langzame energieproductie uit vetten >
kost meer zuurstof.
Afval producten
Bij het afbreken van voedsel komen afvalstoffen vrij> CO2 en H2O
Die afvalstoffen raak je kwijt via longen en urine en in de vorm van zweet. Energie komt vrij in de
vorm van ATP en warmte.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nathaliekx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen