Samenvatting pathologie medische kennis eerste jaar
Samenvatting Farmacologie, 3e editie - medische kennisgebieden
Alles voor dit studieboek
(43)
Geschreven voor
Arteveldehogeschool (Artevelde)
Bachelor Verpleegkunde
Verpleegkundig Redeneren En Handelen Verdiepend 3
Alle documenten voor dit vak (27)
1
beoordeling
Door: unmerve • 6 maanden geleden
Verkoper
Volgen
linskevdb
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Leerpad A – psychofarmacologie
1. middelen bij depressie
1.1 diagnostiek
⟹ depressieve periode is gekenmerkt door de aanwezigheid van 5 of meer
symptomen gedurende minstens 2 weken, tenminste:
- Depressieve stemming
- Verlies in interesse of plezier
- Gewichtsvermindering of toename
- Slapeloosheid of hypersomnie
- Psychomotorische agitatie of remming
- Moeheid of verlies van energie
- Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige schuldgevoelens
- Verminderd vermogen tot nadenken of concentratie, besluiteloosheid
- Terugkerende gedachte aan de dood, suïcide gedachten, plannen of poging
⟹ zeker 69% van de mensen met depressie worden niet gediagnosticeerd en 15%
wordt behandeld met antidepressiva zonder erkende indicatie
1.2 pathologie
⟹ ontstaan van depressie is enerzijds door kwetsbaar genetisch materiaal
en voorkomen van majeure stressoren
- Hoe groter aantal kwetsbare genen, hoe zwaarder de stressor,
hoe meer kans op ontwikkelen van een depressie
- Stressoren kunnen verschillend zijn van aard bv. life- events,
psychologisch, relationeel, financieel, verslaving,
ziektetoestand
- De methylgroepen gaan de genen die in een slapende
toestand (inactief) staan activeren, of dit zal gebeuren
hangt af van persoonlijkheid, coping skills van iemand die
in de kinderjaren worden gevormd
- De stressweerstand is geen stabiel gegeven, na de depressieve
periodes takelt die weerstand af dus risico op herval (recurrence) is
groter dan na verschillende depressieve periodes
1.3 gevolgen stress
⟹ de amygdala wordt geactiveerd, dit onderdrukt de PFC (prefrontale
cortex) en stimuleert de hypothalamus, deze zal meer CRH (corticotropin releasing
hormone) afgeven met een sterkere werking van de hypofyse → meer ACTH →
bijnierschors gaat cortisol aanmaken, stresshormoon → bij gezonde personen
brengen de PFC en de hippocampus de amygdala tot bedaren, angst en emoties,
door een negatief feedback-mechanisme (demping cortisol) → hypothalamus en
hypofyse maken minder CRH en ACTH → normalisatie cortisol
1.4 depressieve gevoelens
⟹ een en ander werkt niet hetzelfde:
- homeostase zoals bij gezonde personen is niet aanwezig
- activiteit amygdala is toegenomen
- HPA is gestimuleerd met hoge cortisolspiegels → kan toxisch
worden
- negatieve feedback functioneert niet meer
1
, - onderdrukking van groei van de neuronen in de PFC en
hippocampus + afsterving
- hoe langer de depressie, hoe kleiner de hippocampus wordt
- hoe meer cortisol, hoe kleiner de hippocampus
- door overactiviteit is er een verminderde activiteit van de PFC
is er een shift naar negatieve stimuli die zelfwaardering en
zelfbeeld beïnvloeden → depressieve symptomen → meer
piekeren en herhalen van de negatieve stimuli
1.5 farmacotherapie: definities en cijfers
⟹ behandeling is door de antidepressiva, hoe ernstiger de
depressie, hoe meer antidepressiva effect zullen hebben
- behandeling van SSRI antidepressiva is 33% effectief
1.5.1 terminologie
- respons: als er 50% verbetering is
- remissie: als pt gedurende 4-9maand symptoom vrij is
o hierna moet behandeling aangehouden worden, na een jaar kan de
antidepressiva worden afgebouwd, bij ernstige depressie wordt daar
nog mee gewacht
o kan zijn dat remissie soms niet voorkomt en er slechts een gedeeltelijke
respons is, sommigen kunnen dit in de weg staan zoals:
insomnia, vermoeidheid, pijnlijke fysieke klachten,
concentratieproblemen, interesse vermindering, depressieve
mood, suïcidale idealisatie, psychomotorische retardatie
- recovery: als pt gedurende 12 maanden symptoom vrij is
- werking antidepressiva: stemming verbetert, energieker en motoriek en
denken is actiever → in begin verhoogde waakzaamheid nodig voor
zelfmoord!
- Therapieresistente antidepressiva: er kunnen andere dingen gebruikt
worden zoals ECT (electro convulsie therapie) en TMS (transcraniële
magnetische stimulatie)
2. farmacotherapie: werkingsmechanisme
⟹ stressoren (life events) brengen een verhoging van cortisol,
(nor)adrenaline, serotonine → spiegel cortisol te hoog bij depressie →
vermindering noradrenaline synthese dus de receptoren verhogen → als
er antidepressiva gegeven worden gaan de neurotransmitters stijgen
+ receptoren dalen (downregulatie) → dit duurt een tijdje (weken)
waardoor de antidepressiva pas na enkele weken
- Stijging NT in synaps doet aantal postsynaptische
receptoren dalen (downregulatie) → stijging NT is door verminderde afbraak
van de NT door MonoAminoOxydase (MAO) door MAO-inhibitoren of door
verminderde heropname in presynaps tgv blokken van heropnamepomp
2
, - Stijging NT en downregulatie van receptoren → stijging BDNF (groeifactor die
neuronen doet groeien en verbinden) → neuronale structuren PFC en
hippocampus herstellen
- Effect: genen die voor depressie zorgden worden terug in passieve vorm
teruggedrongen
- 3 belangrijke dysfunctionele NT bij depressie: dopamine (blij, drive),
noradrenaline (zoals adrenaline, motivatie), serotonine (geluk, impulsen)
2.1 antidepressiva
⟹ werken in op 1 of meer neurotransmitters
2.1.1 SSRI (selectieve serotonine reuptake inhibitors) of de selectieve
serotonine heropnameremmers
⟹ bv. fluoxetine (prozac), sertraline (serlain), citalopram (cipramil), escitalopram
(sipralexa), fluvoxamine (floxyfral), sint-janskruid (hypericum)
- SSRI blokkeren de pomp in presynaps die serotonine vanuit de synaps naar
de presynaps pompt → er blijft meer op de synaps
- Serotonine banen gaan van de Raphe Nucleus naar de frontale cortex,
basale ganglia, limbisch systeem, hypothalamus → ruggenmerg
(slaapcentrum, braakcentrum, geslachtsorgaan) → ook darm en bloedplaatjes
- Stijging sertonine: antidepressief effect (down regulatie 5HT receptoren)
maar ook door bijwerkingen door stijging serotonine
- Bijwerkingen serotonine: braken en diarree in begin van behandeling
- Serotonine syndroom: overprikkeling door teveel serotonine → zeldzaam
maar levensbedreigend met;
o angst, trillingen, tremor, hyperthermie,
o hyperflexie, slaapstoornissen
o agitatie, akathisie, seksuele dysfunctie
o bloedplaatjes inhibitie (blauwe plekken en bloedingen!)
o behandeling: geleidelijke afbouw
2.1.2 NRI (Noradrenaline reuptake inhibitoren)
⟹ bv. edronax (reboxetine)
- de noradrenaline (NA) banen vertrekken vanuit de Locus Coeruleus naar de
frontale cortex (aandacht en depressie), limbisch systeem (energie en
emoties), cerebellum (tremor) en ruggenmerg (bloeddruk, hartritme,
urineretentie)
- effect: stijging NA is door een blokkade van pomp die zorgt voor de
heropname van NA in de presynaps → meer NA op de postsynaptische
receptoren → antidepressief effect
- de noradrenaline receptoren: alpha 1 receptor, postsynaptic alpha 2
autoreceptor, postsynatic beta 1 receptor en postsynaptic alpha receptor
o verhoogde effecten: gestegen alertheid, aandacht en concentratie,
anxiety, mood
o verlaagde effecten: gedaalde alertheid, concentratie, mood, anxiety,
sedatie en slaap
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper linskevdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,18. Je zit daarna nergens aan vast.