McFadden. (2015). Farmacologie
10.2.1 t/m 10.2.5
De pancreas geef va vin uvt oergang (ductus pancreatcuss vnsuuvne en guucagon aan het duodenum.
Pancreas be at evuandies an Langerhans, dve weer aufa- en bètaceuuen heeft
o Aufa-ceuuen produceren guucagon
o Bètaceuuen produceren vnsuuvne
Wanneer de guucosespvegeu stigt, omt er meer vnsuuvne vn het buoed waardoor ceuuen meer guucose
uvt het buoed unnen opnemen
DM2t door de eue suv ers an oedvngsmvddeuen buvi en de vnsuuvnespvegeus uangdurvg erhoogd,
waardoor weefseus onge oeuvger worden oor vnsuuvne, vnsuuvneresvstente. Uvtevndeuvi neemt de
aanmaa an vnsuuvne oo af. ue ert weer hyperguy emve
Guucosurve guucose vn de urvne
Dvabetes an eroor a ent nefropathve, retnopathve, dvabetsche neuropathve en hart- en
aat ve ten
Geneesmvddeu oor de behandeuvng an dvabetes meuuvtus 1t vnsuuvnes uvt een subcutane vniecte
Geneesmvddeu oor de behandeuvng an dvabetes meuuvtus 2t
- Oraue antdvabetca stmuueren o er het augemeen stmuueren e de resterende
vnsuuvneproducte door de bètaceuuen an de pancreas of eten e spver- en etceuuen aan om
guucose uvt het buoed op te nemen
- Kan oo vnsuuvnetherapve nodvg vin
Insuuvnet
- Werd roeger uvt de pancreas an ee gehaaud
- Tegenwoordvg wordt de humane orm gebruv tt gemaa t door gvsten en bactervën. De e
orm uvi t meer op de mens evgen orm waardoor de ans op bviwer vngen uevner vs.
- Opnamesneuhevd an eruaagd worden.
Soorten vnsuuvnet wordt dus gebruv t bvi DM1
1s Kortwer ende vnsuuvnet
a. Begvnt te wer en na 30-60 mvnuten
b. Hoogtepunt vs tussen 2-4 uur na toedvenvng
c. Totaue wer vngsduur vs max 8 uur.
d. Voorbeeuden vin gewone insuline, insuline aspart, insuline glulisine en insuline lispro
2s Mvddeuuangwer ende en uangwer ende vnsuuvnet
a. Begvnt te wer en tussen 1-2 uur
b. Hoogtepunt vs tussen 4-12 uur na toedvenvng
c. Totaue wer vngsduur vs 16-35 uur.
d. Voorbeeuden vin insuline detemir, insuline glargine, insuline zink, isofane insuline en
protamine zink insuline
3s Bvfasvsche vnsuuvnet een mengseu an mvddeuuangwer ende en ortwer ende vnsuuvne, begvnt
sneu te wer en, maar heef oo een uangdurvg efect.
a. Voorbeeuden vin bifasische insuline aspart, bifasische insuline lispro en gewone
bifasische insofane insuline
Antdvabetca auueen bvi DM2
, 1s Bvguanvdent ermvndert de synthese (aanmaa s an guucose vn de ue er en ergroot de
opname an guucose door ceuuen.
o Metormine
2s Suufonyuureumderv atent openen Ca2+- anauen vn het ceumembraan an de bètaceuuen an de
pancreas, waardoor e de e stmuueren tot het produceren an vnsuuvne
o Kortwer ende suufonyuureumderv atent gliclazide en tolbutamide
o Langwer ende suufonyuureumderv atent glibenclamide, glimepiride en glipizide
3s Meguvtnvden (oo weu guvnvdenst stmuueren oo de vnsuuvneproducte an bètaceuuen
o Repaglinide
4s Guucosvdaseremmerst remmen de aufa-guucosvdase-en ymen vn het darm anaau dve betro en
vin bvi de ertervng an etmeeu, hverdoor wordt etmeeu mvnder sneu afgebro en en vs de
opname an guucose ertraagd.
o Acarbose bviwer vngt futauente (gas ormvngs door bactervën dve de on erteerde
suv ers gebruv en aus oedseu
5s Exenatde en liraglutdet (nveuwe medvcvinens ergroten de producte an vnsuuvne,
ermvnderen de guucagonafschevdvng door de aufa-ceuuen ter ermvnderen én ertragen de
maaguedvgvng.
o De e medvcvinen vin een synthetsche orm an exendvne-4, een hormoon.
Exendvne-4 bootst de wer vng an guucagonachtge peptde-1 dat na een maautid
meteen wordt afgeschevden door het maag-darm anaau
6s Guvptnent Linagliptne, saxagliptne, sitagliptne en vildagliptne doen het eufde aus nummer
5. Ze remmen dvpeptdyupeptdase-4, een en ym dat de vncretnen afree t. Incretnen vs een
hormoon dat uvtgescheden wordt na een maautid en dve moduueren de vnsuuvnesecrete an
bètaceuuen. Het ge ougt erhoogde vnsuuvne en ermvnderde guucagon.
Gliptnen, xenatde en liraglutde worden auueen gebruv t bvi DM2 vn combvnate met metormvne en
een suufonyuureumderv aat.
7s Thva ouvdvnedvonent uvi t de vnsuuvnege oeuvghevd vn etweefseu, s euetspveren en de ue er te
erster en, waardoor de opname an guucose uvt het buoed ergroot wordt.
o Pioglitazon
Acute hypoguy emve an ontstaan door een o erdosvs vnsuuvne
Chronvsche hypoguy emve an onstaan door o ermatge endogene vnsuuvne-aanmaa ten ge ougen
an antdvabetca
Hypoguy emvet
- Wordt meestau behandeud met toedvenen an guucose
- Aus de suv er nvet va de mond an worden gege ent wordt guucagon d.m. . een vniecte
oorgeschre en
- In ernstge ge auuen wordt guucose rechtstree s vntra eneus gespoten
, 9.3.3 Geneesmvddeuengroep 3t cortcosterooden (cortcoodens
Geonhaueerde ontste vngsremmende cortcosterooden worden oornameuvi gebruv t om bronchvaue
ontste vng te beteugeuen bvi de behandeuvng an astmat
o Beclometason, budesonide, ciclesonide, futcason en mometason
o Prednisolon en dexamethason worden bvi ernstge exacerbates oraau gege en
Ontste vngsremmende cortcosterooden vin erwant aan natuuruvi e guucocortcooden
(stresshormonen dve door de bvinverschors worden afgeschevdens en om aten onder meer
hydrocortson en cortcosteron.
Aus e vn stresssvtuates worden afgeschevden, stigt de guucose- en etspvegeu en wordt de
afraa an evwvt gestmuueerd.
Zvin ontste vngsremmend en onderdru en het vmmuunsysteem
Guucocortcooden vin sterooden, afgeuevd an chouesterou, en dus et opuosbaar. unnen door
ceumembranen passeren en vntraceuuuuavre hun efecten uvtoefenen op de receptoren dve pvn de ceu
euf.
Hun ontste vngsremmende en vmmunosupressve e wer vng vin waarschvinuvi het ge oug an
remmvng an afschevdvng an cyot vnen
Mestceuuen en eosvnofue granuuocyten speuen een rou bvi de ontste vng en sensvbvuvservng an
astmatsche uuchtwegen. Men erondersteud dat cortcosterooden de act vtevt an de e ceuuen
remmen, waardoor de ontste vng ermvndert en de act vtevt wordt onderdru t.
Bviwer vngen an ontste vngsremmende cortcooden vint stigvng an guucose spvegeu, afname
evwvtmetabouvsme en vmmonusuppressve.
Langdurvg gebruv an oraue cortcosteroodent osteoporose, erhoogd rvsvco op dvabetes, ertragvng
an de groev.
Aus cortcosterooden geonhaueerd worden hebben e mvnder bviwer vngen dan aus e oraau
worden vngenomen. Je an door geonhaueerde cortcosterooden schvmmeus vn ie eeu rvigen.
Aange ven bvi de behandeuvng an astma oweu de ontste vngscomponent aus het bronchospasme
wordt aangepa t, bestaan er oo combvnatepreparaten ter vnhauate dve oweu een bèta-adrenerge
stof be aten aus een cortcosterood.
