Kwetsbare medemens
Introductie college
Leerdoelen
- Kan het begrip welzijn uitleggen
- Kan het begrip kwetsbare medemens uitleggen
- Kan diverse soorten zorg opnoemen
- Kan de belangrijke taken van de mondhygiënist bij de diverse kwetsbare mensen
opnoemen
Kwetsbare doelgroepen
- Kinderen en jongeren
- Ouderen
- Mensen met psychische aandoeningen
- Verslaafden
- Dak- en thuislozen
- Chronische zieken en mensen met een lichamelijke of zintuigelijke beperking
- Mensen met een verstandelijke beperking
- Vluchtelingen
- Mensen in de thuiszorg
Wat zijn kwetsbare mensen?
Kwetsbare mensen zijn: mensen met een verminderde regie (of verlies aan de regie) over
het eigen leven vanwege problemen en beperkingen met een veelzijdige hulp- en
zorgbehoefte in een kwetsbare maatschappelijke positie.
Zorg = care
- Vanuit het hart werken
- Geen instrumenteel handelen
- Aansluiting bij de ADL
Mondverzorging
- Geen tandheelkundige handelen m.b.v. instrumenten
- Maar:
1. Preventie
2. Communicatie
3. Gedragsverandering
4. Pijnverlichting
5. ADL
Meerwaarde mondhygiënist voor kwetsbare doelgroepen in zorginstellingen
- Focus op de mondzorg
- Specialistische kennis
- Tijd en aandacht
- Kunnen niet zelf naar praktijk komen
- Groepen waar veel gezondheidswinst te boeken valt
- Maatschappelijke relevantie beroep
,Wat is zorg? Wat is welzijn?
- Zorg = onder het geven van zorg wordt verstaan: bekommernis om gezondheid
- Welzijn = onder welzijn wordt een zekere mate van materiële en immateriële
tevredenheid begrepen
Intramurale zorg
- Intramuraal betekent binnen de muren
o We spreken van intramurale zorg, zorg binnen de muren van een zorginstelling
die tenminste 24 aaneengesloten uren duurt.
o Dag- en nachtverblijf in een instelling voor gezondheidszorg.
- Voorbeelden intramurale zorg in een verpleeghuis
o Psycho-geriatrische zorg
o Geriatrische revalidatie zorg
Extramurale zorg of 1e lijn zorg
Extramuraal betekent buiten de muren. Extramurale zorg is zorg die buiten de muren van
een zorginstelling plaatsvindt.
- Voorbeelden van extramurale zorg zijn:
o Huishoudelijke hulp
o Verzorging
o Verpleging
o Begeleiding
- De cliënt kan naar zorgverlener gaan, maar het omgedraaide waarbij de hulpverlener
de cliënt in haar of zijn omgeving bezoekt komt ook voor.
Verschuiving
- Van intramurale zorg naar extramurale zorg
- In toenemende mate: Mantelzorg (wat is mantelzorg?)
o Naasten en/ of familieleden zorgen voor jou. Toename hiervan leidt tot toename
van de poliklinische zorg.
Transmurale zorg of ketenzorg
Transmurale zorg is een combinatie van intra- en extramurale zorg. Dit betreft patiënten die
gebaat zijn bij een multidisciplinaire zorg en aanpak.
- Een voorbeeld van transmurale zorg:
o De verzorging van iemand met een lichamelijke aandoening. Zo iemand kan een
combinatie van curatieve zorg en verpleging nodig hebben.
Ambulante zorg
Bij ambulante zorg gaan zorgverleners voor een behandeling of de begeleiding naar de
patiënt toe. Daarvoor is geen opname vereist. Het is de tegenhanger van intramurale zorg,
waarbij de patiënt in een instelling verblijft.
Curatieve zorg
- Curatieve zorg is zorg die gericht is op herstel van een patiënt.
- Een voorbeeld van curatieve zorg
o De zorg die iemand ontvangt bij de mondhygiënist in de praktijk
,Somatische zorg
We spreken van somatische zorg als iemand lijdt aan een somatische, ofwel lichamelijke,
aandoeningen en hierdoor behandeld moet worden. Tegenstanders van psychische zorg.
- Een voorbeeld van somatische zorg:
o Iemand met de ziekte van Parkinson
Terminale zorg
Terminale zorg = zorg rondom de laatste levensdagen.
Palliatieve zorg
Palliatieve zorg is zorg in de laatste levensfase, gericht op welbevinden als genezing niet
meer mogelijk is. Daarbij hoort het toedienen van medicijnen, bijvoorbeeld: morfine en
slaapmedicatie. Maar ook psychologische zorg
Oefen tentamenvraag
1 De belangrijkste taak van de mondhygiënist in het verpleeghuis is:
A. Palliatief
B. Educatief
C. Coachend
, College 1: gerodontologie I
Aanbevelingen uit Landelijke Richtlijn Mondzorg
- Prothese droog bewaren!
- Waarom droog bewaren?
o Bij vochtigheid is de prothese en broeinest voor schimmels. Hierdoor groeien er
schimmels op de prothese.
Praktijk
ADL practicum = het geven van mondzorg aan een zorgvrager:
- Aan het bed
- Aan iemand in een rolstoel
Ouder en kwetsbaar worden:
- Afhankelijk voelen, beperkt in handelingen, minder mobiel, eenzaamheid,
ouderdomsvlekken, moeilijke acceptatie > gezondheid gaat achteruit, dementie
- Meer vrije tijd, kunst om te genieten, van elkaar houden, passen zich aan het ouder
worden.
Overheid (Wet Samen Oud = welbevinden bevorderen)
- Maatschappelijke verantwoordelijkheid
- Ander werkveld = contact met andere disciplines
- Uit je comfortzone
- Andere doelgroepen
3 tinten ouderen
1. Robuuste ouderen 57%
o Wonen thuis
o Vitaal en relatief gezond
1. Thuiswonende kwetsbare ouderen: Thuiszorg stage 22%
Eventueel:
o Polyfarmacie
o Co-morbiditeit
o Hoge kwetsbaarheid
o Cognitie probleem (dement en alleen thuis 40% van deze 22%)
2. Ouderen met (zeer) complexe gezondheidssituatie: Verpleeghuisstage 21%
o Geriatrische ouderen
Voordelen voor het behandelen van kwetsbare ouderen:
- Afvalputje van de medische wereld > geen witte jassen en geen hoge rekeningen
- Ouderen zorg is niet dynamisch
- Niet ‘sexy’
Toename gemiddelde leeftijd
- Hygiëne
- Voeding
- Beweging
- Betere medische zorg
Introductie college
Leerdoelen
- Kan het begrip welzijn uitleggen
- Kan het begrip kwetsbare medemens uitleggen
- Kan diverse soorten zorg opnoemen
- Kan de belangrijke taken van de mondhygiënist bij de diverse kwetsbare mensen
opnoemen
Kwetsbare doelgroepen
- Kinderen en jongeren
- Ouderen
- Mensen met psychische aandoeningen
- Verslaafden
- Dak- en thuislozen
- Chronische zieken en mensen met een lichamelijke of zintuigelijke beperking
- Mensen met een verstandelijke beperking
- Vluchtelingen
- Mensen in de thuiszorg
Wat zijn kwetsbare mensen?
Kwetsbare mensen zijn: mensen met een verminderde regie (of verlies aan de regie) over
het eigen leven vanwege problemen en beperkingen met een veelzijdige hulp- en
zorgbehoefte in een kwetsbare maatschappelijke positie.
Zorg = care
- Vanuit het hart werken
- Geen instrumenteel handelen
- Aansluiting bij de ADL
Mondverzorging
- Geen tandheelkundige handelen m.b.v. instrumenten
- Maar:
1. Preventie
2. Communicatie
3. Gedragsverandering
4. Pijnverlichting
5. ADL
Meerwaarde mondhygiënist voor kwetsbare doelgroepen in zorginstellingen
- Focus op de mondzorg
- Specialistische kennis
- Tijd en aandacht
- Kunnen niet zelf naar praktijk komen
- Groepen waar veel gezondheidswinst te boeken valt
- Maatschappelijke relevantie beroep
,Wat is zorg? Wat is welzijn?
- Zorg = onder het geven van zorg wordt verstaan: bekommernis om gezondheid
- Welzijn = onder welzijn wordt een zekere mate van materiële en immateriële
tevredenheid begrepen
Intramurale zorg
- Intramuraal betekent binnen de muren
o We spreken van intramurale zorg, zorg binnen de muren van een zorginstelling
die tenminste 24 aaneengesloten uren duurt.
o Dag- en nachtverblijf in een instelling voor gezondheidszorg.
- Voorbeelden intramurale zorg in een verpleeghuis
o Psycho-geriatrische zorg
o Geriatrische revalidatie zorg
Extramurale zorg of 1e lijn zorg
Extramuraal betekent buiten de muren. Extramurale zorg is zorg die buiten de muren van
een zorginstelling plaatsvindt.
- Voorbeelden van extramurale zorg zijn:
o Huishoudelijke hulp
o Verzorging
o Verpleging
o Begeleiding
- De cliënt kan naar zorgverlener gaan, maar het omgedraaide waarbij de hulpverlener
de cliënt in haar of zijn omgeving bezoekt komt ook voor.
Verschuiving
- Van intramurale zorg naar extramurale zorg
- In toenemende mate: Mantelzorg (wat is mantelzorg?)
o Naasten en/ of familieleden zorgen voor jou. Toename hiervan leidt tot toename
van de poliklinische zorg.
Transmurale zorg of ketenzorg
Transmurale zorg is een combinatie van intra- en extramurale zorg. Dit betreft patiënten die
gebaat zijn bij een multidisciplinaire zorg en aanpak.
- Een voorbeeld van transmurale zorg:
o De verzorging van iemand met een lichamelijke aandoening. Zo iemand kan een
combinatie van curatieve zorg en verpleging nodig hebben.
Ambulante zorg
Bij ambulante zorg gaan zorgverleners voor een behandeling of de begeleiding naar de
patiënt toe. Daarvoor is geen opname vereist. Het is de tegenhanger van intramurale zorg,
waarbij de patiënt in een instelling verblijft.
Curatieve zorg
- Curatieve zorg is zorg die gericht is op herstel van een patiënt.
- Een voorbeeld van curatieve zorg
o De zorg die iemand ontvangt bij de mondhygiënist in de praktijk
,Somatische zorg
We spreken van somatische zorg als iemand lijdt aan een somatische, ofwel lichamelijke,
aandoeningen en hierdoor behandeld moet worden. Tegenstanders van psychische zorg.
- Een voorbeeld van somatische zorg:
o Iemand met de ziekte van Parkinson
Terminale zorg
Terminale zorg = zorg rondom de laatste levensdagen.
Palliatieve zorg
Palliatieve zorg is zorg in de laatste levensfase, gericht op welbevinden als genezing niet
meer mogelijk is. Daarbij hoort het toedienen van medicijnen, bijvoorbeeld: morfine en
slaapmedicatie. Maar ook psychologische zorg
Oefen tentamenvraag
1 De belangrijkste taak van de mondhygiënist in het verpleeghuis is:
A. Palliatief
B. Educatief
C. Coachend
, College 1: gerodontologie I
Aanbevelingen uit Landelijke Richtlijn Mondzorg
- Prothese droog bewaren!
- Waarom droog bewaren?
o Bij vochtigheid is de prothese en broeinest voor schimmels. Hierdoor groeien er
schimmels op de prothese.
Praktijk
ADL practicum = het geven van mondzorg aan een zorgvrager:
- Aan het bed
- Aan iemand in een rolstoel
Ouder en kwetsbaar worden:
- Afhankelijk voelen, beperkt in handelingen, minder mobiel, eenzaamheid,
ouderdomsvlekken, moeilijke acceptatie > gezondheid gaat achteruit, dementie
- Meer vrije tijd, kunst om te genieten, van elkaar houden, passen zich aan het ouder
worden.
Overheid (Wet Samen Oud = welbevinden bevorderen)
- Maatschappelijke verantwoordelijkheid
- Ander werkveld = contact met andere disciplines
- Uit je comfortzone
- Andere doelgroepen
3 tinten ouderen
1. Robuuste ouderen 57%
o Wonen thuis
o Vitaal en relatief gezond
1. Thuiswonende kwetsbare ouderen: Thuiszorg stage 22%
Eventueel:
o Polyfarmacie
o Co-morbiditeit
o Hoge kwetsbaarheid
o Cognitie probleem (dement en alleen thuis 40% van deze 22%)
2. Ouderen met (zeer) complexe gezondheidssituatie: Verpleeghuisstage 21%
o Geriatrische ouderen
Voordelen voor het behandelen van kwetsbare ouderen:
- Afvalputje van de medische wereld > geen witte jassen en geen hoge rekeningen
- Ouderen zorg is niet dynamisch
- Niet ‘sexy’
Toename gemiddelde leeftijd
- Hygiëne
- Voeding
- Beweging
- Betere medische zorg
