HOOFDSTUK 1: BEGRIPPEN EN KENMERKEN VAN DE BELASTING
Belasting: een bijdrage die volgens bepaalde rechtsregels door de overheid wordt opgelegd met het
oog
op het verzamelen van een financiële middelen die nodig zijn om uitgaven te doen in het
algemeen belang en voor zover die bijdrage bij wet of decreet als belasting wordt erkend.
Kenmerken
1. Financieel doel
- Het dekken van overheidsuitgaven nadruk op algemene draagwijdte van belastingen
- Financiering van diensten van openbaar nut
- ≠ rechtstreekse en individuele tegenprestatie ( retributie)
2. Dwingend karakter (= publiek-rechtelijk)
- Eenzijdig door de overheid opgelegd
- Niet-naleving wettelijke verplichting belastingplichtige wordt gesanctioneerd
o Administratieve sancties
belastingverhoging
o Strafrechtelijke sancties
extra belasting
gevangenisstraf
- ‘una via’-principe: de inbreuken op de fiscale wetgeving uitsluitend gesanctioneerd op ofwel
administratief vlak ofwel strafrechtelijk vlak
De fiscale administraties zullen in elk dossier de fraude ofwel zelf aanpakken en
beboeten,
ofwel enkel de fiscale schuld vaststellen waarmee de straf via de strafrechtelijke weg
wordt
opgelegd.
Ontvangsten van de overheid die niet voldoen aan bovenstaande kenmerken ≠ belastingen
Retributie: een heffing die bestemd is om de door de overheid verstrekte dienst rechtstreeks te laten
vergoeden door degene die de dienst genoten heeft.
- Geïndividualiseerde dienstverlening
- Essentiële kenmerken:
o De rechtstreekse tegenprestatie van de openbare instelling
o Het persoonlijke voordeel van de gebruiker dat hieraan verbonden is
1
, - Vb.: havenrechten voor het gebruik van havenfaciliteiten
tolgelden voor het gebruik van tunnels, autowegen, …
ophaling vuilnis
De parafiscale bijdragen
FOD Financiën (= belastingen) RSZ (= sociale bijdragen)
3 hoofdfuncties
1. De financiële functie
- Hoofdfunctie het dekken van sociale overheidsuitgaven
- Belastingen: geldelijke bijdragen van de bevolking voornaamste inkomstenbron overheid
- De te verwachten belastingopbrengsten worden geraamd in de jaarlijkse begroting
- Belastingstelsel normen
a. De noodzaak aan een geregelde opbrengst
b. Een eenvoudig belastingstelsel
c. De belastingschuld moet snel en goedkoop geïnd worden
d. De wetgever moet de belastinggrens eerbiedigen
belastingplichtigen willen slechts een maximum aan belasting dragen
2. De economische functie
- Op de prijsvorming kostenverhogend karakter
- Op het spaarwezen door de toekenning van belastingvrijstellingen en -verminderingen
worden personen ertoe aangezet stortingen te doen aan
pensioenkassen
en levensverzekeringsmaatschappijen
- Op de consumptie een algemene verhoging van de belasting daling koopkracht
het heffen van een hoge verbruiksbelasting op bepaalde goederen
vermindering verbruik goed
= product + belasting (btw) + accijnzen
Vb.: tabak
- Op de investeringen zeer hoge belasting kapitaal- en ondernemingsvlucht
- Op de tewerkstelling ondernemingen kunnen ifv personeelsaangroei een deel van hun winst
vrijstellen tewerkstelling in ondernemingen aanmoedigen
3. De sociale functie
- Betalen naar vermogen (personenbelasting) sociale aanpassing van de belasting
- Hoe groter een bezit of inkomen, hoe minder een op dezelfde voet geheven belasting wordt
gevoeld (= draagkrachtbeginsel)
- Vb.: de erfbelasting en schenkbelasting op schenkingen onroerende goederen
vrijstelling personenbelasting voor bepaalde vergoedingen uitgekeerd krachtens sociale
wetten
3
, HOOFDSTUK 5: WIE MAG BELASTINGEN HEFFEN?
Art. 170 + 173 Gw
Wie?
- Federale overheid
- Lokale besturen (gemeenten, provincies, agglomeratie Brussel)
- Regionale besturen (gemeenschappen en gewesten)
- Publiekrechtelijke instellingen opdracht van algemeen belang
- Supranationale overheden (Europese Unie)
Noot:
- Federale overheid + lokale besturen heffingsbevoegdheid: art. 170 Gw
(= principe van fiscale autonomie)
- Federale overheid ≠ belastingen op water en afval gewesten
- Regionale overheden ≠ belasting op federaal belaste materies
a. Eigenlijke fiscale bevoegdheden (art. 170, §2 Gw) gewesten
b. Oneigelijke fiscale bevoegdheden
i. Overgedragen belastingen: belastingen die door de federale overheid zijn
ingevoerd, maar waarvan de opbrengst en
regelgeving is toegewezen aan de gewesten
ii. Toegewezen belastingen: belastingen waarvan de regelingsbevoegdheid
behoort tot de federale overheid, maar een deel
van de opbrengst wordt verdeeld over de
gemeenschappen en gewesten
- Gemeenten en provincies ≠ belastingen op federaal belaste materies
! Federale wet kan een lokale belasting invoeren of afschaffen
- Fiscale bevoegdheid supranationale overheden verdwijnt bij ontbinding of uittreding van
België uit supranationaal orgaan
Uitbreiding van de autonomie van de gewesten in de personenbelasting (sinds 6 de staadshervorming)
- Federaal = inkomstenbelasting
o Natuurlijke persoon personenbelasting
o Rechtspersoon (vb. NV) vennootschapsbelasting
- Federaal luik + regionaal gedeelte
- Federale overheid korting op de hoofdsom
o Vanaf aanslagjaar 2018: 24,957%
o Opcentiemen Vlaanderen: 33,257% (ook voor Wallonië Brussel: 32, 591%)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liesavanderborght1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.