Systeemtherapie en rehabilitatie
Systeemtheorie
Een systeem is een verzameling van elementen, die in een bepaalde (vaste) samenhangende relatie tot
elkaar staan. Niet de elementen zelf maar het netwerk van de relaties tussen de elementen staan
centraal bij systeemtherapie. Het is de organisatie, die een systeem maakt tot een systeem.
De samenhang tussen de elementen van het gezin brengt een (zelfstandige) entiteit voort. De grens
tussen het gezin en de omgeving worden beschreven in termen van doodringbaarheid. Het betreft hoe
relatief gemakkelijk of moeilijk buitenstaanders het ervaren om contact te maken met het gezin. Dit
heeft o.a. te maken met de mate waarin de gezinsleden zich als een eenheid naar buiten presenteren.
Een systeem kan worden onderscheiden in subsystemen. Een subsysteem is een verzameling van
elementen, die onderling weer meer verbondenheid en interactie vertonen dan met de andere
elementen. Doordat het systeem is samengesteld uit subsystemen, ontstaat er een hiërarchie. Het is
belangrijk om stil te staan dat ieder gezinslid onderdeel kan zijn van verschillende subsystemen.
Binnen het ouderlijk subsysteem is het van belang dat zowel de moeder als vader een opvoedingstaak
heeft. Het is van belang dat dit subsysteem hoger staat in de hiërarchie dan dat van de kinderen. Het is
belangrijk dat de grens doordringbaar genoeg is zodat de kinderen hun ouders kunnen bereiken, maar
toch weer zo afgesloten, dat de ouders met elkaar kunnen overleggen zonder voortdurende kinderlijke
bemoeienis. Het belangrijkste kenmerk van een effectief functionerend systeem is communicatie en
informatie uitwisseling. De patronen in de communicatie definiëren het systeem.
Het is van belang om te streven naar homeostase of te wel gezinsevenwicht. Homeostase bestaat uit een
reeks mechanismen, die het bewaren van een interactioneel evenwicht binnen het gezin als doel heeft.
Deze mechanismen bieden weerstand aan veranderingen die dit interactioneel evenwicht of het
stabiliteitsniveau aan kunnen tasten. Hierbij wordt rekening gehouden met een bepaalde mate van
variatie van gedragingen en het doorlopen van gezinsfasen. Negatieve feedback houdt bestaande
evenwichten in stand. Terwijl positieve feedback bevordert afwijking van een voorafgaand evenwicht en
is dus veranderingsgericht.
Een mogelijkheid tot herstel van het disfunctionele gezinssysteem is het herwinnen van de
systeemeigenschappen. Dit zal zich met name richten op het herstellen van de relaties met de oude
natuurlijke omgeving van de patiënt. Hierbij is het van belang dat ouders nauw betrokken worden bij dit
proces, om o.a. weer een effectieve communicatie tussen het gehele gezin te kunnen bereiken. Het
herstellen van de relatie met de oude natuurlijke omgeving kan worden bereikt met behulp van een EE
(expressed emotion) meting, affectieve stijl meting en een communicatiedeviatie meting. Alleen
psychoeducatie is niet voldoende gebleken. Het is van belang om niet alleen educatie te geven maar om
ook op zoek te gaan naar de knelpunten en deze te analyseren. Hierbij is het belangrijk om op zoek te
gaan naar patronen in de communicatie en naar de (verborgen) regels die de interactie bepalen. Verder
is het van belang om na te gaan welke subsystemen er aanwezig zijn in het gezin. Tevens zal moeten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Loucky94. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.