De triomf van het liberalisme?
’70-‘80
1.Oost-West relaties
Arend (VS) <-> Beer (SU): toenadering & verscherping KO
1.1. Jaren ’70: veranderende wereld
Waarom? Economische crisis
Gepaard met internationale politiek
Vb. revolutie in Iran
Reactie overheid? neoliberalisme
Afstand keynesianisme
Afbouw vd welvaarsstaat & deregulering
Gevolg? Shift in de internationale relaties
Ostpolitik
o Werk v bondskanselier Willy Brandt (’60) = sociaaldemocraat BRD
o Toenadering tot SU (Brezhnev) ahv gemeenschappelijke belangen
De facto erkenning v DDR
Meer reizen tss oost en west mogelijk maken
= détente of afkoeling vh conflict
1.1. Doel en impact van de détente-politiek 1969-79
1.1.1. Ostpolitik in West-Duitsland
Wat? verandering door middel van toenadering
= Samenwerking ipv harde confrontatie
Maar? Twijfels v Frankrijk en GB
Angst voor Duitsland opnieuw herenigd land
Toetreding GB tot EEG (1973)
o Frankrijk laat dat toe
o Iedereen wilde leiding nemen v die gemeenschap
Wie? Brezhnev en Nixon tevreden
VS: voordelen voor handel met SU
, 1.1.1. Politieke crisis in de VS
Vietnam fiasco
o Heel veel protesten
o O.a. Martin Luther King en mensenrechtenbeweging
Watergateschandaal
o 2 journalisten komen te weten dat Republ partij
afluitsterapparatuur had gezet in bureau’s democr
o Aftreding v Nixon 1974
1.1.1. Toenadering Oost-West
Wat? toenadering VS en SU
a) Strategic Arms Limitation Talks (Salt I, 1972)
o Beperking langeafstandsraketten
o Getekent door Breznjev & Nixon
b) Helsinki conferentie (1975)
o ‘confidence-building’
Consolideert opnieuw vertrouwen in elkaar
o Respect voor mensenrechten (art. VII)
Basis voor dissidenten/organis Oostblok
Kritiek op regeringen
o Ondertekend door 33 Europese landen w.o. SU & VS
= allemaal het werk v West-Duitsland
Waarom? Voordelen voor de SU
Grenzen erkend
o Veel landen vh communistisch blok nog niet erkend tot ‘70
Nationale soevereiniteit gerespecteerd
o Kunnen niet zomaar w aangevallen
o Vb. door VS <-> Rode Gevaar
1.1.1. Impact Helsinki-akkoorden op de SU
<-> Sovjets hadden hier niet op gerekend!
Eisen voor politieke vrijheid
o o.a. Polen/Hongarije/Praag...
o gevolg: sovjettanks worden gestuurd!
Mensenrechtendiscours
o Gebruikt door mensen O-C Europa
, o O.a. intellectuelen & arbeiders = niet-statelijk
Media-aandacht
o Overal media-aandacht voor conferentie
o Als Moskou tanks stuurt, ziet hele wereld het
o = belang v reputatie in internationale relaties!
Minder onderdrukking
o Maar nog > 1 decennium wachten
1.1. Hernieuwde spanningen 1979-
Wie? 1977 Gerald Ford Jimmy Carter
Democratisch president
Hevige aanhanger vd mensenrechten
Maar? SALT II (1979) mislukt
Nog verder langeafstandsraketten beperken
Niet tot ondertekening gekomen
Waarom niet? Sovjet-invasie Afghanistan onder Brezjnev
’79 ~ Iraanse Revolutie / Vietnam & China communistisch
= regio is heel groot probleem voor VS
Kleine, zwakke groep in Afghanistan krijgt hulp SU
VS intervenieert en geeft steun aan anti-comm krachten (CIA)
o Carterdoctrine: wapens gebruiken in Perzische Golf
1.1.1. Afghaanse oorlog (1979-89)
a) EC: VS embargo SU
o Dankzij détente: uitwisseling v o.a. knowhow, handel (graan)
o Nu embargo op economisch vlak om rechtstreekse mil
confrontatie te vermijden
b) MIL: VS steun islamitische guerilla’s
o Proxy-war tegen pro-sovjet krachten
o Religieuze leiders zien SU als goddeloos
o Mil, technologisch, financ steun
<-> door die steun: djihad v vandaag vergemakkelijkt!
c) Carter doctrine voortgezet door Reagan
o Republikeinse president ’80
d) Nederlaag SU
o Vernederd en verzwakt uit oorlog (economisch duur)
o Eind ’80 trekken SU zich terug
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vknn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.