In deze samenvatting van Inkoop uit het boek Inkoop in strategisch perspectief staat een uitgebreide uitleg over alle tentamenstof van blok 1 uit jaar 2. Compleet met definities, afbeeldingen en highlights van belangrijke begrippen.
Vind jij mijn samenvattingen net zo goed werken als ik? Neem d...
Samenvatting inkoop
Hoofdstuk 1
1.1 Introductie
Door de coronacrisis werden inkopers bij zorginstellingen voor grote problemen geplaatst, uit het
overzicht van de lessen die geleerd zijn volgen 3 belangrijke aandachtspunten:
Positionering van inkoop (inkoop moet in beeld zijn bij directie en de managers van de
business)
Ontwikkelingen op de aanbodmarkt (productie was bijna helemaal geconcentreerd in China
wat in de coronacrisis voor problemen zorgde)
Bijdrage van inkoop aan het resultaat van de organisatie (inkopers moeten de
organisatiedoelstellingen kennen en in concreet kunnen maken)
1.2 Inkoop in de keten van vraag en aanbod
In het businessmodel van een organisatie komen alle belangrijke aspecten samen en worden keuzes
gemaakt over hoe de organisatie omgaat met veranderingen en ontwikkelingen. Hierin staan
bijvoorbeeld welke veranderingen zich gaan voordoen in de klantvraag, welke concurrenten we in de
gaten moeten houden, of de wet- en regelgeving gaat veranderen en welke problemen en risico’s
zich gaan voordoen. Het kan zijn dat de organisatie dit met eigen middelen gaat doen maar om
flexibel en wendbaar te zijn wordt er vaak voor gekozen om samen te werken met gespecialiseerde
partijen. Dit heeft grote gevolgen voor de rol van inkoop binnen dit soort organisaties en de
afhankelijkheid die men hiermee creëert van leveranciers en dienstverleners. Het vraagstuk van zelf
doen of inkopen heet de make or buy-beslissing.
Inkoop ontwikkelt waarde en draagt bij aan het realiseren van de
organisatiedoelstellingen. Het waardeperspectief komt tot uitdrukking in
het Propeller Model (Kibbeling, 2010):
Waardeperspectief:
Klantwaarde
o Kan gerealiseerd worden door producten te bieden op basis
van vooruitstrevende technologie, door het aan een slimme
dienstverlening te koppelen of door een goede kwaliteit te
koppelen aan een lage prijs.
Maatschappelijke waarde
o Een voorwaarde om als organisatie succesvol te zijn.
o Het gaat om ethische normen en waarden (kinderarbeid), ecologische waarden
(CO2-emissie, afval) en sociale waarden (nakomen cao-afspraken, gelijke kansen)
Aandeelhouderswaarde
o Op basis van financiële resultaten.
o Afgeleid van het verdienvermogen en de risico’s verbonden aan de bedrijfsvoering.
Publieke organisaties (ministeries, provincies, gemeenten en waterschappen) zijn budgetgedreven en
hebben vanwege regelgeving veel aandacht voor rechtmatigheid. In de Europese Richtlijnen, waar de
Nederlandse Aanbestedingswet op is gebaseerd, staat dat ‘overheidsmiddelen efficiënt moeten
worden ingezet om de strategie van slimme, duurzame en inclusieve groei te realiseren’.
Om inkoop te positioneren in de waardeketen kan het model van Porter gebruikt worden:
,Inkoop en bevoorrading is in het waardeketenmodel van Porter een ondersteunende activiteit. De
inkoopfunctie moet voorzien in de behoeften van de productie- en transformatieprocessen (primair),
maar ook in de behoeften van de ondersteunende activiteiten.
Behoeften van de ondersteunende processen waarin
de inkoopfunctie moet voorzien:
IT hard- en software
Catering
Schoonmaak
Apparatuur voor een lab
Beveiliging
Behoeften binnen het primaire proces waarin de inkoopfunctie moet voorzien:
1.3 Definities en begripsafbakening
Nederlandse term Angelsaksische term
Bestellen Ordering
Kopen Buying
Inkopen Purchasing, Procurement
Public Procurement
Bevoorrading Supply Management
Leveranciersselectie Sourcing
Aanbesteden
Ketenmanagement Supply Chain Management (SCM)
Value Chain Management (VCM)
Leveranciersmanagement Supplier Relationship Management (SRM)
, Definitie van de inkoopfunctie; een veel gebruikte definitie van de inkoopfunctie is de volgende:
De inkoopfunctie heeft betrekking op de inrichting en uitvoering van het inkoopproces en
betreft: ‘Het van externe bronnen betrekken van alle goederen en diensten die noodzakelijk
zijn voor de bedrijfsvoering en de instandhouding van een organisatie tegen de meest
gunstige voorwaarden.’
Arjan van Weele (2018) stelde zich de vraag wat de inkoopfunctie uniek maakt ten opzichte van
andere bedrijfsfuncties en kwam met een andere benadering en de volgende definitie:
‘De inkoopfunctie houdt zich bezig met het beschikbaar maken van producten en diensten op
basis van contracts- en leveranciersmanagement. Zo creëert inkoop de voorwaarden om
andere bedrijfsactiviteiten te kunnen uitvoeren. Inkopers moeten gebruikerswensen invullen
rekening houdend met de capaciteiten en belangen van leveranciers. Dit lijkt het unique
selling point van inkoop.’
Rietveld (2020) stelt dat inkoop de ambitie moet hebben om geen producten en diensten in te
kopen, maar oplossingen. Daarvoor gebruikt hij de term Waardegericht Inkopen. Hij omschrijft
waarde als ‘de mate waarin de stakeholder meent dat de verkregen prestatie voldoet aan zijn
verwachtingen of behoeften’. Een belangrijk onderdeel van inkoop is het managen van leveranciers
(externe bronnen).
Producten en diensten die worden ingekocht of gemaakt voor klanten = primaire of directe
inkoop.
Producten en diensten die worden ingekocht voor de ondersteunende processen = indirecte
inkoop.
De inkoopfunctie omvat veel meer activiteiten dan de inkoopafdeling zelfstandig uitvoert. De
inkoopfunctie vormt een brug naar de toeleveranciers en andersom. Omdat de inkoopfunctie meer is
dan een inkoopafdeling, wordt ook wel gesproken van een inkoopproces. We beschrijven eerst het
lineaire inkoopproces (dit maakt een onderscheid tussen de tactische- of initiële inkoopfunctie en de
operationele inkoopfunctie die ook wel de bestel- of verwervingsfunctie wordt genoemd):
Tot de tactische inkoopfunctie behoren de volgende werkzaamheden:
Specificeren Wat moet er worden ingekocht?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkekerstma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.
